Έτσι πρέπει να εξετάζετε το στήθος σας!

Κάθε γυναίκα μετά την εφηβεία και το αργότερο από την ηλικία των 20 ετών και μετά, θα πρέπει στα πλαίσια της ετήσιας γυναικολογικής της εξέτασης, να εντάξει και την εξέταση του μαστού στον προληπτικό της έλεγχο, με εξειδικευμένο ιατρό ο οποίος να είναι σε θέση να την κατευθύνει και να λύσει τις απορίες της σχετικά με τα συνήθη προβλήματα του μαστού. 

Ο γυναικείος μαστός υπόκειται σε μια διαρκή σειρά λειτουργικών και μορφολογικών αλλαγών που σχετίζονται με την εμμηνορυσία, την κύηση, τη γαλουχία και την εμμηνόπαυση. Στο μαστό εμφανίζονται πολλές καλοήθεις παθήσεις. Για την ακρίβεια, μία στις 5 γυναίκες θα εμφανίσει κάποια καλοήθη πάθηση κάποια στιγμή στη ζωή της. Δεν είναι δυνατόν όμως να αποφευχθεί και η εμφάνιση κακοηθών παθήσεων, οι οποίες πάντως αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά εφόσον γίνει έγκαιρη διάγνωση αυτών.

Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος του γυναικείου πληθυσμού στις ανεπτυγμένες χώρες του δυτικού κόσμου, πλήττοντας μία στις 10 γυναίκες. Στη χώρα μας έχουμε σχεδόν 4.000 νέα κρούσματα κάθε χρόνο. Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου από κακόηθες νεόπλασμα και την πρώτη αιτία θανάτου για τις γυναίκες μεταξύ 45 και 60 ετών. Η συχνότητα του καρκίνου του μαστού έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία 20 χρόνια.

Με τα σημερινά δεδομένα δεν μπορούμε να «προλάβουμε» τον καρκίνο του μαστού παρά μόνο σε περιπτώσεις γενετικής προδιάθεσης στις οποίες θα γίνει προφυλακτική μαστεκτομή. Μπορούμε όμως να μειώσουμε τις πιθανότητες να προσβληθούμε από αυτόν. Το σημαντικότερο όπλο που διαθέτουμε κατά του καρκίνου του μαστού σήμερα είναι η έγκαιρη διάγνωση.

Για την επίτευξη αυτού του στόχου συνιστώνται τα εξής:

• Μία μαστογραφία αναφοράς στα 35
• Αυτοεξέταση μία φορά το μήνα

• Κλινική εξέταση από ειδικό γυναικολόγο μία φορά το χρόνο μετά τα 40 (μετά τη μαστογραφία)

(Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να οδηγήσει στην διατήρηση του μαστού και στην ίαση στις περισσότερες των περιπτώσεων.)

• Αυτοεξέταση του μαστού

Η αυτοεξέταση μαστών είναι ο πιο εύκολος και ανώδυνος τρόπος για να εξετάζουν όλες οι γυναίκες το στήθος τους. Πρόκειται για έναν τρόπο για να ελέγξετε τα στήθη σας για πιθανές αλλαγές, όπως ασυνήθιστα εξογκώματα ή αυξομειώσεις ογκιδίων, οι οποίες είναι ενδεχομένως ένα πρώιμο σύμπτωμα καρκίνου του μαστού. Οποιεσδήποτε ασυνήθιστες αλλαγές, θα πρέπει να τις αναφέρετε άμεσα στον γιατρό σας. Όταν ο καρκίνος του μαστού ανιχνεύεται στα πρώτα του στάδια, οι πιθανότητες επιβίωσης αυξάνονται κατακόρυφα.

(Στη χώρα μας οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του μαστού ανακαλύπτονται από τις ίδιες τις γυναίκες. Υπολογίζεται ότι η τακτική αυτοεξέταση μπορεί να μειώσει τη θνησιμότητα από καρκίνο του μαστού κατά 18-25% στην πενταετία.)

Συνιστάται να ξεκινά από την ηλικία των 20 ετών. Σκοπός η εξοικείωση της γυναίκας με τη μορφολογία του μαστού και η εφαρμογή της εξέτασης τακτικά (π.χ. κάθε μήνα). Ετήσια ψηλάφηση από γιατρό συνίσταται μετά από την ηλικία των 25 ετών.

Η εξέταση συνιστάται να γίνεται όταν οι μαστοί δεν είναι ευαίσθητοι ή πρησμένοι. Σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας το ιδανικό χρονικό διάστημα είναι 5 με 10 ημέρες μετά την αρχή της περιόδου. Καλό είναι να γίνεται πάντα σε συγκεκριμένη ημέρα του κύκλου, για να μην υπάρχει σύγχυση με τις φυσιολογικές μεταβολές που παρατηρούνται στους μαστούς κατά τη διάρκεια του κύκλου.

Σε γυναίκες σε εμμηνόπαυση αρκεί να γίνεται μια συγκεκριμένη ημέρα κάθε μήνα. Η εξέταση συνιστάται επίσης κατά την εγκυμοσύνη, τη γαλουχία και μετά από πλαστικές επεμβάσεις. Επισκεφθείτε έναν γιατρό πριν ξεκινήσετε να κάνετε τακτικά αυτοεξέταση του στήθους σας, για να σας πει την εξειδικευμένη γνώμη του για το τι ακριβώς μπορεί να είναι φυσιολογικό για εσάς προσωπικά.

