Ο Μάιος είναι ο μήνας ευαισθητοποίησης για την κατάθλιψη και ο κινηματογράφος είναι εκεί για να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε περισσότερο την συγκεκριμένη ψυχική ασθένεια.
ΟΜάιος είναι ο μήνας που είναι αφιερωμένος στην ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου παγκοσμίως στην κατάθλιψη. Η κατάθλιψη είναι μία ψυχική ασθένεια, που αν και έχει αποτελέσει ταμπού παλαιότερα, τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι έχουν γίνει βήματα προόδου.
Σε αυτό έχει συμβάλλει αφενός η μεγάλη εξέλιξη της επιστήμης της ψυχολογίας, αλλά και το γεγονός ότι ολοένα και περισσότερα άτομα έχουν αρχίσει να μιλούν ανοιχτά για το γεγονός ότι παλεύουν με την κατάθλιψη.
Ανάμεσά τους συγκαταλέγονται πολλοί διάσημοι. Χαρακτηριστικό είναι πως ακόμη και κωμικοί ηθοποιοί και άνθρωποι της showbiz που “χαρίζουν” απλόχερα γέλιο, όπως ο Jim Carrey και η Ellen DeGeneres, έχουν μιλήσει ανοιχτά για τη μάχη τους με την κατάθλιψη.
Ακόμη, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει διάφορες έρευνες που έχουν βοηθήσει την επιστημονική κοινότητα, ώστε να κατανοήσει περισσότερο τα αίτια, και τους τρόπους αντιμετώπισης της συγκεκριμένης ψυχικής ασθένειας, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο γίνεται αντιληπτή από τον υπόλοιπο κόσμο. Αυτό, μάλιστα, είναι αρκετά σημαντικό προκειμένου να εξαλειφθεί το “στίγμα” που πολλές φορές “κυνηγάει” άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι έρευνα που πραγματοποιήθηκε χρησιμοποιώντας το GeneSight Mental Health Monitor, έδειξε ότι το 83% των ατόμων που πάσχουν από συμπτώματα κατάθλιψης στις ΗΠΑ αισθάνονται ότι η ζωή τους θα βελτιωνόταν εάν η κατάστασή τους γινόταν κατανοητή. Σύμφωνα μάλιστα με την ίδια μελέτη τα άτομα που δεν έχουν ποτέ νιώσει συμπτώματα κατάθλιψης, δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τις προκλήσεις που σχετίζονται με την ασθένεια της ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένης της θεραπείας της.
Μάλιστα, η πανδημία και ο εγκλεισμός φαίνεται ότι έκαναν τα πράγματα ακόμη χειρότερα, αφού σύμφωνα με τον ΠΟΥ η πανδημία βρήκε τις υπηρεσίες για τους ψυχικά ασθενείς να έχουν διαταραχθεί λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Σε αυτές τις χώρες συμπεριλαμβάνεται και η χώρα μας.
Η πανδημία προκάλεσε μέτρια συμπτώματα φόβου, αϋπνίας, άγχους και κατάθλιψης, ενώ επέφερε σημαντικές αλλαγές στις καθημερινές συνήθειες, όπως αύξηση της κατανάλωσης αλκοόλ, και της κατανάλωσης φαγητού. Στη χώρα μας οι έφηβοι που επρόκειτο να δώσουν πανελλήνιες εξετάσεις πέρυσι ανέφεραν ότι τους αγχώνει σημαντικά το ότι δεν γνωρίζουν την ακριβή ημερομηνία τέλεσης των πανελληνίων και ένιωθαν ότι πιέζονται περισσότερο από τους καθηγητές τους σε σχέση με την οικογένειά τους. Τα στοιχεία αυτά προέκυψαν από την πανελλαδική έρευνα για τις επιπτώσεις του Covid-19 στην ψυχική υγεία που πραγματοποίησε (Απρίλιος- Μάιος 2020) η Α Ψυχιατρική Κλινική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), η οποία λειτουργεί στο νοσοκομείο «Παπαγεωργίου».
Φυσικά, τα συμπεράσματα υπάγονται κάτω από την ευρύτερη έννοια των ψυχικών διαταραχών, αλλά εντός τους εμπίπτει και η κατάθλιψη.
