Οι έφηβοι και οι μετέφηβοι πέρα από τις συναισθηματικές προκλήσεις της ηλικίας τους μπορεί να βιώσουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης που συχνά δεν εκφράζονται όπως στους ενήλικες
Η κατάθλιψη στην εφηβεία και στις αρχές της ενήλικης ζωής μπορεί να εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο από ότι στους ενήλικες. Τα ακόλουθα συμπτώματα της κατάθλιψης είναι πιο κοινά σε εφήβους από ό, τι σε ενήλικες σύμφωνα με τους ειδικούς:
• Έντονος θυμός, ευερεθιστότητα, αντικοινωνική συμπεριφορά
Συναισθηματικά ένας έφηβος μπορεί να εκδηλώνει την κατάθλιψη περισσότερο μέσω εκρήξεων θυμού, λεκτικής και σωματικής επιθετικότητας και λιγότερο μέσα από το εμφανές καταθλιπτικό συναίσθημα.
• Αίσθημα ανικανοποίητου
Ο έφηβος φαίνεται να μεμψιμοιρεί και να γκρινιάζει, να δυσκολεύεται να πάρει ευχαρίστηση. Μοιάζει να μην μπορεί να ικανοποιηθεί και οι γύρω του τον περιγράφουν ως «δύσκολο».
• Σωματικοί πόνοι χωρίς κάποιο προφανή αίτια
Ο έφηβος εκφράζει το πρόβλημα μέσα από συνεχόμενα σωματικά παράπονα και τις συχνές επισκέψεις στο γιατρό. Τα σωματικά συμπτώματα γίνονται οι αιτία να αναβάλλει ή να περιορίζει σημαντικές δραστηριότητες (σχολικές εξετάσεις, κοινωνικές εκδηλώσεις, αθλητισμός)
• Ευαλωτότητα και έντονη ευαισθησία στην κριτική
Τα συναισθήματα απόρριψης, αναξιότητας και αυτομομφής έρχονται πολύ εύκολα στην επιφάνεια. Για παράδειγμα, σε μια πρώτη σχολική ή αθλητική επιτυχία ο έφηβος «αποφασίζει» ότι είναι άχρηστος και αποσύρεται από τη προσπάθεια
• Αυτοτραυματισμοί
Αν ένας έφηβος δεν βρίσκει τρόπο να εκφράσει αυτό που νιώθει υπάρχει περίπτωση να το κάνει μέσω του αυτοτραυματισμού. Αυτό δεν σημαίνει αυτόματα ότι έχει κατάθλιψη αλλά είναι ένα λόγος για περαιτέρω διερεύνηση της ψυχικής υγείας του παιδιού.
• Αλλαγές στη διατροφική συμπεριφορά
Πολλές φορές η κατάθλιψη στην εφηβεία συνυπάρχει με σοβαρές μεταβολές στις διατροφικές συνήθειες και σε κάποιες περιπτώσεις με διατροφικές διαταραχές όπως είναι η ψυχογενής ανορεξία και η βουλιμία.
Τέλος, αν είστε γονιός είναι σημαντικό να επαγρυπνείτε για τυχόν φαινόμενα σχολικού εκφοβισμού. Τα παιδιά με κατάθλιψη είναι πιο ευάλωτα στην θυματοποίηση. Προβλήματα στο σχολείο ή τις παρέες μπορεί να υποδηλώνουν ότι το παιδί χρειάζεται περισσότερη υποστήριξη στην αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθησή του ενώ πρέπει να διερευνηθεί το ενδεχόμενο να υπάρχουν και άλλα σημάδια κατάθλιψης.
Σε κάθε περίπτωση, οι αλλαγές στη συμπεριφορά του εφήβου θα πρέπει να εξετάζονται έχοντας κατά νου τις έντονες αλλά φυσιολογικές αλλαγές που συμβαίνουν σε αυτή την ηλικιακή φάση. Άλλες φορές ένας έφηβος χρειάζεται υποστήριξη ακόμα και αν δεν είναι διαγνωσμένος με τη νόσο. Μόνος ένα ειδικός ψυχικής υγείας μπορεί να εκτιμήσει αν ένας έφηβος πάσχει από κατάθλιψη και ποια είναι η καλύτερη μέθοδος προσέγγισης του προβλήματος.