Οι περισσότεροι άνθρωποι που βιώνουν κατάθλιψη νιώθουν ότι είναι παγιδευμένοι σε μια κατάσταση την οποία δεν μπορούν να αλλάξουν.
«Η E. ξύπνησε πάλι μεσημέρι. Όλο το βράδυ στριφογύριζε στο κρεβάτι της… Δεν κατάφερε να σηκωθεί νωρίτερα, παρόλο που είχε την πρώτη συνέντευξη για δουλειά μετά από έξι μήνες. Είχε πολύ καιρό και για μια στιγμή σκέφτηκε να βγει να κάνει μια βόλτα στα μαγαζιά. Αμέσως σκέφτηκε «έχω τόσο καιρό να πάω… τι νόημα έχει… δεν θα αλλάξει τίποτα..». Σκέφτηκε να κάνει ένα μπάνιο, αλλά αμέσως το μετάνιωσε «αφού δεν θα βγω από το σπίτι», είπε στον εαυτό της… Άνοιξε την τηλεόραση και ξάπλωσε ξανά. Το τηλέφωνό της χτυπούσε, αλλά εκείνη δεν είχε καμία διάθεση να το απαντήσει.
Ξαφνικά, ένιωσε να βουλιάζει κάτω από ένα τεράστιο βάρος για το οποίο ένιωθε ανήμπορη να κάνει οτιδήποτε.…»
Η συνήθεια της κατάθλιψης
Οι περισσότεροι άνθρωποι που βιώνουν κατάθλιψη νιώθουν ότι είναι παγιδευμένοι σε μια κατάσταση την οποία δεν μπορούν να αλλάξουν. Αυτή η πεποίθηση είναι ένας από τους βασικότερους λόγους που συντηρούν και ενισχύουν την καταθλιπτική συμπτωματολογία. Η μάχη απέναντι στην κατάθλιψη ξεκινά όταν κανείς κατανοήσει πώς ξεκινά και διατηρείται αυτή η «συνήθεια» της κατάθλιψης.
Πώς «συνηθίζω» να νιώθω κατάθλιψη;
Οι βιολογικοί, κοινωνοί και ψυχολογικοί παράγοντες που οδηγούν στην κατάθλιψη συναποτελούν μια αλυσίδα, και αλληλεπιδρούν όπως στην περίπτωση ενός φαύλου κύκλου. Είναι χρήσιμο να κατανοήσουμε ότι κάθε συνήθεια αποτελείται από μια αλληλεπίδραση των παρακάτω στοιχείων: • Συναισθήματα • Σκέψεις • Πράξεις • Βιολογικό υπόβαθρο.
Για παράδειγμα, όλοι γνωρίζουμε και έχει αποδειχθεί ερευνητικά ότι η σωστή διατροφή βοηθάει στην υγεία. Υπάρχει λοιπόν η σκέψη ότι πρέπει να τρεφόμαστε σωστά, γεγονός που οδηγεί στην πράξη (καλή διατροφή). Κατά συνέπεια, το άτομο που φροντίζει την διατροφή του, αισθάνεται όμορφα με τον εαυτό του και το σώμα του (βιολογικό υπόβαθρο). Αυτό του ενισχύει την σκέψη ότι είναι καλό να ακολουθεί μια σωστή διατροφή.
Στην κατάθλιψη όμως, η αλληλουχία της σκέψης, του συναισθήματος και της συμπεριφοράς είναι παρόμοια αλλά το περιεχόμενο είναι διαφορετικό:
Με άλλα λόγια, η κατάθλιψη γίνεται πιο επίμονη όταν πιστεύουμε ότι είναι μια κατάσταση αναπόφευκτη, ότι δεν μπορούμε να την αλλάξουμε. Αντίθετα, αρχίζει να χάνει τη «δύναμή» της, όταν καταλάβουμε ότι πολλά από τα στοιχεία της θλίψης που νιώθουμε είναι συνήθειες (επαναλαμβανόμενες σκέψεις, συναισθήματα και συμπεριφορές) τις οποίες η θλίψη μας έχει επιβάλλει.
Τα καλά νέα είναι ότι όπως όλες οι μη λειτουργικές συνήθειες μπορούν να αντικατασταθούν από καλύτερες!
Πώς θα σπάσω τον φαύλο κύκλο της κατάθλιψης;
Μια μικρή αλλαγή σε οποιοδήποτε σημείο του κύκλου, μπορεί να βοηθήσει προς την αλλαγή. Από τη στιγμή που εντοπίζουμε τον προσωπικό μας φαύλο κύκλο θλίψης, μπορούμε να αρχίσουμε να τον αντικαθιστούμε με πιο θετικούς κύκλους.
Είναι γεγονός ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε το πώς νιώθουμε μέσα σε μια μέρα, αλλά η συνειδητοποίηση ότι μικρές συνήθειες της κατάθλιψης μπορούν να αλλάξουν, είναι η αρχή.
«Η Ε. ξύπνησε πάλι αργά, σχεδόν μεσημέρι. Δεν κατάφερε να σηκωθεί παρόλο που είχε ραντεβού για καφέ με μια φίλη τη. «Δεν πειράζει, είπε, ποτέ δεν είναι αργά… Εξάλλου έχει τόσο ωραίο καιρό..έχω μέρες να βγω έξω..!» Τηλεφώνησε στη φίλη της και κανόνισαν να βγουν και να περπατήσουν. Ένιωσε χαρούμενη και δυνατή!»
Επιστημονική ομάδα του kontasou.com