Όταν κάποιος συμπεριφέρεται αρνητικά ή και εχθρικά απέναντί μας ή στην οικογένεια μας ή αγαπημένα μας πρόσωπα ή κάνει κάτι που μας ενοχλεί και μας προβληματίζει ίσως αυτό ενδεχομένως να «βασανίζει» τη σκέψη μας για μέρες…
Για άλλους, οι σκέψεις εμφανίζονται επίμονα και γίνονται όλο και πιο πυκνές, πιο βασανιστικές, δυσβάστακτες , αγωνιώδεις για διαφορετικές αφορμές & αιτιάσεις.
Σε αυτή την παρατεταμένη & ανεξέλεγκτη αλυσίδα σκέψεων, συνειρμών, συλλογισμών και άλλων “διανοητικών ακροβασιών” – επικίνδυνων αμφιταλαντεύσεων_ σχετικά με την αρνητική τροπή και έκβαση που ενδεχομένως να έχουν λάβει καταστάσεις ή και γεγονότα της ζωής_τους οδήγησαν σε “συναισθηματικό μαρασμό” & αποξένωση από τον εαυτό τους και τους άλλους <<τι έκαναν ή τι δεν έκαναν>>, <<τι χρειάζονται αλλά δεν έχουν ή τι θέλουν να αλλάξουν στη ζωή τους>> αν και, πάλι σε αυτόν τον κυκεώνα συνήθως εμπλέκονται πρόσωπα που έχουν μερίδιο ευθύνης για αυτήν τους την κατάσταση.
Αυτή η εμμονή καταλήγει να είναι “τοξική”, πολύ επιβαρυντική & βλαπτική, τόσο συναισθηματικά όσο και σωματικά.
Έρευνες δείχνουν πως συντελεί στην αύξηση του στρες και των ορμονών που προκαλούν πολλές ασθένειες , όπως ο καρκίνος, η κατάθλιψη ή και άλλα επίσης και πολλά αυτοάνοσα νοσήματα.
Υπάρχουν ωστόσο κάποιες απλές και μάλλον αποτελεσματικές τεχνικές που θα μπορούσατε να δοκιμάσετε, προκειμένου να αντιμετωπίσετε ή να περιορίσετε τις “μαύρες” σκέψεις..
Ξεκινάμε…
Σιωπούμε και ηρεμούμε…
Λέγοντας λιγότερα και παίρνοντας περισσότερο χρόνο για να εξευμενίσουμε την οργή μας & για να αποβάλλουμε τις αρνητικές σκέψεις, το άγχος, την ένταση, το θυμό ή και το μίσος που διαποτίζει την ψυχή μας. Δίνοντας χρόνο στον εαυτό μας καταλαγιάσουν τα έντονα, επιβλαβή (τοξικά) συναισθήματα που δημιουργούν ψυχοσυναισθηματική κόπωση & φθορά.
Συχνά μετά από κάποιο χρονικό διάστημα δημιουργείται η εντύπωση πως η αρχική ενόχληση έχει υποχωρήσει ή ατονίσει σε μεγάλο βαθμό.
Αναμονή και υπομονή…
Η ψυχολόγος Sylvia Boorstein δείχνει ότι αντί να βρισκόμαστε σε κατάσταση αναμονής ή αντί να αντιδρούμε σπασμωδικά, αγωνιωδώς & “αψυχολόγητα” στις δύσκολες καταστάσεις ή στους κακότροπους, ιδιότροπους & δύστροπους ανθρώπους, καλύτερο θα ήταν να κρατήσουμε στάση αναμονής για να δούμε το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα και πως θα εκτυλιχθεί η όλη υπόθεση.
