Έχω έκκριμα στη θηλή… πρέπει να ανησυχώ;

Το έκκριμα από την θηλή είναι ένα συχνό σύμπτωμα που θορυβεί τις γυναίκες. Συνήθως αποτελεί φυσιολογικό γεγονός, είναι δυνατόν όμως να συνοδεύει κάποια παθολογική κατάσταση. Μπορεί να προέρχεται από έναν πόρο ή από πολλούς. Ακόμη, μπορεί να προέρχεται από τον ένα μαστό ή και από τους δύο.

Το χρώμα και η σύστασή του μας δίνει πληροφορίες για την φύση του εκκρίματος καθώς και για την αιτία που το προκάλεσε. Η αρχική προσέγγιση του προβλήματος έγκειται στην κατάταξη του εκκρίματος σε φυσιολογικό, παθολογικό ή σε γαλακτόρροια.

´Ενα σημαντικό στοιχείο είναι ο τρόπος εμφάνισης του υγρού, δηλαδή αν αυτό παράγεται μετά από πίεση όπου το ονομάζουμε προκλητό, ή εάν εμφανίζεται μόνο του χωρίς πίεση ή κάποιο χειρισμό οπότε και ονομάζεται αυτόματο έκκριμα.

(Συνήθως το αυτόματο έκκριμα είναι παθολογικό, ενώ το προκλητό είναι κατά κανόνα φυσιολογικό. Βέβαια αυτή είναι μια γενίκευση με αρκετές εξαιρέσεις.)

Για παράδειγμα: η εκτασία των πόρων (πορεκτασία) χαρακτηρίζεται από έκκριμα που είναι άλλοτε προκλητό και άλλοτε αυτόματο. Επίσης, το έκκριμα που παρατηρείται στις εμμηνοπαυσιακές γυναίκες συνδέεται συχνότερα με κακοήθεις βλάβες, ενώ το έκκριμα των νεωτέρων γυναικών είναι συνήθως αθώο. Που μπορεί να οφείλεται;

• Διάφορες καταστάσεις μπορούν να συνδυασθούν με έκκριμα υγρού από το μαστό…

– Ορμονικοί παράγοντες (θηλασμός, γαλουχία),

– Παθολογική αύξηση της ορμόνης προλακτίνη (όγκοι υπόφυσης, υπερπρολακτιναιμία, γαλακτόρροια),

– Υποθυρεοειδισμός Τραυματισμός (αιματηρό έκκριμα),

– Καλοήθεις παθήσεις του μαστού (ενδοπορικό θήλωμα, ινοκυστικές αλλοιώσεις, πορεκτασία),

– Παρενέργεια ορισμένων φαρμάκων (φαινοθειαζίνες, ρεζερπίνη, αντισυλληπτικά),

– Καρκίνος (σπάνια, σε ποσοστό λιγότερο από 5%),

– Γαλακτόρροια Είναι το έκκριμα που μοιάζει με γάλα.

Σε αυτές τις περιπτώσεις το έκκριμα αφορά και τους δύο μαστούς, βγαίνει από πολλαπλά στόμια της επιφάνειας της θηλής και είναι αυτόματο, δηλαδή βγαίνει από μόνο του, χωρίς να ασκηθεί πίεση ή να γίνουν χειρισμοί ψηλάφησης ή μάλαξης. Η γαλακτόρροια δεν συνδέεται με εγκυμοσύνη.

Μπορεί να παρατηρηθεί σε ενδοκρινολογικές διαταραχές (αυξημένη έκκριση προλακτίνης από την υπόφυση, υποθυρεοειδισμό), ή κατόπιν λήψης φαρμάκων.

Γαλακτόρροια μπορεί να παραμείνει έως και τρία χρόνια μετά τη λοχεία.

• Φυσιολογικό έκκριμα

Το φυσιολογικό έκκριμα είναι σχεδόν πάντα προκλητό (δηλαδή παράγεται μετά από πίεση ή χειρισμούς επί των μαστών). Πολύ συχνά αφορά και τους δύο μαστούς και προέρχεται από πολλαπλά στόμια γαλακτοφόρων πόρων στην επιφάνεια της θηλής. Συχνά είναι ορώδες (δηλαδή διάφανο και υδαρές) και μπορεί να είναι το αποτέλεσμα επανειλημμένων μαλάξεων της περιοχής γύρω απο τη θηλή για τον έλεγχο ύπαρξης εκκρίματος ή μετά από σεξουαλική διέγερση, ή να είναι αποτέλεσμα χορήγησης οιστρογόνων ή και ηρεμιστικών φαρμάκων.

• Παθολογικό έκκριμα

Το παθολογικό έκκριμα είναι συνήθως αυτόματο (βγαίνει από μόνο του), αφορά τον ένα μαστό και εξέρχεται από ένα συγκεκριμένο στόμιο γαλακτοφόρου πόρου στην επιφάνεια της θηλής. Τραύματα, εγκαύματα, κακώσεις ή χειρουργικές επεμβάσεις στην περιοχή του θώρακα ή των μαστών πολύ συχνά συνοδεύονται με έκκριμα υγρού από τους μαστούς.

