Παρότι πρόκειται για μία εξαιρετικά δύσκολη, συχνή και “‘ύπουλη”ασθένεια , η κατάθλιψη περιβάλλεται από ένα μυστηριώδες πέπλο μύθων και παρανοήσεων τόσο σε σχέση με τα αίτια της, όσο και την θεραπεία της. Τέτοιοι μύθοι είναι ενδεχομένως καλοπροαίρετοι, στην πραγματικότητα όμως αποδεικνύονται εξαιρετικά επιβλαβείς και αποπροσανατολιστικοί καθώς πολύ συχνά στέκονται εμπόδιο στην αναζήτηση έγκαιρης και αποτελεσματικής θεραπείας και αντιμετώπισης της ψυχικής νόσου.
ΜΥΘΟΣ 1
“Η κατάθλιψη είναι μια παροδική πάθηση και δεν θα “αγγίξει” εμένα…”
ΑΛΗΘΕΙΑ
Η κατάθλιψη είναι μια νόσος που εμφανίζεται συχνά που μπορεί να εκδηλωθεί σε ανθρώπους όλων των ηλικιακών βαθμίδων και κοινωνικών τάξεων σε όλες τις περιοχές του κόσμου. Ταλανίζει σήμερα περισσότερα από 350 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Υπολογίζεται ότι 1 στους 10 ανθρώπους πάσχει από κατάθλιψη και ένας στους 5 έχει γίνει “θύμα” της θλιβερής αυτής νόσου στη διάρκεια της ζωής του.
ΜΥΘΟΣ 2
“Η κατάθλιψη δεν είναι μια πραγματική ασθένεια…”
ΑΛΗΘΕΙΑ
Είναι πιο πραγματική και από όσο φαντάζεσαι! Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η κατάθλιψη αποτελεί την 2η συχνότερη αιτία παγκοσμίως απώλειας ετών ζωής λόγω δυσλειτουργίας ή πρόωρου θανάτου, ενώ νέα στοιχεία δείχνουν ότι συμβάλλει σημαντικά στο να ταλαιπωρείται το άτομο από έντονες και εμμένουσες σκέψεις απελπισίας και σε ένα πιο προχωρημένο στάδιο από τάσεις αυτοκαταστροφικής συμπεριφοράς , όπου μπορεί είτε να είναι περιστασιακή είτε χρόνια και προκαλείται από δυσάρεστα συμβάντα ή αρνητικές τραυματικές εμπειρίες .
ΜΥΘΟΣ 3
“Κατάθλιψη σημαίνει να είναι κανείς λυπημένος…”
ΑΛΗΘΕΙΑ
Η λύπη είναι “συναίσθημα” και η κατάθλιψη είναι “ασθένεια“. Η κατάθλιψη συχνά χαρακτηρίζεται από ένα επίμονο και διαρκές συναίσθημα θλίψης (για τουλάχιστον 2 εβδομάδες). Ο πάσχων/-ουσα βρίσκεται σε μια διαρκεί. Ωστόσο, μπορεί κανείς να πάσχει από κατάθλιψη χωρίς να είναι απαραίτητα λυπημένος, κάτι που αποτελεί ιδεοληπτικό στερεότυπο, μια τετριμμένη αντίληψη. Αντίθετα, μπορεί να βιώνει αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν “ανηδονία”, δηλαδή μια έντονη απώλεια ενδιαφέροντος και ευχαρίστησης, αίσθημα αρνητισμού, κατατονίας ακόμη και για δραστηριότητες που προηγουμένως ήταν πηγή ευχαρίστησης για το άτομο (π.χ., χόμπι, οικογένεια, φίλοι). Επιπλέον, τα παιδιά, οι έφηβοι, και οι ηλικιωμένοι συνήθως εκδηλώνουν ευερεθιστότητα αντί θλίψης.
ΜΥΘΟΣ 4
“Είναι όλα αποκύηματης φαντασίας σου…”
ΑΛΗΘΕΙΑ
Η κατάθλιψη είναι μια διαταραχή της διάθεσης, ωστόσο περιλαμβάνει μια σειρά από σωματικά συμπτώματα, όπως διαταραχές στην όρεξη και την ποιότητα του ύπνου, έντονη κατάπτωση και εξάντληση, ψυχοκινητική επιβράδυνση, νευρικότητα και διέγερση, καθώς και δυσκολία συγκέντρωσης και λήψης αποφάσεων ακόμα και για τα πιο απλά καθημερινά πράγματα. Άλλα σωματικά συμπτώματα περιλαμβάνουν ανησυχία, δυσπεψία, ναυτία (vertigo), πονοκεφάλους και μυϊκή κόπωση.