Ποτέ να μην παραπονιέσαι, ποτέ μην μεμψιμοιρείς, ποτέ μη μέμφεσαι τη μοίρα σου. Το παράπονο υπονομεύει το γόητρο. Ο φρόνιμος και συνειδητοποιημένος & συγκροτημένος άνθρωπος ποτέ δεν κοινοποιεί δυσμένειες και ελαττώματα, αλλά μόνο αρετές και εύνοιες που χρησιμεύουν για να έχει φίλους και να αποθαρρύνει τους εχθρούς.
Μην ενδίδετε στον πινκ-πονγκ της επίρριψης ευθυνών…
Το να γυρίζουμε πίσω και να αναζητούμε υπευθύνους ή εξιλαστήρια θύματα για όσα έγιναν, είναι άκαρπο & ατελέσφορο. Τα πράγματα συνήθως συμβαίνουν με τρόπο αυτόματο, σαν ντόμινο. Και συνήθως δεν ευθύνεται μόνο ένας για όσα συμβαίνουν.
Με πολύ έξυπνο τρόπο διατυπώνει τη σχετική άποψή της η Sylvia Boorstein : First this happened, then that happened, then that happened. And that is how what happened happened, δηδαδή πρώτα έγινε αυτό, μετά έγινε εκείνο, μετά έγινε το άλλο κι έτσι έγιναν όλα».
Αλλά o Βραζιλιάνος Συγγραφέας Paulo Koelho, συστήνει…
”Βασικότερο όλων είναι να διατηρείς την ψυχραιμία σου, να είσαι πράος & ήρεμος και γενικά να μην παίρνεις τίποτα κατάκαρδα”
Μην υιοθετήσετε τον τρόπο σκέψης των άλλων ή τη διάθεσή τους…
Ξεκινήστε με το έρθετε πρόσωπο με πρόσωπο (face to face) πρώτα με τα σοβαρότερα προβλήματα. Ανεξάρτητα από το τι έχει συμβεί, το σημαντικότερο ζήτημα είναι η διαχείριση του θυμού μας, που δημιουργεί ένα που σκοτίζουν το μυαλό & θολώνουν την κρίση, εμποδίζοντάς μας να αντιδράσουμε με αποτελεσματικό & δραστικό τρόπο.
Μ’ αυτήν την έννοια ο θυμός είναι το σοβαρότερο πρόβλημα. Η διαχείριση είναι επιβεβλημένη αλλά εφικτή. Η πόλωση, η όξυνση, η ένταση δεν ωφελεί. Αντί του να έρθετε σε ρήξη &ευθεία σύγκρουση με πρόσωπα ή ακόμα και με τον ίδιο σας τον εαυτό, διοχετεύστε τον εκνευρισμό ή την υπερένταση σας σε κάτι εποικοδομητικό, σε κάτι που θα σας απαλλάξει από την έξαψη & συναισθηματική έξαρση της στιγμής.
“Ένας χαλαρός περίπατος, διαλογισμός, η συναναστροφή με άτομα που γνωρίζετε θα δράσουν συμβουλευτικά, υποστηρικτικά, κατευναστικά, που θα δείξουν ενδιαφέρον για το πρόβλημα σας και θα σας καθοδηγήσουν κατάλληλα”
Γενικότερα, προσπαθήστε να ηρεμήσετε, να σκεφτείτε, να αναλογιστείτε το τι έγινε, πώς έγινε & αν κάνατε κάτι στρεβλό ή αδέξια & λανθασμένη διαχείριση και να αναστοχαστείτε πάνω στη βάση του τι θα μπορούσατε να πράξετε για να αναστρέψετε μια δυσμενή & δυσχερή κατάσταση. Πάρτε τον χρόνο που χρειάζεστε πριν έρθετε αντιμέτωποι με οποιοδήποτε πρόσωπο. Από μια επικείμενη σύγκρουση σίγουρα δε θα βγείτε αλώβητος!