Το ορώδες αυτό υγρό είναι λεπτό, διαφανές, με ίσως ήπια κίτρινη απόχρωση. Ορώδες υγρό μπορεί να εμφανίσουν γυναίκες που ελάμβαναν αντισυλληπτικά για έτη, επίσης νεαρές γυναίκες κατά τη διάρκεια της περιόδου που έχουν στήθος που αυξάνεται, αλλά επίσης παρατηρείται και σε περιπτώσεις θηλώματος.

Περιεμμηνοπαυσιακές ή πρόσφατα εμμηνοπαυσιακές γυναίκες, μπορεί να παρουσιάσουν γκρίζο, παχύρρευστο έκκριμα από τους μαστούς. Οι γυναίκες με ινοκυστική μαστοπάθεια συχνά θορυβούνται και ανησυχούν όταν εμφανίζουν αμφοτερόπλευρα έκριμμα θηλής με πράσινο χρώμα κάτι που δεν αποτελεί σοβαρό παθολογικό εύρημα και οφείλεται σε διάταση των γαλακτοφόρων πόρων στα πλαίσια των ινοκυστικών αλλοιώσεων.

Το έκκριμα που οφείλεται στις ινοκυστικές αλλαγές σταματάει μετά την εμμηνόπαυση. Πυώδης έκκριση μπορεί να προκαλείται από υποθηλαίο απόστημα και τότε απαιτείται εγχειρητική αφαίρεση του αποστήματος και των προσβεβλημένων γαλακτοφόρων πόρων.

Ετερόπλευρο, σποραδικά ορώδες ή οροαιματηρό έκκριμα από μονήρη πόρο συνήθως προκαλείται από ενδοπορικό θήλωμα ή σπάνια από ενδοπορικό καρκίνωμα. Και στις δύο περιπτώσεις, ογκόμορφη εξεργασία μπορεί να μην είναι ψηλαφητή. Ο προσβεβλημένος πόρος μπορεί να εντοπισθεί μετά από πίεση σε διαφορετικά σημεία γύρω από τη θηλή στα όρια της θηλαίας άλω.

Η αιματηρή έκκριση από τη θηλή είναι περισσότερο ενδεικτική καρκίνου αλλά επίσης συχνά προκαλείται και από καλόηθες θήλωμα μέσα σε πόρο. Η κυτταρολογική εξέταση μπορεί να εντοπίσει κακοήθη κύτταρα, αλλά αρνητικά ευρήματα κυτταρολογικής εξέτασης δεν αποκλείουν τον καρκίνο, ο οποίος είναι περισσότερο συχνός σε γυναίκες πάνω από την ηλικία των 50.

Σε κάθε περίπτωση, ο προσβεβλημένος πόρος – και η ογκόμορφη εξεργασία αν υπάρχει τέτοια – πρέπει να εξαιρείται. Αιμορραγικό έκκριμα και από τους δυο μαστούς μπορεί να παρατηρείται κατά το 2ο ή 3ο τρίμηνο της κύησης.

• Τι εξετάσεις θα πρέπει να κάνω;

Κάθε γυναίκα με ασυνήθιστο έκκριμα θηλής πρέπει να επισκέπτεται το γιατρό της, ο οποίος θα πρέπει να αξιολογήσει τον τύπο του εκκρίματος και να προτείνει τις κατάλληλες εξετάσεις: μαστογραφία (σε γυναίκες άνω των 35 ετών), υπερηχογράφημα ή ειδική εξέταση των πόρων του μαστού.

Η άσκοπη κυτταρολογική εξέταση του εκκρίματος της θηλής όταν κλινικά δεν επιβάλεται θα πρέπει να αποφεύγεται. Η αυτόματη, ετερόπλευρη και μονοπορική έκκριση, με ορώδες, οροαιματηρό ή αιματηρό έκκριμα, είναι η πιο ύποπτη και χρειάζεται απαραιτήτως κυτταρολογική εξέταση.

Νεότερη τεχνική είναι η ενδοσκόπηση και η έκπλυση του γαλακτοφόρου πόρου που εμφανίζει το παθολογικό έκκριμα με φυσιολογικό ορό και στη συνέχεια η κυτταρολογική εξέταση του εκπλύματος (Ductal Lavage) για την ανεύρεση ατυπίας ή καρκίνου.

Η αρχική διαγνωστική προσέγγιση συνίσταται στην συλλογή όσο περισσότερου υγρού για κυτταρολογική μελέτη, αξιολόγηση των κυττάρων που περιέχει και ως εκ τούτου αναγνώριση της αιτίας της βλάβης. Στις ημέρες μας έχει περιορισθεί η χρήση της, λόγω του ότι είναι επίπονη και επεμβατική μέθοδος.

(Πηγή: https://maternacare.gr/)

Το άρθρο υπογράφει ο Γρυπάρης Στ. Ιωάννης Μαιευτήρας – Χειρουργός / Γυναικολόγος. Εξειδικευθείς στην Υπογονιμότητα και την Αισθητική Γυναικολογία.