ΜΥΘΟΣ 5
“Κατάθλιψη παθαίνει κανείς όταν έχει να αντιμετωπίσει δυσκολίες της ζωής…”
ΑΛΗΘΕΙΑ
Ο καθένας βιώνει δυσάρεστες αλλαγές, ανατροπές, ανακατατάξεις στη ζωή και συχνά αισθάνεται περίλυπος σαν να βρίσκεται σε μια διαρκή κατάσταση “πένθους”, ματαίωσης, παραίτησης, εσωστρέφειας και απόσυρσης, για κάποιο χρονικό διάστημα λόγω των νέων δεδομένων τα οποία καλείται να αντιμετωπίσει και να διαχειριστεί, ιδιαίτερα μετά από μια σοβαρή απώλεια αγαπημένου προσώπου ή απογοήτευση, όπου η οδύνη είναι ανείπωτη και χολώνει το άτομο σε βαθμό απελπισίας κια υπαρξιακού αδιεξόδου με τάσεις αυτοκαταστροφικές σε πιο ακραίες συναισθηματικές μεταπτώσεις κυκλοθυμίας. Η κατάθλιψη είναι κάτι περισσότερο από περιστασιακές αρνητικές και δυσοίωνες “σκοτεινές” σκέψεις ή συναισθήματα που προκύπτουν από τις καθημερινές δυσκολίες στις οποίες το άτομο εγκλωβίζεται. Τα επεισόδια της κατάθλιψης διαρκούν για μεγάλες χρονικές περιόδους και συχνά μπορεί να ανακύψουν ξαφνικά, ακόμη και όταν τα πράγματα στη ζωή φαίνεται να δρομολογούνται φυσιολογικά.
ΜΥΘΟΣ 6
“Η κατάθλιψη είναι ένα σημάδι ψυχικής αδυναμίας…”
ΑΛΗΘΕΙΑ
Μια από τις πολύ συχνές παρανοήσεις που επικρατούν σχετικά με την κατάθλιψη είναι η λανθασμένη εντύπωση ότι η κατάθλιψη οφείλεται σε ψυχική αδυναμία ή ευαλωτότητα του χαρακτήρα. Η κατάθλιψη είναι μια σοβαρή ψυχική διαταραχή που όπως οι περισσότερες ασθένειες, έχει βιολογικές, ψυχολογικές και κοινωνικές διαστάσεις. Όπως δε θα κατηγορούσαμε ποτέ κάποιον που υποφέρει από καρδιακή νόσο ή διαβήτη ότι η ασθένεια του οφείλεται σε “αδυναμία χαρακτήρα”, έτσι και η κατάθλιψη δεν είναι σημάδι αδυναμίας, ραθυμίας, οκνηρίας, παραίτησης ή αυτολύπηση. Είναι μια σοβαρή σοβαρή κλινική διαταραχή, που χρήζει άμεσης διάγνωση και έγκαιρης αντιμετώπισης.
ΜΥΘΟΣ 7
“Απλά πρέπει να προσπαθήσεις να το ξεπεράσεις…”
ΑΛΗΘΕΙΑ
Η κατάθλιψη δεν θα φύγει από μόνη της “ως εκ θαύματος”. Απαιτεί έναν “μακροχρόνιο μαραθώνιο” ιατροφαρμακευτικής θεραπείας και αρωγής αλλά και υποστήριξης από οικογένεια, φίλους, γνωστούς(ευρύ υποστηρικτικό – συμβουλευτικό δίκτυο). όποιες και αν είναι οι αιτίες που συνέβαλαν στην ανάπτυξη της. Στην πραγματικότητα, τα συμπτώματα της κατάθλιψης είναι πιθανό να επιδεινωθούν και να χρονίσουν αν αφεθούν χωρίς θεραπεία.