Μην αναλώνεστε προσπαθώντας να καταλάβετε τους άλλους…
Όσο δύσκολα θα μπορούσαν οι άλλοι να μπουν στη διαδικασία να ενδιαφερθούν για τις δικές σας σκέψεις, όνειρα, ανάγκες, κίνητρα το ίδιο δύσκολα θα κάνατε το ίδιο και εσείς και επιπρόσθετα θα μπορούσα να σας πως θα το θεωρούσατε μάταιο ή & χάσιμο χρόνου. Οι περισσότεροι από εμάς όμως τείνουμε να δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην άποψη των άλλων .
Επιδιώκουμε να είμαστε αρεστοί και να μας αποδέχονται, αν όχι όλοι, οι περισσότεροι…
Ωστόσο, στο βωμό του κοινωνικού status και στην ανάγκη μας να μας συναναστρέφονται και να μας υπολήπτονται συχνά θυσιάζονται η ευτυχία και η ψυχική μας ηρεμία. Τροφοδοτούμε οι ίδιοι τα δεσμά που το κοινωνικό περιβάλλον δημιούργησε για μας αντί να προσπαθούμε να τα σπάσουμε και να αποδεσμευτούμε μια για πάντα από αυτά.
Δεν υπάρχει επομένως, κανένας λόγος να πρέπει να προσαρμοστείς σε νόρμες & κανονιστικά πλαίσια και στεγανά που δε σου ταιριάζουν ή να μπεις σε καλούπια αλλότρια για σένα. Όσο λιγότερο νοιάζεσαι για τη γνώμη των άλλων, τόσο καλύτερη θα γίνεται η ζωή σου. Είναι μικρή η ζωή για να ασχολείσαι με ανθρώπους που δε θα έπρεπε καν να αποτελούν μέρος αυτής.
Οι σκέψεις είναι… μόνο σκέψεις, όχι γεγονός…
Και όταν μας πολιορκούν αρνητικές σκέψεις και αρνητικά συναισθήματα, όπως προτρέπει ο Tsokyni Rinpoche είναι καλό να θυμόμαστε ότι εκείνο που βιώνουμε «είναι μεν πραγματικό αλλά όχι αλήθεια».
Η αισιοδοξία και η ροπή μας να μην εστιάζουμε στις αρνητικές πτυχές ενός προβλήματος, καθώς και η δυνατότητα σε κάθε καταστροφή να βλέπουμε μια ευκαιρία και όχι σε κάθε ευκαιρία μια καταστροφή είναι αποτέλεσμα της τάσης που μας διακατέχει, να δίνουμε προτεραιότητα στη βούληση & το συναίσθημα σε σχέση με το νου & τη νόηση.
Οι δυσκολίες δεν μας σκοτώνουν, μας ωφελούν…
Όσο περισσότερο σκεφτόμαστε κάτι που μας πρόσβαλε ή μας έβλαψε, τόσο περισσότερο υποφέρουμε & φωλιάζει μέσα μας ένα έντονο αίσθημα οδύνης, πόνου & λύπης μέσα μας. Όταν έρχονται τα “δύσκολα” πολλές φορές απελπιζόμαστε, χάνουμε τον προσανατολισμό μας και κινδυνεύουμε να δράσουμε παράλογα, ανορθόδοξα ή απλώς να βυθιστούμε στην αδράνεια και στο σκοτάδι. Οι δυσκολίες και τα δείνα της ζωής μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό διδακτικό ρόλο, ώστε να διαπλάσουμε ισχυρό, ανθεκτικό & συγκροτημένο χαρακτήρα.
Οι δυσκολίες σε διδάσκουν ότι το πρώτο και σημαντικότερο που πρέπει να συνειδητοποιήσεις είναι ότι τις κρίσεις δεν τις διαλέγουμε, ούτε μας επιλέγουν αλλά προκύπτουν ως σύμπτωμα επιλογών (λανθασμένων ή ορθών), χειρισμών, κινήσεων.
