Κάποιος που δεν έχει την εμπειρία της ομαδικής θεραπείας, ενδέχεται να νιώθει φόβο και άγχος.
Η ομαδική θεραπεία είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας που αξιοποιεί τη δυναμική των ανθρώπινων σχέσεων για την αντιμετώπιση και την διαχείριση θεμάτων που αφορούν την ψυχική υγεία. Συνήθως, η ομάδα περιλαμβάνει έναν θεραπευτή (και κάποιες φορές έναν συνθεραπευτή) και έξι έως δώδεκα μέλη.
Για κάποιον που δεν έχει την εμπειρία της ομαδικής θεραπείας, μια τέτοια ιδέα ενδέχεται να προξενεί φόβο και άγχος. Για πολλούς θεραπευόμενους, η «έκθεση» μπροστά με μια ομάδα ανθρώπων μπορεί να φαίνεται ένα τεράστιο, δύσκολο βήμα. Αυτός είναι και ο λόγος που η ομαδική θεραπεία επιλέγεται αφού πρώτα ο ενδιαφερόμενος ολοκληρώσει ένα πρώτο κύκλο ατομικών συνεδριών.
Η βασική διαφορά από τις ατομικές συνεδρίες είναι ότι η ομαδική θεραπεία δίνει την δυνατότητα στους θεραπευόμενους να διαντιδράσουν με τους άλλους σε ένα ασφαλές, υποστηρικτικό και μη επικριτικό περιβάλλον. Παρόλο που φαινομενικά το άτομο έχει συγκριτικά λιγότερο χρόνο και η προσοχή δεν εστιάζεται αποκλειστικά σε εκείνο, η ομαδική θεραπεία έχει πολλαπλά οφέλη. Εξάλλου, υπάρχουν πλεονεκτήματα που κανείς δεν μπορεί να έχει μέσω της ατομικής θεραπείας.
Πρώτα από όλα, οι ομάδες λειτουργούν ως ένα υποστηρικτικό δίκτυο. Τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας μπορούν να δώσουν feedback για συγκεκριμένα προβλήματα ή καταστάσεις και να λειτουργήσουν ως ένα σημείο αναφοράς για τη συνέχεια. Επιπλέον, η ανταπόκριση και οι πληροφορίες, όπως προκύπτουν από μια ομαδική διεργασία είναι πολύ πιο πλούσιες, καθώς υπάρχει μεγαλύτερη ποικιλία απόψεων και οπτικών.
Εξάλλου, η ομαδική θεραπεία είναι πιο κοντά στις πραγματικές συνθήκες ζωής και μας δίνει την ευκαιρία να δούμε άμεσα το πώς διαφορετικοί άνθρωποι βλέπουν αυτό που λέμε και σκεφτόμαστε. Ενδεχομένως, αυτός είναι και ο λόγος που η ομαδική θεραπεία φαίνεται να έχει πιο σταθερά αποτελέσματα μέσα στο χρόνο.
Ένα από τα σημαντικότερα οφέλη της ομάδας είναι ότι το άτομο αναθεωρεί την σκέψη ότι κανείς δεν αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα και ότι «παλεύει» μόνος του. Αυτή η «φυσιολογικοποίηση» που γίνεται στην ομάδα, δίνει στο άτομο την ευκαιρία να παγιδεύεται λιγότερο από τα αρνητικά συναισθήματα και να δει το δικό του ρόλο σε όσα του συμβαίνουν.
Όταν κανείς μιλάει για αυτό που τον απασχολεί σε μια ομάδα, αλλά και όταν ακούει τους υπόλοιπους πετυχαίνει να μειώσει το άγχος και επιτρέπει στον εαυτό του να δει πως συμμετέχει ο ίδιος στην διατήρηση του «προβλήματός» του. Η συνεχόμενη έκθεση και παρουσία στην ομάδα έχει και ως αποτέλεσμα την πολύ σημαντική βελτίωση των δεξιοτήτων επικοινωνίας του κάθε μέλους. Η διεργασία της ομάδας ενισχύει την πιο άμεση και καθαρή επικοινωνία, και μαθαίνει στο άτομο να εκφράζει όχι μόνο θετικά αλλά και αρνητικά συναισθήματα. Αυτή η νέα εμπειρία μεταφέρεται σταδιακά και στην αλληλεπίδραση του ατόμου εκτός ομάδας.
Γράφει η Βασιλική Ντούμου, Ψυχολόγος και επιστημονικά υπεύθυνη του kontasou.com.