Αίτια της κατάθλιψης

Τι προκαλεί σε κάποιον κατάθλιψη;

Σε γενικές γραμμές, δεν υπάρχει μια μοναδική αιτία για την κατάθλιψη και οι επιστήμονες σήμερα συμφωνούν ότι υπάρχει μια σειρά από παράγοντες που συμβάλλουν στην εκδήλωση του προβλήματος.

Ψυχοκοινωνικοί Παράγοντες

– Σημαντικά ή/και δυσάρεστα γεγονότα ζωής.

Τα σημαντικά γεγονότα της ζωής, οι οικογενειακές μεταβολές, η απώλεια, το διαζύγιο, η μετανάστευση, η συνταξιοδότηση μπορεί να αποτελέσουν παράγοντες που πυροδοτούν την εκδήλωση της κατάθλιψης. Ακόμα και ευχάριστα γεγονότα, όπως ένας γάμος ή μια επαγγελματική επιτυχία, μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση του προβλήματος. Ωστόσο, οι έρευνες δείχνουν ότι η κατάθλιψη προκύπτει περισσότερο ως αποτέλεσμα πολύχρονης επιβάρυνσης από συνεχιζόμενες δυσκολίες, όπως η μακροχρόνια ανεργία, οι συγκρουσιακές διαπροσωπικές σχέσεις, η μακροχρόνια μοναξιά, το συνεχιζόμενο εργασιακό στρες, που είναι πιθανότερο να προκαλέσουν κατάθλιψη σε σχέση με πρόσφατες πιέσεις ή γεγονότα.

Επίσης, τα πρώιμα παιδικά τραύματα όπως η απώλεια των γονιών, η κακοποίηση, η παραμέληση και οι συγκρουσιακές ενδοοικογενειακές σχέσεις, καθιστούν το άτομο πιο ευάλωτο στην εμφάνιση κατάθλιψης στην ενήλικη ζωή.

– Προσωπικότητα. Φαίνεται ότι η ιδιοσυγκρασία και το τρόπος σκέψης μπορεί να παίζουν ρόλο στην πιθανότητα εμφάνισης της κατάθλιψης. Άνθρωποι που έχουν την τάση να ανησυχούν πολύ ή είναι τελειομανείς, καθώς και άνθρωποι που έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση ή είναι ευαίσθητοι στην κριτική, έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη σε σχέση με άλλους ανθρώπους που δεν παρουσιάζουν αυτά τα χαρακτηριστικά.

– Χρόνια Ασθένεια. Χρόνιες ασθένειες όπως η στεφανιαία νόσος, ο καρκίνος, οι διαταραχές του θυρεοειδούς, η σκλήρυνση κατά πλάκας, σχετίζονται με μεγαλύτερες πιθανότητες εκδήλωσης της κατάθλιψης. Το άγχος και η ανησυχία για τη διαχείριση της ασθένειας αλλά και ο σωματικός πόνος ενισχύουν την καταθλιπτική διάθεση.

– Γέννα. Πολλές γυναίκες είναι εξαιρετικά ευάλωτες στην κατάθλιψη μετά τη γέννα. Οι ορμονικές και σωματικές αλλαγές καθώς και η νέα φάση του κύκλου ζωής της γυναίκας μπορεί να οδηγήσουν στην επιλόχειο κατάθλιψη.

– Χρήση ουσιών. Η χρήση ουσιών όπως το αλκοόλ και το χασίς μπορεί να πυροδοτήσουν καταθλιπτική συμπτωματολογία. Αντίστοιχα, πολλοί άνθρωποι με κατάθλιψη καταφεύγουν στην χρήση ουσιών για να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους.

Βιολογικοί παράγοντες

– Οικογενειακό ιστορικό. Φαίνεται ότι τα άτομα που έχουν συγγενείς με κατάθλιψη (γονείς, αδέρφια) έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να νοσήσουν. Αυτό δε σημαίνει αυτόματα ότι αν κάποιος έχει στην οικογένειά του ένα άτομο με κατάθλιψη, τότε θα νοσήσει και ο ίδιος. Η κατάθλιψη εμφανίζεται ακόμα και όταν δεν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό και συνήθως χρειάζονται και άλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες για την εκδήλωση της.

– Αλλαγές στην χημεία του εγκεφάλου. Τα τελευταία χρόνια οι έρευνες επιβεβαιώνουν την σχέση ορισμένων νευροδιαβιβαστών (κυρίως της σεροτονίνης, της νορεπινεφρίνης και της ντοπαμίνης) με τις αλλαγές στη διάθεση. Ο ρόλος αυτών των ουσιών δεν έχει ακόμα αποσαφηνιστεί πλήρως και δεν μπορούμε να πούμε αν αυτές οι νευροχημικές αλλαγές είναι η αιτία της διαταραχής.