Με αφορμή το μήνα Μάιο, ο οποίος όπως προαναφέρθηκε είναι ο μήνας ευαισθητοποίησης για την κατάθλιψη συγκεντρώσαμε 6 ταινίες που προσπάθησαν να αναπαραστήσουν τη ζωή ενός ατόμου που πάσχει με κατάθλιψη. Βλέποντας κάποια, μερικές ή ίσως και όλες ίσως κατανοήσουμε περισσότερο τη ζωή ενός ανθρώπου που βιώνει την κατάθλιψη.
1. Cake
Υπόθεση: Η πάσχουσα από χρόνιους πόνους και απογοητευμένη από τη ζωή της Claire αποφασίζει να μάθει περισσότερα για μια νεαρή αυτόχειρα, μέλος της ομάδας ψυχολογικής υποστήριξης στην οποία η ίδια συμμετέχει. Πρόκειται για έναν από τους λίγους (αν όχι ο μόνος) ρόλους της Jennifer Aniston, που δεν είναι κωμικός. Η Claire έχει ένα βαθύ τραύμα, το οποίο την έχει οδηγήσει στην κατάθλιψη. Η ταινία συνδέει την κατάθλιψη με τον πόνο της απώλειας και του πένθους, δύο πράγματα που αδιαμφισβήτητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους.
2. Submarino
Υπόθεση -και δύο λόγια από την (σινεφίλ) Κοραλία Ξεπαπαδέα: Αν υπάρχει μια και μοναδική λέξη που χαρακτηρίζει το Submarinο, αυτή είναι η λέξη “σκληρότητα”. Και δεν είναι να απορείς, αν σκεφτείς ότι πρόκειται για ακόμη μια τραγωδία σκανδαναβικού τύπου που υπογράφει ο Δανός σκηνοθέτης και συνδημιουργός του Δόγματος 95, Τόμας Βίτενμπεργκ, για να σου θυμίσει ότι, όπως οι χαρακτήρες της ταινίας, έτσι και όλοι οι άνθρωποι στην πραγματική ζωή κάποια στιγμή πιάνουν πάτο.
Η ιστορία παρακολουθεί τη ζωή του Νικ (Jakob Cedergren) και του μικρότερου αδερφού του, οι οποίοι, παρότι δεν έχουν τελειώσει ακόμη το δημοτικό, έχουν ήδη σκληραγωγηθεί από τη φτώχεια, τις κακουχίες και το αλκοόλ. Παρότι τα δύο αδέρφια βρίσκουν ελπίδα στο πρόσωπο του νεογέννητου αδερφού τους, αντικαθιστώντας την αδιάφορη και αλκοολική μητέρα τους στη φροντίδα του, αυτή η μικρή “σανίδα” δε θα είναι τελικά η σωτηρία τους, αλλά το τραύμα θα τους στοιχειώνει μέχρι την ύστερη ενηλικίωση.
Ο Νικ είναι πλέον 30 χρονών και ζει σ’ ένα σκοτεινό σπίτι σε κατάσταση απόλυτης μοναξιάς και εξαθλίωσης, ανίκανος να ελέγξει τον θυμό του, ο οποίος όλο και γιγαντώνεται από την ανικανότητα να πλησιάσει τον αδερφό του. Η ανικανότητα του Νικ να συνδεθεί με οποιονδήποτε άνθρωπο, αποτυπώνεται σε κάθε σχέση που επιχειρεί: Στην επιφανειακή σχέση που διατηρεί με τη Σόφι (Patricia Schumann), τη γειτόνισσα του, για την οποία η μόνη ελπίδα είναι να αποκτήσει και πάλι την κηδεμονία του γιου της, αλλά πολύ περισσότερο στην άρνησή του να αποδεχτεί την ψυχασθένεια του Ιβάν, του αδερφού της πρώην κοπέλας του και μοναδικού ανθρώπου, με τον οποίο έχει μια στοιχειώδη επικοινωνία.
Για τον αδελφό του Νικ, από την άλλη, τίποτα δεν έχει μεγαλύτερη σημασία από τον εξάχρονο γιο του, Μάρτιν, με τον οποίο βρίσκεται σε μια τοξική σχέση εξάρτησης, που τον εμποδίζει απ’ το να είναι ένας υπεύθυνος γονιός.
