Έχω υποψίες ότι το παιδί μου δέχεται bullying…

Το bullying είναι ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο και σύνθετο φαινόμενο, με όψεις κοινωνικές, εκπαιδευτικές, νομικές και ψυχολογικές και η αντιμετώπισή του απαιτεί την άμεση κινητοποίηση της οικογένειας του παιδιού. Αν ένας γονέας έχει βάσιμες υποψίες ότι το παιδί του υφίσταται bullying στο σχολείο του, τότε θα πρέπει να προβεί σε μία σειρά ενεργειών, που θα επιτρέψουν την εξέταση του προβλήματος και την εξακρίβωση του τι πραγματικά συμβαίνει.

Θα πρέπει αρχικά να υποβάλει σχετική αναφορά, έγγραφη ή προφορική, τόσο στο Δ.Σ. του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων όσο και στον Διευθυντή του σχολείου. Θα πρέπει επίσης να γνωστοποιήσει το πρόβλημα στον ψυχολόγο του σχολείου, αν υπάρχει σε αυτό σχολικός ψυχολόγος. Αν δεν υπάρχει, θα πρέπει, παράλληλα με τις ενέργειες που απευθύνονται στους αρμόδιους των εκπαιδευτικών θεσμών, να απευθυνθεί επίσης σε έναν ψυχολόγο, με στόχο να διακριβωθεί το μέγεθος της ψυχικής οδύνης που έχει ενδεχομένως προκληθεί στο παιδί του, και, αν χρειάζεται, να ακολουθηθεί η κατάλληλη θεραπευτική μέθοδος.

Δεν γνωρίζουμε ποτέ εκ των προτέρων ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες όταν ένα παιδί πέφτει θύμα bullying. Ορισμένες φορές το παιδί βρίσκει έναν τρόπο να το ανεχτεί, άλλες φορές όμως επηρεάζεται τόσο από αυτό ώστε διαταράσσεται η συναισθηματική του ισορροπία.

Υπάρχουν μάλιστα περιπτώσεις που το παιδί υφίσταται μία κατάρρευση, της οποίας οι συνέπειες μπορεί να είναι καταστρεπτικές. Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό οι γονείς να έχουν στραμμένη την προσοχή τους στα σημάδια εκείνα που υποδηλώνουν την ύπαρξη bullying στο σχολείο σε βάρος του παιδιού τους.

• Αναφέρουμε παρακάτω τα πέντε σπουδαιότερα:

1. Το παιδί αρρωσταίνει χωρίς λόγο. Τις περισσότερες φορές τα θύματα του bullying αρχίζουν να παρουσιάζουν φυσικά συμπτώματα όπως πονοκεφάλους, ναυτίες, εμετούς, κλπ.

2. Το παιδί γίνεται ξαφνικά εσωστρεφές ή υπερευαίσθητο. Ένα παιδί που υφίσταται bullying εισέρχεται σχεδόν πάντα σε μία κατάσταση εσωστρέφειας, γίνεται σκεπτικό, σιωπηλό και θλιμμένο. Όταν όμως το ρωτάμε τι συμβαίνει, μας απαντά ότι «όλα πάνε καλά». Μπορεί επίσης να γίνεται υπερευαίσθητο και μη ανεκτικό.

Παρατηρούμε ότι:

έχει πάντα κακή διάθεση, εκδηλώνει παθητική επιθετικότητα μην απαντώντας όταν του μιλάμε ή επιδεικνύοντας απέναντί μας ανεξήγητο πείσμα. Μας φαίνεται ότι αισθάνεται διαρκώς ενοχλημένο.

3. Η επίδοσή του στο σχολείο μειώνεται. Πολύ συχνά το πρόβλημα του bullying αντανακλάται στην σχολική επίδοση. Το παιδί αρχίζει να αισθάνεται χαμένο, ξεχνά να κάνει τις εργασίες του, ερμηνεύει με λανθασμένο τρόπο τις συμβουλές του δασκάλου ή χάνει ξαφνικά κάθε κίνητρο για την βελτίωση της επίδοσής του. Είναι πολύ συχνά αφηρημένο και επίσης δυσκολεύεται να σηκωθεί για να πάει στο σχολείο, ενώ συχνά αναζητά προσχήματα για να παραμείνει στο σπίτι.

4. Ένα παιδί που είναι θύμα bullying αναζητά την απομόνωση. Τα θύματα του bullying έχουν την τάση να γίνονται μοναχικά. Δεν θέλουν πλέον να συμμετέχουν σε εξωσχολικές δραστηριότητες, περνούν πολύ χρόνο στο σπίτι και δεν δείχνουν κανέναν ενθουσιασμό όταν πρόκειται να συναντηθούν με τους συμμαθητές τους. Ξαφνικά αρχίζουν να τηρούν αυστηρά το σχολικό ωράριο και δεν μένουν στον χώρο του σχολείου ούτε λεπτό μετά το τελευταίο κουδούνι. Έτσι, σιγά σιγά οι φίλοι τους παύουν να τους αναζητούν, δεν τους τηλεφωνούν και η συντροφιά τους παύει να τους ενδιαφέρει.

Αυτό έχει ως κατάληξη:

το θύμα του bullying να περνά συνήθως τον ελεύθερο χρόνο του χωρίς παρέα μπροστά στον υπολογιστή του, με μια συμπεριφορά που θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε ως «πλανόδια»: περιηγείται από τον έναν ιστότοπο στον άλλον χωρίς σκοπό και χωρίς κάποιο, εμφανές τουλάχιστον, σχέδιο.

5. Η εμφάνιση φυσικών σημαδιών. Το πιο σύνηθες είναι το παιδί να γυρνάει στο σπίτι με ορισμένα σημάδια επιθετικότητας πάνω στο σώμα του. Πρόκειται συνήθως για μώλωπες, γρατσουνιές ή άλλα μικρά χτυπήματα. Ωστόσο, ένα θύμα bullying δεν υφίσταται πάντα φυσική βία. Αρκετές φορές οι υπεύθυνοι του bullying το παρενοχλούν και το καταδιώκουν για να μειώσουν την αυτοπεποίθησή του, να το καταρρακώσουν ή να το χλευάσουν.

Είναι φυσιολογικό ένα παιδί που είναι θύμα bullying να αρνείται να μιλήσει για αυτό που του συμβαίνει. Θα εκδηλώσει μάλιστα επιθετική συμπεριφορά αν οι γονείς του επιμείνουν να μάθουν τι ακριβώς συμβαίνει. Παρόλα αυτά, αν έχετε βάσιμες υποψίες και πιστεύετε ότι πράγματι το παιδί σας είναι θύμα bullying, μην αρκεστείτε στις δικές του διαβεβαιώσεις. Επιμείνετε, χωρίς να γίνεστε φορτικοί, διατηρήστε την ψυχραιμία σας και απευθυνθείτε παράλληλα σε έναν ειδικό.

Η Μάρω Μπέλλου είναι ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια. Κατά την κλινική της πρακτική ακολουθεί την αυτοσχεδιαστική μέθοδο. Έχει λάβει ειδίκευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία, έχει εμβαθύνει με διατριβή στην Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεία και τα τελευταία χρόνια έχει στραφεί στην Ψυχανάλυση. 

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο της με τίτλο: «Ο γκατζετ-Eros: ο έρωτας στα χρόνια της τεχνολογίας» από τις εκδόσεις Ι. Σιδέρης.

(Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε: http://www.marobellou.gr/el/)