Οι μονογονικές οικογένειες, πέρα από τις συνήθεις δυσκολίες, έχουν να αντιμετωπίσουν κάποιες ιδιαίτερες προκλήσεις. Οι καταστάσεις αυτές θέτουν ψηλά τον πήχη της αντοχής και συχνά αποτελούν πηγή άγχους και θλίψης για τον πατέρα ή την μητέρα που έχει την ευθύνη των παιδιών σε καθημερινή βάση. Ο γονιός χρειάζεται να είναι ενήμερος, να έχει επίγνωση των ορίων του προκειμένου να προφυλάξει τη σωματική και ψυχική του ακεραιότητα για να ανταποκριθεί με επάρκεια στα γονεϊκά του καθήκοντα.
Το πρώτο ζήτημα για τον άνδρα ή τη γυναίκα που έχει την ευθύνη της ανατροφής ενός παιδιού είναι η οικονομική υποστήριξη της οικογένειας. Ακόμα και όταν υπάρχει διατροφή ή κάποιου άλλου είδους οικονομική αρωγή, η οικονομική επιβίωση μπορεί να καταστεί μια καθημερινή αγωνία, ένας καθημερινός μαραθώνιος αντοχής & ψυχικής δοκιμασίας για τον γονιό και πηγή έντονου στρες.
Πολλοί από εκείνους που ανατρέφουν μόνοι τους τα παιδιά τους αναγκάζονται να απασχολούνται σε δύο δουλειές, ενώ πολλές φορές ακόμα και αυτό δεν αρκεί για την κάλυψη πάγιων οικονομικών αναγκών στο βαθμό ευχέρειας που έχει μια οικογένεια και με τους δύο γονείς παρόντες.
Ένα επίσης σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η πλειοψηφία των γονιών που μεγαλώνουν μόνοι τους τα παιδιά τους, είναι η υπερβολική επιφόρτιση ευθυνών. Στην περίπτωση των μονογονεϊκών οικογενειακών οι ευθύνες δεν μοιράζονται, αντίθετα είναι όλες συγκεντρωμένες σε έναν. Ακόμα και όταν ο γονιός εργάζεται, οι ευθύνες δεν παύουν μετά τη δουλειά. Το νοικοκυριό, η πληρωμή λογαριασμών, το διάβασμα των παιδιών είναι μερικές μόνο από τις υποχρεώσεις που επωμίζεται η μητέρα ή ο πατέρας. Ακόμα και αν υπάρχει υποστήριξη από τον άλλο γονιό, ο «όγκος δουλειάς» είναι δυσανάλογα πολύς για τον ένα.
Σαν αποτέλεσμα έρχεται η απομείωση & στο προσωπικό χρόνο. Η δυνατότητα για ξεκούραση, για διασκέδαση, για γυμναστική, για προσωπική ζωή ελαχιστοποιούνται. Ακόμα και αν ένας γονιός έχει τη δυνατότητα χρονικά να αφιερώσει κάποιο χρόνο στον εαυτό του ή σε κάποια δραστηριότητα, η σωματική κούραση πολλές φορές δεν το επιτρέπει. Το αποτέλεσμα σε βάθος χρόνου είναι η χρόνια κόπωση του γονιού.
Αυτό το δευτερογενές πρόβλημα επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τη λειτουργικότητα του γονιού. Οι καθημερινές υποχρεώσεις φαίνονται βουνό, αφού η σωματική και ψυχολογική κούραση επικρατούν. Στο αυτό το έδαφος αναπτύσσεται πολλές φορές και η κατάθλιψη.
Τα σημάδια δεν είναι πάντα εμφανή και ο γονιός περνά χρόνο μέχρι να συνειδητοποιήσει ότι μπορεί να έχει περάσει το κατώφλι της ψυχικής νόσου. Για τους γονείς, είναι πολλές φορές δύσκολο να παραδεχθούν ότι έχουν υπερβεί τα όρια τους, πολλές φορές νιώθουν ενοχικά και δεν αναγνωρίζουν στον εαυτό τους το δικαίωμα να μην έχουν εξαντλήσει τα αποθέματα αντοχής τους. Για αυτό και πολλές φορές η κατάθλιψη έρχεται σαν το φυσικό «όριο» που ο γονιός δεν μπορεί να βάλει από μόνος του.
Το σημαντικό είναι να μπορούμε ως γονείς να γνωρίζουμε τα όρια μας και να διαχειριστούμε τα δύσκολα συναισθήματα. Ο σωστός γονιός είναι ο γονιός, αυτός που κρατά ισορροπίες και δεν εγκαταλείπει τον εαυτό του αλλά φροντίζει να είναι υγιής για τον ίδιο και τους ανθρώπους που έχει υπ’ ευθύνη του.
Θυμηθείτε ότι είστε πιο αποτελεσματικοί ως γονείς όταν διατηρείτε χαμηλό τον πήχη των προσδοκιών και επιδεικνύετε περισσότερο σεβασμό στα όριά σας.
Γράφει η Βασιλική Ντούμου, Ψυχολόγος.