Η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή χαρακτηρίζεται από επίμονη, υπερβολική και μη ρεαλιστική ανησυχία για καθημερινά πράγματα.
Τα άτομα με τη διαταραχή αυτή βιώνουν υπερβολική ανησυχία και ένταση, συχνά περιμένουν το χειρότερο, ακόμα και όταν δεν υπάρχει προφανής λόγος ανησυχίας. Αναμένουν την καταστροφή και ανησυχούν υπερβολικά για τα χρήματα, την υγεία, την οικογένεια, την εργασία ή άλλα ζητήματα.
Όλοι μας αισθανόμαστε κάποιες φορές κουρασμένοι, λυπημένοι, ανήσυχοι όταν συμβαίνουν δυσάρεστα πράγματα στη ζωή μας που δημιουργούν εντός μας έντονη συναισθηματική φόρτιση & αγωνία. Αυτό είναι κάτι το απόλυτα φυσιολογικό. Όταν, όμως, κάποιος κατακλύζεται επί καθημερινής βάσεως από αισθήματα ανησυχίας για την έκβαση καταστάσεων ή για πράγματα που έχει δρομολογήσει ή προγραμματίσει χωρίς να μπορεί να ελέγξει τα συναισθήματά του αυτά, τότε μιλάμε για «Γενικευμένη Αγχώδη Διαταραχή (Γ.Α.Δ.)» .
Η «Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή» χαρακτηρίζεται από μια γενικευμένη διαταραχή στον τρόπο αντίληψης & των διαφόρων απειλών και κινδύνων που αφορούν κυρίως στην υγεία και ασφάλεια τόσο του ίδιου του ατόμου προσωπικά όσο και των προσώπων του άμεσού του περιβάλλοντος.
Αυτό έχει ως συνέπεια τα άτομα αυτά να νιώθουν αδυναμία αυτοσυγκέντρωσης, να χάνουν κάποιες φορές τον ειρμό των σκέψεών τους και να διακατέχονται από αισθήματα απαισιοδοξίας, ανασφάλειας, να είναι ευέξαπτοι, ευερέθιστοι, οξύθυμοι λόγω της συνεχούς & παρατεταμένης πίεσης και διαρκούς υπερέντασης.
Η διαταραχή διαγιγνώσκεται όταν ένα άτομο ανησυχεί σε υπέρμετρο βαθμό για μια ποικιλία καθημερινών προβλημάτων, για τουλάχιστον 6 μήνες. Μερικές φορές μόνο η σκέψη της… «επόμενης ημέρας» αποτελεί γενεσιουργό αίτιο που είναι ικανό από μόνο του να παράγει άγχος. Τα άτομα που υποφέρουν από αυτήν την ψυχο-συναισθηματική διαταραχή δεν ξέρουν πώς να σταματήσουν τον φαύλο κύκλο ανησυχίας & αισθάνονται ότι είναι πέρα από τον έλεγχό τους.
Σύμφωνα με έρευνα της επιστημονικής ομάδας του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων,η διαταραχή αυτή είναι η πιο συχνά εμφανιζόμενη ψυχική διαταραχή στην Ελλάδα με ποσοστό 4,1%. Η διαταραχή εμφανίζεται σταδιακά και μπορεί να ξεκινήσει καθ`όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής, αν και ο κίνδυνος είναι υψηλότερος μεταξύ της παιδικής και μέσης ηλικίας.
Αν και η ακριβής αιτία είναι άγνωστη, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι βιολογικοί παράγοντες, το οικογενειακό υπόβαθρο και οι εμπειρίες της ζωής, διαδραματίζουν καίριας σημασίας ρόλο. Όταν το επίπεδο του άγχους τους είναι σε ήπιο βαθμό, τα άτομα μπορούν να λειτουργήσουν ομαλά κοινωνικά και να ασκούν την επαγγελματική δραστηριότητα. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν δυσκολία στην εκτέλεση των καθημερινών δραστηριοτήτων, όταν το άγχος τους έντονο και ανεξέλεγκτο.
Η διαρκής ανησυχία και υπερένταση δημιουργεί εύκολα μια αίσθηση γενικής κόπωσης & καταβολής που σε συνδυασμό με τις συχνές δυσκολίες στην επέλευση ύπνου που υπάρχουν – εξαιτίας των αρνητικών σκέψεων- κάνουν πολλές φορές την κατάσταση αφόρητη.
Συχνά, κάνουν την εμφάνισή τους σωματικά συμπτώματα, όπως: σωματική υπερένταση, κεφαλαλγίες, ταχυκαρδίες, εφιδρώσεις, ξηροστομία, τρέμουλο, αναπνευστικές δυσκολίες, αίσθημα πνιγμού, πόνος ή δυσφορία στο στήθος, ζάλη, αίσθηση αστάθειας ενώ το άτομο εμφανίζει σταδιακά τάσεις αποξένωσης & κοινωνικής απόσυρσης, ο φόβος απώλειας ελέγχου ή φόβος θανάτου παγιώνεται και αποτελεί συνοδό στοιχείο της καθημερινότητας του πάσχοντος. Μουδιάσματα στα άκρα, κοιλιακά άλγη, ευερέθιστο έντερο αποτελούν μερικά από τα συμπτώματα της Γενικευμένης Αγχώδους Διαταραχής.
Θεραπεία
Όπως και οι άλλες αγχώδεις διαταραχές, έτσι και αυτή είναι θεραπεύσιμη. Η «γνωστική-συμπεριφορική» θεραπεία είναι αποτελεσματική για πολλούς ανθρώπους, βοηθώντας τους να εντοπίσουν, να κατανοήσουν & να τροποποιήσουν ελαττωματικά πρότυπα σκέψης αλλά επίσης στρεβλά & εσφαλμένα μοτίβα συμπεριφοράς. Ενώ για μερικούς ανθρώπους απαραίτητη κρίνεται ενδεχομένως η λήψη εξατομικευμένης φαρμακευτικής αγωγής
Το σημαντικό είναι η έγκαιρη εύρεση αποτελεσματικών στρατηγικών διαχείρισης του άγχους. Στα πλαίσια αυτής της αναζήτησης για πολλούς το σημαντικό είναι να μπορέσουν να μιλήσουν απεριόριστα & αβίαστα για τη ζωή τους σε άτομο απόλυτης εμπιστοσύνης και σταδιακά να καταφέρουν να εμβαθύνουν στο κομβικής σημασίας κομμάτι της αυτογνωσία τους.
Οι τεχνικές χαλάρωσης, διαλογισμός, γιόγκα, άσκηση, και άλλες εναλλακτικές θεραπείες μπορεί επίσης να έχουν αποτελέσματα θεραπείας.
Συμπερασματικά
Αυτό που θα πρέπει να θυμόμαστε είναι όποια θεραπευτική προσέγγιση και αν ακολουθήσουμε θα πρέπει η επιλογή να γίνει ανάμεσα σε θεραπευτή και θεραπευόμενο στα πλαίσια μιας υγιούς, ποιοτικής & βαθιάς σχέσης εμπιστοσύνης, σεβασμού, κατανόησης & εχεμύθειας.
Του Λάσκαρη Κωνσταντίνου