Ο Θεόδωρος Πρεβεδώρος, βιοχημικός MSc, είναι από τους ειδικούς που θα σου πουν για το έντερο δεδομένα που σίγουρα δεν έχεις ξανακούσει και που θα σε βοηθήσουν να καταλάβεις τη σημασία του.
Καρκίνος των ωοθηκών: Σε ποια περίπτωση η επέμβαση καθυστερεί την υποτροπή
– Γιατί λέμε, τελικά, ότι το έντερο είναι ο δεύτερος εγκέφαλός μας;
Οι λόγοι είναι πολλοί. Καταρχάς, το έντερο έχει το δικό του νευρικό σύστημα, το οποίο λειτουργεί συνδυαστικά με το κεντρικό νευρικό σύστημα, δηλαδή τον εγκέφαλο και τη σπονδυλική στήλη, αλλά λειτουργεί και αυτόνομα. Είναι ένας εγκέφαλος ο οποίος αφορά περιφερειακούς ιστούς. Φιλοξενεί περίπου 100 τρισεκατομμύρια βακτήρια και ιούς οι οποίοι παράγουν ουσίες που αλληλεπιδρούν απευθείας με τον εγκέφαλο, τους νευροδιαβιβαστές, ανάμεσα στους οποίους η πολυσυζητημένη σεροτονίνη.
Η σχέση εντέρου-εγκεφάλου είναι αμφίδρομη και άμεση, μιας και υπάρχει ένα «καλώδιο» περίπου ένα μέτρο μήκος που ενώνει τον εγκέφαλο με το έντερο, το πνευμογαστρικό νεύρο, που ξεκινά από τη βάση του εγκεφάλου όπου βρίσκονται τα πιο αρχέγονα ένστικτα, και αγκαλιάζει το στομάχι και το έντερο, συνδέοντάς τα.
– Η σεροτονίνη δηλαδή παράγεται στο έντερο;
Ναι, σε μεγάλο βαθμό παράγεται από βακτήρια και εντερικά κύτταρα. Μάλιστα, υπάρχουν πολλά βακτήρια που φτιάχνουν σεροτονίνη.
– Υπάρχει τρόπος να καθοδηγήσουμε το έντερό μας ώστε να επηρεάσει τον εγκέφαλο; Όταν του φερόμαστε καλά, θα φερθεί κι εκείνο με τη σειρά του καλά;
Σκεφτείτε ότι όλα ξεκινούν ήδη από την ημέρα της σύλληψης. Η πρώτη φουρνιά μικροβίων που θα εμπλουτίσει το φθαρτό προέρχεται από ουρογεννητικές περιοχές της μητέρας που ήδη περιέχει χλωρίδα. Ξέρουμε ότι το μηκώνιο, όπως ονομάζονται τα πρώτα κόπρανα του νεογέννητου, έχει χλωρίδα η οποία σε πολύ μεγάλο βαθμό επηρεάζει ακόμα και το σχήμα του εγκεφάλου μέσω της ρύθμισης των μικρογλοίων.
Το κλασικό μοτίβο πάνω στο οποίο μελετάται ο αυτισμός είναι η νευροανοσολογία, η οποία έχει να κάνει κυρίως με το πώς το ανοσοποιητικό μέσω –και– των βακτηρίων του εντέρου επηρεάζει τις συνάψεις του εγκεφάλου και το πώς αυτές σχηματίζονται μελλοντικά. Όλο αυτό εν μέρει εξαρτάται από το τι χλωρίδα έχει η μητέρα στον κόλπο της την ώρα της σύλληψης, ακόμα και από τον τρόπο που θα γεννηθεί κάποιος.
– Αχ, αυτή η παρέμβαση των καισαρικών τομών στη φυσιολογία…
Η καισαρική τομή σώζει ζωές καθημερινά, τόσο μητέρων όσο και νεογνών. Έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς η διαφορά στον τρόπο που θα γεννηθεί κάποιος επηρεάζει την εντερική χλωρίδα.
Παιδιά που γεννιούνται φυσιολογικά έχουν περισσότερη χλωρίδα κόλπου (με την γλώσσα και τα χείλη εμπλουτίζεται η πρώτη παρτίδα), ενώ τα παιδιά που γεννιούνται με καισαρική έχουν περισσότερα δερματικά και νοσοκομειακά βακτήρια. Μετά από περίπου ένα χρόνο, οι δύο αυτές χλωρίδες συγκλίνουν λόγω της εισαγωγής των στερεών, ωστόσο το διάστημα αυτό είναι κρίσιμο αναπτυξιακά και η κολπική χλωρίδα προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα.
Σημαντικό ρόλο παίζει και το μητρικό γάλα, το οποίο εμπλουτίζει συνεχώς με επικαιροποιημένα βακτήρια την εντερική χλωρίδα του παιδιού, αλλά και με βασικά θρεπτικά για την ανάπτυξη της ήδη υπάρχουσας χλωρίδας, ώστε να παράγει συνεχώς τις βιταμίνες και τα θρεπτικά που απαιτούνται ανά πάσα στιγμή. Είναι εξαιρετικά πολλές οι παράμετροι, που όλες τελικά συγκλίνουν στο ότι η χλωρίδα του παιδιού από την ώρα που θα γεννηθεί, αλλά και λίγο πριν, επηρεάζει τη νοητική ανάπτυξη.
– Μιλώντας για παιδιά, ισχύει δηλαδή το ότι όσο λιγότερη αντιβίωση πάρει ένα παιδί, τόσο το καλύτερο για τη νοητική του ανάπτυξη; Μπορούμε να το δούμε τόσο ισοπεδωτικά;
Επιδημιολογικά αυτό μπορεί να το ισχυριστεί κανείς. Προφανώς μιλάμε για συγκεκριμένα παιδιά που μπορεί να έχουν κάποια προδιάθεση, αλλά ναι, ακόμα και το πρώτο χάπι αντιβίωσης σε οποιαδήποτε ηλικία μπορεί να επηρεάσει την τροχιά ανάπτυξης και ωρίμανσης της εντερικής χλωρίδας. Μπορεί ένα παιδί να μην επηρεαστεί καθόλου από την αντιβίωση αλλά από κακή διατροφή, αν δεν θηλάσει καθόλου ή «πέσει» σε μία σειρά από βακτήρια που το επηρεάσουν, αν αρρωστήσει για παράδειγμα με σαλμονέλα σε μικρή ηλικία. Πάντα φυσικά φροντίζουμε την εντερική χλωρίδα, αν πρέπει να πάρουμε αντιβίωση.
– Το έντερο λοιπόν είναι το κλειδί για τα αυτοάνοσα; Ακόμα και για το χασιμότο και τη λεύκη;
Αν σκεφτούμε τον βασικό ορισμό του αυτοάνοσου, τότε θα δούμε ότι είναι το βασικό κλειδί για όλα, κι όχι μόνο για αυτά που μπορούμε να τα διαγνώσουμε επειδή τα βλέπουμε, όπως τη σκλήρυνση κατά πλάκας που φαίνεται σε μία μαγνητική, ή τη λεύκη που τη βλέπουμε με τα μάτια.
Πηγή: https://www.ow.gr/
Άλλα άρθρα