Πώς πρέπει να γίνεται η εξέταση;

Είναι μια διαδικασία που παίρνει συνήθως 10-15 λεπτά και πρέπει να θυμάστε πάντα τρία πράγματα:

• Να κάνετε οπτική εξέταση μπροστά σε έναν καθρέπτη
• Να κάνετε εξέταση δια της αφής ενώ είστε σε οριζόντια θέση (ξαπλωμένη)
• Να κάνετε εξέταση δια της αφής ενώ είστε σε όρθια στάση

Οπτική εξέταση

Η γυναίκα αφαιρεί τελείως τα ρούχα της από τη μέση και πάνω, και στέκεται μπροστά σε έναν καθρέπτη σε δωμάτιο που φωτίζεται πολύ καλά. Σταθείτε όρθια μπροστά στον καθρέπτη με τα χέρια σας κάτω και παράλληλα με το σώμα σας. Παρατηρείστε εάν έχει εμφανιστεί κάτι ασυνήθιστο στην περιοχή των μαστών.

Μην τρομάξετε εάν διαπιστώσετε ότι ο ένας σας μαστός είναι λίγο μεγαλύτερος από τον άλλο. Σε πολλές γυναίκες συμβαίνει αυτό χωρίς να σημαίνει ότι υπάρχει κάποια παθολογία. Αυτό που πρέπει να προσέξετε είναι εάν υπάρχει οποιαδήποτε αλλαγή στο μέγεθος ή στο σχήμα των μαστών καθώς επίσης εάν υπάρχει κάποιο εξόγκωμα, εισολκή (τράβηγμα του δέρματος προς τα μέσα) ή ερυθρότητα στη περιοχή του δέρματος ή της θηλής. Η εξέταση αυτή επαναλαμβάνεται με τα χέρια όρθια (σε ανάταση) ή πίσω από το κεφάλι και έπειτα με τα χέρια τοποθετημένα στη μέση πιέζοντας με δύναμη τη λεκάνη ώστε να σφίγγουν οι μύες του στήθους.

Κοιτώντας τους μαστούς σας στον καθρέπτη ψάχνετε για αλλαγές, όπως:

• Αλλαγή στο μέγεθος, το χρώμα και το σχήμα και των δύο μαστών
• Αλλαγή στις θηλές
• Αιμορραγία ή ροή υγρού από τις θηλές
• Ασυνήθιστα βαθούλωματα, εξογκώματα ή ρυτίδωση στους μαστούς ή στις θηλές
• Φλέβες που πετάνε περισσότερο από ότι συνήθως

 Ψηλάφηση μαστών

Αμέσως μετά την οπτική παρατήρηση του στήθους ακολουθεί η ψηλάφησή του. Με την ψηλάφηση γίνεται έλεγχος στο μαστό και στη μασχάλη για ψηλαφητά ογκίδια τα οποία δεν προϋπήρχαν.

Ξαπλώστε στο κρεβάτι και βάλτε το ένα χέρι πίσω από το κεφάλι σας και με το άλλο χέρι ψηλαφήστε τον απέναντι μαστό. Δηλαδή εάν έχετε βάλει το δεξί χέρι πίσω από το κεφάλι, με το αριστερό σας χέρι εξετάζετε τον δεξιό σας μαστό και αντιστρόφως. Η εξέταση γίνεται χρησιμοποιώντας τα τρία μεσαία δάκτυλα των χεριών σας. Κάντε κυκλικές κινήσεις “σαρώνοντας” όλο το μαστό από έξω προς τα μέσα και από πάνω προς τα κάτω σε όλη του την επιφάνεια (εγκλωβίζουμε το μαστό ανάμεσα στα δάκτυλά μας και στα οστά του θώρακα).

Είναι σημαντικό να πούμε ότι ο μαστός εκτείνεται σε πολύ μεγαλύτερη έκταση απ’ό,τι πιστεύεται και είναι σημαντικό να εξετάζεται όλος. Τελειώνοντας την εξέταση του κάθε μαστού, περάστε τα δάχτυλά σας στη μασχάλη, και πιέζοντας σταθερά και με κυκλικές κινήσεις ψηλαφήστε την κάθε μασχάλη αναζητώντας για ψηλαφητούς λεμφαδένες ή οποιοδήποτε ογκίδιο.

Η ίδια διαδικασία επαναλαμβάνεται σε όρθια θέση. Η ψηλάφηση γίνεται ευκολότερη όταν το δέρμα είναι βρεγμένο και γλιστράει, οπότε η αυτοεξέταση μπορεί να γίνεται και στο ντούς. Καλό θα είναι η γυναίκα να συζητήσει μία φορά με το γιατρό που την παρακολουθεί ετησίως την τεχνική της αυτοεξέτασης για περισσότερες λεπτομέρειες.

Αφού έχετε τελειώσει την ψηλάφηση των μαστών σας, στο τέλος πιέζετε τη θηλή του κάθε στήθους. Εάν δείτε κάποιο έκκριμα, καθαρό ή με αίμα ή κάθε άλλου είδους υγρό από τη θηλή όπως και οποιοδήποτε εύρημα στον μαστό ή τη μασχάλη θα πρέπει να ενημερώσετε αμέσως το γυναικολόγο σας.

(Πηγή: https://maternacare.gr/)

Το άρθρο υπογράφει ο Γρυπάρης Στ. Ιωάννης Μαιευτήρας – Χειρουργός / Γυναικολόγος. Εξειδικευθείς στην Υπογονιμότητα και την Αισθητική Γυναικολογία.

(αναλυτικότερα βιογραφικά στοιχεία του ιατρού θα βρείτε εδώ: http://bit.ly/2FxnB4o)

Στοιχεία επικοινωνίας: