Από ποιες παθήσεις κινδυνεύουν οι χορευτές και οι αθλητές;

Πολλές από αυτές τις παθήσεις είναι «μοναδικές» για τις χορεύτριες και του χορευτές, αλλά παρουσιάζονται επίσης και σε μη επαγγελματίες.  Επίσης, η αύξηση των ερασιτεχνών χορευτών τα τελευταία χρόνια, έχει οδηγήσει σε αύξηση των παρακάτω παθήσεων.

Τραυματισμοί κατά την άσκηση, καταπονήσεις των μυών της περιοχής, κακή στάση και λανθασμένα υποδήματα είναι οι κυριότεροι επιβαρυντικοί παράγοντες για τις παθήσεις του ποδιού.

Η παγίδευση του δακτυλικού νεύρου (μεταξύ 3ου και 4ου μεταταρσίου ονομάζεται νευρίνωμα Morton). Πρόκειται για μια καλοήθη πάχυνση του νεύρου που κλινικά οδηγεί σε παραισθησία, αιμωδίες (“μουδιάσματα”) και πόνο στα δάκτυλα κατά τη θέση demi-pointe των χορευτών, του οποίου η αντιμετώπιση είναι αρχικά συντηρητική με ένθετα υποδημάτων, αλλά συνήθως το νευρίνωμα αφαιρείται χειρουργικά με μια μικρή (ραχιαία) τομή.

“Η νοσηλεία είναι ημερήσια και ο ασθενής επιστρέφει σπίτι του την ίδια ημέρα. Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στη βάδιση, η οποία γίνεται ελεύθερα. Επιστροφή στις δραστηριότητες γίνεται άμεσα…”

Η ιδιαίτερη ανατομική πορεία του τένοντα του μακρού καμπτήρα του μεγάλου δακτύλου του ποδιού μέσα από τα οστά του άκρου ποδός, οδηγεί σε ερεθισμό του τένοντα με συμπτώματα τενοντίτιδας που αναπαράγονται κατά τη θέση pointe χορευτών μπαλέτου.

Οι συντηρητικές μέθοδοι αντιμετώπισης είναι λίγες και τις περισσότερες φορές απαιτείται χειρουργική απελευθέρωση του τένοντα. Αυτό πλέον το πραγματοποιούμε μόνο με αρθροσκόπηση της ποδοκνημικής. Η αρθροσκόπηση της ποδοκνημικής είναι επέμβαση χωρίς χειρουργικές τομές (keyhole surgery) και πραγματοποιείται με τη χρήση μιας κάμερας και ενός εργαλείου που οδηγούνται μέσα στην άρθρωση από δυο μικρές οπές.

Το 5ο μετατάρσιο (μικρό δάκτυλο) υπόκειται σε ιδιαίτερες στροφικές καταπονήσεις με αποτέλεσμα να μπορεί να υποστεί ένα ειδικό κάταγμα που ονομάζεται: το «κάταγμα του χορευτή» (dancer’s fracture). 

Εσφαλμένα πολλοί θεωρούν ότι πρόκειται για το πιο συνηθισμένο κάταγμα της βάσης του 5ου μεταταρσίου (Jones fracture), αλλά αυτό δεν ισχύει και η αντιμετώπιση αυτού του κατάγματος απαιτεί προσοχή λόγω του μακρού χρόνου που χρειάζεται να πωρωθεί και την πιθανή ανάγκη πρόωρης χειρουργικής θεραπείας, ειδικά σε ασθενείς υψηλών απαιτήσεων όπως αθλητές, χορευτές, κλπ. Η κεφαλή του 2ου μεταταρσίου μπορεί να παρουσιάσει επιπέδωση, πιθανώς λόγω κατάγματος κόπωσης, που ονομάζεται (οστεοχονδρίτιδα Freiberg) και αντιμετωπίζεται συντηρητικά.

Πόνος στην εσωτερική πλευρά του ποδιού ενός νεαρού αθλητή και χορευτή απαιτεί προσοχή γιατί μπορεί να κρύβει… κάταγμα κόπωσης του σκαφοειδούς (του ποδιού). 

Πρόκειται για υψηλού κινδύνου κάταγμα που επιβεβαιώνεται με μαγνητική τομογραφία και χρειάζεται άμεση αποφόρτιση και επί αποτυχίας χειρουργική επέμβαση. Τα σησαμοειδή είναι μικρά (επικουρικά) οστάρια στο πόδι στα οποία καταλήγουν τένοντες, και μπορούν να παρουσιάσουν κατάγματα, εξαρθρήματα και φλεγμονές, η διάγνωση των οποίων είναι πρόκληση.

Η απότομη και βίαιη κίνηση του ποδιού από την πελματιαία στην ραχιαία έκταση στους χορευτές μπορεί να οδηγήσει στο «σύνδρομο του κυβοειδούς», το οποίο πρόκειται για ένα υπεξάρθρημα του κυβοειδούς οστού του ποδιού στην εξωτερική πλευρά και αντιμετωπίζεται με εφαρμογή ναρθηκών.

Η ακραία θέση του ποδιού – στην πελματιαία και ραχιαία κάμψη – μπορεί να οδηγήσει όμως και στο πιο συχνό σύνδρομο της οπίσθιας πρόσκρουσης λόγω της ύπαρξης του τρίγωνου οσταρίου (os trigonumsyndrome) μεταξύ πτέρνας και αστραγάλου ενός επικουρικού οσταρίου ή στο σύνδρομο της πρόσθιας πρόσκρουσης της ποδοκνημικής (αρκετά συχνό σε ποδοσφαιριστές) από την ύπαρξη οστεοφύτων, τα οποία απαιτούν τη χειρουργική αντιμετώπιση.

Η θεραπεία πραγματοποιείται πλέον μόνο με αρθροσκόπηση της ποδοκνημικής με ελάχιστες τομές, χωρίς απώλεια αίματος και γρήγορη αποκατάσταση. Με την αρθροσκόπηση της ποδοκνημικής αφαιρείται το επώδυνο τρίγωνο οστάριο και ο ασθενής επιστρέφει άμεσα σε δραστηριότητες.

Συνοπτικά, από τα παραπάνω διαπιστώνεται η ποικιλία και η ιδιαiτερότητα των προβλημάτων του άκρου ποδός ενός ατόμου που καταπονεί με οποιονδήποτε τρόπο το πόδι του, τα οποία δεν θα πρέπει να αποδίδονται αόριστα σε “κόπωση” αλλά αντίθετα απαιτούν εξειδικευμένη αντιμετώπιση.