Οι άνθρωποι αφιερώνουν όλο και λιγότερο χρόνο για να απολαύσουν την ύπαιθρο και τη φύση. Η πρόσφατη τάση τους να απομακρύνονται από τη φύση έχει πάρει απίστευτες διαστάσεις: ορισμένες μελέτες εκτιμούν πως οι άνθρωποι πλέον αφιερώνουν 25% λιγότερο χρόνο στη φύση από ό, τι πριν από 20 χρόνια.
Αντί αυτού, ο χρόνος αναψυχής τους αναλώνεται συχνά σε σερφάρισμα στο διαδίκτυο, παίζοντας βιντεοπαιχνίδια και βλέποντας ταινίες. Αυτή είναι μία δυσάρεστη εξέλιξη, όχι μόνο λόγω των σωματικών πλεονεκτημάτων που έχει κανείς όταν βρίσκεται στη φύση, αλλά και λόγω των ψυχολογικών!
Ακολουθούν 10 από τους πιο αξιόλογους τρόπους με τους οποίους η επαφή με τη φύση μπορεί να θεραπεύσει την ψυχή και το μυαλό μας.
1. Αίσθηση ζωντάνιας
Η παρατεταμένη παραμονή μέσα στο σπίτι, δημιουργεί στον άνθρωπο ένα νεκρό, επίπεδο συναίσθημα, ενώ αρκετές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει ότι η επαφή με τη φύση κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο ζωντανοί (Ryan et al., 2010). Αυτό δεν οφείλεται μόνο στη σωματική δραστηριότητα, αλλά και η φύση από μόνη της επηρεάζει θετικά τον άνθρωπο.
Η ίδια η φύση κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο ευτυχισμένοι, υγιείς και ενεργητικοί. Ο καθηγητής Ρίτσαρντ Ράιν, ο οποίος έχει μελετήσει το πώς η φύση ωφελεί το μυαλό, δηλώνει: “Η φύση είναι η κινητήριος δύναμη για την ψυχή. Συχνά, όταν αισθανόμαστε εξαντλημένοι, σκεφτόμαστε ότι θέλουμε ένα φλιτζάνι καφέ για να ‘ανέβουμε’, αλλά η έρευνα δείχνει ότι ένας καλύτερος τρόπος για να ενεργοποιηθεί το μυαλό μας είναι να συνδεθούμε με τη φύση“.
Και αυτή η επιπλέον ζωτικότητα έχει ακόμα πολλά οφέλη: “Η έρευνα έχει δείξει ότι οι άνθρωποι με μεγαλύτερη αίσθηση ζωντάνιας δεν έχουν μόνο περισσότερη ενέργεια για πράγματα που θέλουν να κάνουν, αλλά γίνονται και πιο ανθεκτικοί σε σωματικές ασθένειες. Μία σίγουρη διέξοδος για καλύτερη υγεία μπορεί να είναι η αφιέρωση περισσότερου χρόνου στο φυσικό περιβάλλον“.
2. Αύξηση της δημιουργικότητας κατά 50%
Η παραμονή στη φύση για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στη δημιουργικότητα. Μια πρόσφατη μελέτη, ερεύνησε συμμετέχοντες που έκαναν ένα ταξίδι τεσσάρων ή έξι ημερών σε ένα ήρεμο μέρος.
Η μελέτη τους έδειξε ότι “… τέσσερις ημέρες παρουσίας στη φύση και με την αντίστοιχη αποσύνδεση από τα διάφορα μέσα τεχνολογίας, αυξάνουν την απόδοση της δημιουργικότητας και της επίλυσης προβλημάτων σε ένα ποσοστό 50%“, (Atchley et al., 2012)
Γιατί προκύπτει αυτό το αποτέλεσμα; Οι ψυχολόγοι εξηγούν: “Η σύγχρονη κοινωνία μας είναι γεμάτη από αιφνίδια γεγονότα και θορύβους (κόρνες, ήχους τηλεφώνων, συναγερμούς, τηλεόραση κλπ) που αποσπούν την προσοχή μας. Αντίθετα, το φυσικό περιβάλλον σχετίζεται με μία ήπια, απαλή γοητεία, επιτρέποντας στον οργανισμό μας να αναζωογονηθεί” (Atchley et al., 2012).
3. Μείωση του στρες
Οι Ιάπωνες είναι μεγάλοι οπαδοί των περιπάτων στο δάσος για την ενίσχυση της ψυχικής υγείας τους. Η πρακτική αυτή ονομάζεται “Shinrin-Yoku”, που κυριολεκτικά σημαίνει “κολύμβηση μέσα στο δάσος”. Μια μελέτη που έγινε από Ιάπωνες ερευνητές διαπίστωσε ότι η πρακτική αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τα άτομα που υποφέρουν από έντονο στρες (Morita et al., 2006).