Η σκοτεινή πλευρά της ζωής και το όλο περιβάλλον της ταινίας μπορεί να είναι απίστευτα καταθλιπτικό, αλλά σου ασκεί μια περίεργη γοητεία που δε γίνεται να μην ακουμπήσει κάτι μέσα σου. Και λέω δε γίνεται, γιατί όλοι μας ζούμε σε κοινωνίες και ως αναπόσπαστα σώματα αυτής, γνωρίζουμε καλά πως στις κοινωνίες η επιβίωση προηγείται. Πάντα.
Δύο τσακισμένες υπάρξεις με κοινό παρονομαστή τη γονεϊκή αμέλεια, το κοινό, ενοχικό τραύμα που θα τους στοιχειώνει, θα τους ενώνει και θα τους κρατά πάντα σε μια καταθλιπτική απόσταση.
3. The perks of being a wallflower
Υπόθεση: Στην πρώτη τάξη του Λυκείου, ο Τσάρλι νιώθει απομονωμένος από τους συμμαθητές του μέχρι που η γοητευτική τελειόφοιτη Σαμ και ο εξωστρεφής ετεροθαλής αδερφός της Πάτρικ τον βάζουν στην παρέα τους και τον «βγάζουν» στην αληθινή ζωή. Η ταινία παρουσιάζει ουσιαστικά τη ζωή ενός εφήβου που έχει διαγνωστεί με κατάθλιψη, αλλά και την προσπάθειά του να αντιμετωπίσει την κατάθλιψη, καθώς προετοιμάζεται για την ενήλικη ζωή με όσα αυτή συνεπάγεται.
4.Little Miss Sunshine
Υπόθεση: Η ταινία Little Miss Sunshine ακολουθεί μία κάπως εκκεντρική και περίεργη οικογένεια, η οποία πηγαίνει με ένα βανάκι Volkswagen (σήμα κατατεθέν) στην Καλιφόρνια. Σκοπός του ταξιδιού είναι να συμμετάσχει η εξάχρονη κόρη της οικογένειας, Olive, στα παιδικά καλλιστεία. Τα μέλη της -ιδιαίτερης- οικογένειας που τη συνοδεύουν είναι τα εξής: Ο αδερφός της, Dwayne, που έχει πάρει όρκο σιωπής, ο γκέι θείος της, Frank, που αποπειράται να αυτοκτονήσει, ο παππούς της που παίρνει κοκαΐνη, η μητέρα της και ο πατέρας της, ο οποίος είναι ένας γκουρού σεμιναρίων αυτοβελτίωσης, που κινδυνεύει να χρεοκοπήσει.
Πρόκειται για μία μαύρη κωμωδία που αν και εκ πρώτης όψεως μοιάζει ότι μόνο ο θείος Frank έχει κατάθλιψη, φαίνεται ότι όλοι αντιμετωπίζουν τους δικούς τους “δαίμονες”. Ωστόσο, η ταινία προσπαθεί να αντιμετωπίσει το θέμα με αισιοδοξία, υπενθυμίζοντάς μας συχνά τα “μέρη” που μπορούμε να βρούμε την ευτυχία.
5. World’s Greatest Dad
Υπόθεση: O Λάνσε Κλέιτον είναι ένας αποτυχημένος σαραντάρης. Η σχέση του δεν τον βλέπει σοβαρά, ο γιος του επίσης και από εκεί που ονειρευόταν να γίνει σπουδαίος συγγραφέας κατέληξε απλός δάσκαλος σε σχολείο. Ένα ατύχημα όμως θα είναι η ευκαιρία της ζωής του… Ο Robin Williams, ο οποίος έπασχε από κατάθλιψη, πρωταγωνιστεί σ’ αυτή την κοινωνική κομεντί, που ως στόχο έχει να δείξει πώς όταν νιώθουμε να “βουλιάζουμε” ψυχολογικά, ακόμη και ένα από πολύ άσχημο γεγονός μπορεί να μας αλλάξει τη ζωή.
Πηγή: neolaia.gr