Οι συνδρομητικές πλατφόρμες -όπως το Netflix- έχουν πλέον μπει για τα καλά στη ζωή μας, δίνοντας μας την ευκαιρία να χαλαρώσουμε λίγο πριν κοιμηθούμε. Αν και έχουν κατηγορηθεί για τις ώρες ύπνου που δυνητικά μας στερούν, μια νεότερη μελέτη αναδεικνύει ως ενόχους κάποιες άλλες συνήθεις πριν τον ύπνο.

Πιο συγκεκριμένα, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και η ανταλλαγή μηνυμάτων φαίνεται πως επηρεάζουν περισσότερο την ποιότητα του ύπνου από ό,τι η παρακολούθηση τηλεόρασης. Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι έφηβοι που ασχολούνταν με δραστηριότητες που επικεντρώνονταν στη χρήση οθόνης μία ώρα πριν πέσουν για ύπνο, όπως η συνομιλία με φίλους στο διαδίκτυο ή τα βιντεοπαιχνίδια, χρειάζονταν επιπλέον 30 λεπτά για να αποκοιμηθούν.

Όπως εξηγούν, αυτού του είδους ο διαδραστικός χρόνος στην οθόνη κλέβει τον ύπνο των παιδιών με πολλούς περισσότερους τρόπους: για κάθε επιπλέον ώρα που περνούσαν τα παιδιά παίζοντας βιντεοπαιχνίδια κατά τη διάρκεια της ημέρας, πέρα από τη συνήθη ρουτίνα τους, ο ύπνος τους καθυστερούσε κατά περίπου πέντε λεπτά. Αντίθετα, οι παθητικές δραστηριότητες οθόνης, όπως η παρακολούθηση τηλεόρασης ή η περιήγηση στο διαδίκτυο, δεν είχαν τον ίδιο αντίκτυπο στον ύπνο.

«Εάν οι έφηβοι παίζουν συνήθως βιντεοπαιχνίδια για μια ώρα κάθε μέρα, αλλά, για παράδειγμα, μια μέρα αφιερώσουν τέσσερις ώρες σε ένα καινούριο παιχνίδι, αυτό σημαίνει τρεις επιπλέον ώρες παιχνιδιού από το συνηθισμένο. Ακόμα όμως και 15 λεπτά λιγότερου ύπνου για ένα παιδί θεωρείται σημαντική απώλεια, καθώς χωρίς επαρκή ύπνο, τα παιδιά διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας, διαταραχές στη ρύθμιση των συναισθημάτων και στην ψυχική υγεία» επισημαίνει ο Δρ David Reichenberger από το Πανεπιστήμιο Penn State.

Για τη μελέτη, η ερευνητική ομάδα ανέλυσε τον χρόνο που περνούσαν στην οθόνη 475 έφηβοι χρησιμοποιώντας στοιχεία από τουλάχιστον τρεις ημέρες. Επιπλέον, μέτρησαν τη διάρκεια του ύπνου των εφήβων για μια εβδομάδα χρησιμοποιώντας φορητές συσκευές που φοριούνται στον καρπό και παρακολουθούν την κίνηση. Συμπέραναν πως, κατά μέσο όρο, οι έφηβοι περνούσαν δύο ώρες την ημέρα επικοινωνώντας διαδικτυακά με τους φίλους τους (μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, γραπτών μηνυμάτων ή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης). Περνούσαν επίσης περίπου 1,3 ώρες την ημέρα παίζοντας βιντεοπαιχνίδια, λιγότερο από μία ώρα την ημέρα σερφάροντας στο διαδίκτυο και περίπου 1,7 ώρες την ημέρα παρακολουθώντας τηλεόραση ή βίντεο. Η μέση διάρκεια του ύπνου αυτών των εφήβων ήταν 7,8 ώρες ανά νύχτα.

Όσον αφορά το διάστημα μέχρι να αποκοιμηθούν, παρατήρησαν ότι κάθε ώρα κατά τη διάρκεια της ημέρας που περνούσαν στις οθόνες για επικοινωνία αντιστοιχούσε σε 11 λεπτά καθυστερημένου ύπνου, ενώ κάθε ώρα ηλεκτρονικού παιχνιδιού σε 9 λεπτά καθυστερημένου ύπνου. Όταν, όμως, έπαιζαν παιχνίδια ή έστελναν μηνύματα μια ώρα πριν την ώρα κατάκλισης, αργούσαν να αποκοιμηθούν κατά 30 λεπτά.

Είναι ενδιαφέρον ότι η ομάδα δε διαπίστωσε σημαντική συσχέτιση μεταξύ των παθητικών δραστηριοτήτων που βασίζονται στην οθόνη, όπως η περιήγηση στο διαδίκτυο ή η παρακολούθηση τηλεόρασης, και των διαταραχών του ύπνου.

«Aυτο θα μπορούσε να σημαίνει πως οι πιο παθητικές δραστηριότητες διεγείρουν λιγότερο τη λειτουργία του εγκεφάλου από τις διαδραστικές δραστηριότητες, όπως η αποστολή γραπτών μηνυμάτων και τα βιντεοπαιχνίδια» σημειώνει η αναπληρώτρια καθηγήτρια Δρ Anne-Marie Chang. «Δεδομένου ότι σαν εργαλεία είναι απαραίτητα πλέον στην καθημερινή μας ζωή, είναι δύσκολο για όλους μας να βάλουμε όρια. Παρόλα αυτά, θα μπορούσατε να εξετάσετε το ενδεχόμενο να περιορίσετε τις πιο διαδραστικές δραστηριότητες, ειδικά την ώρα πριν από τον ύπνο στους εφήβους» καταλήγει.