ΜΥΘΟΣ 8
“Η κατάθλιψη δε θεραπεύεται…”
ΑΛΗΘΕΙΑ
Η κατάθλιψη είναι μια ψυχική διαταραχή που θεραπεύεται. Με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και τελεσφόρα ιατρική επέμβαση και αντιμετώπιση καθίσταται εφικτό να ρυθμιστούν αποτελεσματικά οι βιοχημικές αλλαγές στον εγκέφαλο, σε συνδυασμό με μια αποτελεσματική ψυχοθεραπεία, το άτομο που πάσχει από κατάθλιψη μπορεί να θεραπευτεί πλήρως. Είναι ζωτικής σημασίας για τους ανθρώπους που υποπτεύονται ότι οι ίδιοι ή κάποιο μέλος της οικογένειας τους μπορεί να πάσχει από κατάθλιψη να αναζητήσουν φροντίδα από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας που διαθέτει κατάρτιση και εμπειρία στην θεραπεία της κατάθλιψης.
ΜΥΘΟΣ 9
“Η κατάθλιψη μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με φαρμακευτική αγωγή…”
ΑΛΗΘΕΙΑ
Η φαρμακευτική αγωγή είναι μόνο μία από τις διαθέσιμες αποτελεσματικές θεραπείες για την κατάθλιψη, που μόνη είναι άκαρπη και άγονη. Η κατάθλιψη απαιτεί επιστημονικά τεκμηριωμένες ψυχοθεραπείες, μη-φαρμακευτικές θεραπείες και αλλαγές στον τρόπο ζωής. Μερικοί άνθρωποι μπορούν να βοηθηθούν περισσότερο από μια ψυχολογική παρέμβαση, άλλοι μπορεί να θεωρήσουν χρησιμότερο ένα συνδυασμό θεραπευτικών προσεγγίσεων. Το καλύτερο είναι να προσεγγίσει κανείς ένα επαγγελματία ψυχικής υγείας για να μάθει περισσότερα για τα διάφορα είδη θεραπείας και να αναπτύξει το δικό του, εξατομικευμένο πρόγραμμα στήριξης και θεραπείας.
ΜΥΘΟΣ 10
“Αν κάποιος που έχει κατάθλιψη κάνει απλά υπομονή και περιμένει, η νόσος θα περάσει…”
ΑΛΗΘΕΙΑ
Η κατάθλιψη μπορεί να μην υποχωρήσει από μόνη της. Σε κάποιους ασθενείς διαρκεί χρόνια, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και δραστικά. Η κατάθλιψη στις σοβαρότερες τουλάχιστον μορφές και εκφάνσεις της είναι μια βιολογική νόσος που απαιτεί ειδικά φάρμακα για να αντιμετωπιστεί.
ΜΥΘΟΣ 11
“Αν κάποιος δεν καταφέρει να συνέλθει από την κατάθλιψη, αυτό σημαίνει ότι είναι αδύναμος χαρακτήρας…”
ΑΛΗΘΕΙΑ
Η κατάθλιψη δεν υποδηλώνει ότι κάποιος είναι αδύναμος και ευάλωτος χαρακτήρας. Αντιθέτως, βορά στις “άγριες” διαθέσεις της κατάθλιψης γίνονται οι εξωστρεφείς, συμπαθείς, συνεπείς και δημιουργικοί συνάνθρωποί μας, άτομα, δηλαδή, με σταθερή, συγκροτημένοι, υγιή και λειτουργική προσωπικότητα.
Το ηθικό δίδαγμα…
από την ιστορία της κατάθλιψης αυτού του αθόρυβου και …ύπουλου εχθρού είναι ότι στο πέρασμά του αφήνει ίχνη πόνου, απελπισίας και οδύνης. Το θέμα είναι όταν υποφέρεις, όταν πάσχεις, όταν πονάς να κοιτάς τον πόνο καταπρόσωπο. Θα σε παρηγορήσει ο ίδιος ο πόνος. Ο ίδιος ο πόνος που θα σε συνθλίψει, ο ίδιος θα σου διδάξει και κάτι. Ότι μέσα από την γενναία και κατα πρόσωπο αντιμετώπιση της κατάθλιψης, καλλιεργείς αγωνιστικό ήθος, σφυρηλατείς μαχητικό χαρακτήρα και ηττοπάθεια ηττάται κατά κράτος και εσύ δαφνοστεφανώνεσαι νικητής της ζωής…!