Απλά τα προβλήματα σε αναγκάζουν να επιστρατεύσεις τη λογική σου & τις διανοητικές σου δυνάμεις για να τα αντιμετωπίσεις. Σε μετατρέπουν σε άνθρωπο δυναμικό, ενεργητικό, δηλαδή σε άνθρωπο της δράσης & της πράξης, που θα κληθεί να αναλάβει δράση & να επιληφθεί μιας υπόθεσης και που θα επιδιώξει να αποκομίσει μαθήματα ζωής και να το εκλάβει ως μοναδική εμπειρία &ευκαιρία να δείξει ικανότητες (διαχειριστικές, ηγετικές κλπ)
Ό,τι κι αν συνέβη χθες, ανήκει παρελθόν…
Υιοθετήστε διαφορετικό τρόπο σκέψης, δημιουργήστε φανταστικές εικόνες.
“Ο ψυχολόγος Trish Magyari υποστηρίζει πως ο διαλογισμός σε συνδυασμό με φαντασιακές εικόνες συμβάλλουν στον περιορισμό των στρεσογόνων σκέψεων. Μια εξαιρετική τακτική για να ανταπεξέρχεσαι στα προβλήματα είναι επίσης να αποστασιοποιείσαι από αυτά”
Βρες έναν φίλο, έναν εξομολογητή, έναν ψυχολόγο ή το κατοικίδιό σου και γενικά επικοινώνησε αυτά που σε προβληματίζουν.
“Είναι σημαντικό οι φόβοι να μετουσιωθούν σε λέξεις και συγκεκριμένες εικόνες για να αναβλύσουν από μέσα σου”
Εάν κανένας από τους παραπάνω δεν είναι διαθέσιμος ή επαρκής τότε μπορείς να απευθυνθείς στον εαυτό σου! Όχι δεν αστειεύομαι. Οραματίσου τον εαυτό σου απέναντί σου και πες του ό,τι σε απασχολεί, σε κουράζει, σε κάνει να ασφυκτιάς και να υποφέρεις. Μετά πάρε τον ρόλο του απέναντι εαυτού σου και απάντησε. Μην ανησυχείς, δεν είναι δείγμα παραλογισμού κάνοντας το αυτό. Είναι πιο πιθανό να οδηγηθείς στην παράνοια εάν δεν μιλάς σε κανέναν.
Να εκπέμπετε αγάπη και καλοσύνη…
Ακόμη και προς εκείνους που σας προκαλούν αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα, σας μέμφονται & σας υπονομεύουν. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να πρέπει να προσαρμοστείς σε πρότυπα συμπεριφοράς που δε σου ταιριάζουν ή να μπεις σε καλούπια ξένα προς σε εσένα. Όσο λιγότερο νοιάζεσαι για τη γνώμη των άλλων, τόσο καλύτερη θα γίνεται η ζωή σου. Είναι μικρή η ζωή για να ασχολείσαι με ανθρώπους που δε θα έπρεπε καν να αποτελούν ζήτημα σε αυτήν. Όσα άσχημα σχόλια και να ακούσεις, απλά αποτίναξέ τα από πάνω σου. Χαμογέλα και συνέχισε την πορεία σου.
Δοκιμάστε για 90 δευτερόλεπτα να μην σκέφτεστε τίποτα.
Ο νευροψυχίατρος Dan Siegel υποστηρίζει ότι μετά από 90 δευτερόλεπτα και περίπου 15 εισπνοές – εκπνοές με προσπάθεια να μην σκέφτεστε το συμβάν ή το πρόσωπο που σας στρεσάρει, το οποιοδήποτε έντονο συναίσθημα θα έχει ατονίσει, εξασθενήσει & απαλειφθεί.
Να θυμάστε, ότι…
Η τελευταία από τις ανθρώπινες ελευθερίες είναι να επιλέξεις τη στάση σου στις συνθήκες που παρουσιάζονται κάθε φορά, να διαλέξεις το δικό σου τρόπο.
(Victor Frank, Αυστριακός ψυχίατρος & νευρολόγος)
του Λάσκαρη Κωνσταντίνου