Έχετε ξυπνήσει ποτέ μέσα στη νύχτα, ακούγοντας κάποιον να παραμιλάει στον ύπνο του; Ή μήπως είστε εσείς που τρομάζετε τους άλλους με έναν μεταμεσονύκτιο μονόλογο; Όποιος κι αν είναι ο «δράστης», το πιθανότερο είναι ότι, το πρωί που θα ξυπνήσει, δεν θα θυμάται τίποτα.

Υπολογίζεται ότι 2 στους 3 ανθρώπους μιλούν στον ύπνο τους κάποια στιγμή στη ζωή τους, ενώ το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα συχνό στα παιδιά. Σύμφωνα με την ειδικό ύπνου, δρ Michelle Drerup,  διευθύντρια της Συμπεριφορικής Ιατρικής Ύπνου στην Κλινική Cleveland το παραμιλητό κατά τη διάρκεια της νύχτας, αποτελεί ένα συχνό τύπο παραϋπνίας, δηλαδή μη φυσιολογικής συμπεριφοράς κατά τη διάρκεια του ύπνου. Στις περισσότερες περιπτώσεις, πρόκειται για μια ακίνδυνη έκφανση, περιστασιακά όμως μπορεί να αποτελεί ένδειξη μιας πιο σοβαρής κατάστασης υγείας.

Photo: Shutterstock

Γιατί οι άνθρωποι μιλούν στον ύπνο τους;

Δεν υπάρχει σαφής απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Πολλοί πιστεύουν ότι το παραμιλητό στον ύπνο οφείλεται στο ότι κάποιος βλέπει ένα έντονο όνειρο. Αυτό μπορεί να ισχύει σε ορισμένες περιπτώσεις, όχι όμως πάντα. Η δρ. Drerup εξηγεί ότι τα περισσότερα όνειρα προκύπτουν κατά την φάση του βαθύ ύπνου, ενώ το παραμιλητό μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε στάδιο. Η ομιλία στον ύπνο μπορεί, επίσης, να σχετίζεται με άλλες παραϋπνίες, όπως η υπνοβασία ή ο υπνικός τρόμος. Αυτό σημαίνει ότι οποιοσδήποτε παράγοντας διαταράσσει τον ύπνο – όπως το άγχος ή το αλκοόλ – θα μπορούσε δυνητικά να συμβάλλει στο παραμιλητό.

Αν και στις περισσότερες περιπτώσεις, η ομιλία στον ύπνο είναι «αθώα», μπορεί ωστόσο να σχετίζεται με κάποιες παθήσεις υγείας, όπως αποφρακτική υπνική άπνοια, διαταραχή συμπεριφοράς κατά τον ύπνο REM ή διαταραχή μετατραυματικού στρες. «Αν ξεκινήσετε να μιλάτε στον ύπνο σας ξαφνικά ως ενήλικας ή οι αντιδράσεις σας συμπεριλαμβάνουν φόβο, κραυγές ή βίαιες ενέργειες, εξετάστε το ενδεχόμενο να επισκεφτείτε έναν ειδικό», συστήνει η δρ. Drerup.

Πώς θα σταματήσετε να μιλάτε στον ύπνο σας

Δεδομένου ότι είναι δύσκολο να εντοπιστούν τα ακριβή αίτια του παραμιλητού στον ύπνο, δεν υπάρχουν πραγματικά επιστημονικοί τρόποι για να το σταματήσετε. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να εργαστείτε για τη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου σας. «Οι υγιεινές συνήθειες ύπνου και η βελτίωση του περιβάλλοντος όπου κοιμάστε μπορούν να εξαλείψουν πιθανές διαταραχές και να βελτιώσουν την ποιότητα του ύπνου», λέει η δρ. Drerup.

Μερικές συμβουλές για να διασφαλίσετε τον καλύτερο δυνατό ύπνο:

  • Ακολουθήστε ένα κανονικό πρόγραμμα ύπνου, στοχεύοντας σε 7-9 ώρες ύπνου κάθε νύχτα
  • Πριν τον ύπνο, χαρίστε στον εαυτό σας 30-60 λεπτά ησυχίας, χωρίς οθόνη
  • Ελαχιστοποιήστε και διαχειριστείτε τα επίπεδα άγχους
  • Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ
  • Αποφύγετε την καφεΐνη για τουλάχιστον 6 ώρες πριν τον ύπνο
  • Ασκηθείτε τακτικά
  • Βεβαιωθείτε ότι η κρεβατοκάμαρά σας είναι ήσυχη και σκοτεινή
  • Διατηρήστε τη θερμοκρασία του δωματίου σας μεταξύ 16 και 20 βαθμών Κελσίου.