Η μελέτη τους, ερεύνησε 498 ανθρώπους και διαπίστωσε ότι το “Shinrin-Yoku” μείωσε την επιθετικότητα και την κατάθλιψη και αύξησε την ενέργεια τους σε σχέση με τις ομάδες ελέγχου.
4. Υποχώρηση των συμπτωμάτων άνοιας
Η ύπαρξη κήπων στις κλινικές μπορεί να έχουν θεραπευτικά οφέλη για όσους πάσχουν από άνοια, σύμφωνα με μια ανασκόπηση 17 ξεχωριστών μελετών (Whear et al., 2014). Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Έξετερ, διαπίστωσαν ότι η ύπαρξη κήπων μειώνει τη διέγερση των ασθενών, ενθαρρύνει τη δραστηριότητα και προάγει τη χαλάρωση.
Η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Ρεμπέκα Γουίαρ, υποστηρίζει: “Υπάρχει ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για τη βελτίωση των συμπτωμάτων της άνοιας, χωρίς τη χορήγηση φαρμάκων. Πιστεύουμε ότι η φύση μπορεί να ωφελήσει τους πάσχοντες από άνοια, παρέχοντάς τους μία αισθητική διέγερση και ένα περιβάλλον που προκαλεί όμορφες αναμνήσεις. Δεν προσφέρουν μόνο την ευκαιρία να χαλαρώσει κανείς σε μια γαλήνια ατμόσφαιρα αλλά ταυτόχρονα να μπορούν να ανακληθούν δεξιότητες και συνήθειες που ήταν απολαυστικές κατά το παρελθόν“.
5. Βελτίωση της μνήμης
Η βραχυπρόθεσμη μνήμη μπορεί να βελτιωθεί κατά 20% από το περπάτημα στη φύση ή ακόμη απλά κοιτάζοντας μια εικόνα ενός φυσικού τοπίου. Ο Marc G. Berman και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν ήθελαν να δοκιμάσουν την επίδραση του φυσικού τοπίου στη γνωστική λειτουργία (Berman, Jonides & Kaplan, 2008).
Στην πρώτη από τις δύο μελέτες, δόθηκε στους συμμετέχοντες μία άσκηση 35 λεπτών που περιελάμβανε επαναλαμβανόμενους τυχαίους αριθμούς που στέλνονταν πίσω στον πειραματιστή, αλλά με αντίστροφη σειρά. Μετά από αυτό τους ζητήθηκε να κάνουν μια βόλτα, η μια ομάδα γύρω από ένα κήπο γεμάτο δέντρα και φυτά και η άλλη σε έναν πολυσύχναστο δρόμο της πόλης, ενώ και οι δύο ομάδες παρακολουθούνταν με συσκευές GPS.
Όλοι οι συμμετέχοντες επανέλαβαν το τεστ μνήμης, όταν επέστρεψαν. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι επιδόσεις των ανθρώπων μετά την περιπλάνηση στη φύση βελτιώθηκαν κατά σχεδόν 20%, σε σύγκριση με όσους έκαναν βόλτα στον πολυσύχναστο δρόμο, οι οποίοι δεν παρουσίασαν καμία βελτίωση.
6. Μεγαλύτερη αίσθηση του “ανήκειν”
Μια μικρή μελέτη 10 παιδιών προερχόμενο από ένα χριστιανικό υπόβαθρο, διαπίστωσε ότι εκείνοι που αφιέρωναν περισσότερο χρόνο εκτός σπιτιού, ένιωθαν μια ισχυρή αίσθηση “ανήκειν” στον κόσμο. Επίσης, ενώ βρίσκονταν σε εξωτερικούς χώρους, ενισχύθηκε η εκτίμηση των παιδιών για την ομορφιά του τοπίου.
Αυτά τα παιδιά πρόσεξαν περισσότερο τα χρώματα, τη συμμετρία και την ισορροπία στη φύση, καθώς εμφάνισαν μεγαλύτερη φαντασία και περιέργεια. Η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Γκρέτελ Βαν Βίερεν δηλώνει: “Πρώτη φορά βλέπουμε μία γενιά που βρίσκεται συνεχώς “καλωδιωμένη”, οπότε τι μας λέει αυτό; Ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει δημιουργήσει μια απόσταση μεταξύ των ανθρώπων και της φύσης, που τώρα συνειδητοποιούμε ότι δεν μας κάνει καλό μέσα από μία σειρά ποικίλων τρόπων.Έτσι προκύπτει ένα τρομακτικό ερώτημα: Πώς θα επηρεάσει τα παιδιά μας η απομάκρυνση από τη φύση και πώς θα μπορέσουμε να τη διαχειριστούμε“;
7. Προαγωγή της ψυχικής υγείας μέσα στην πόλη
Υπάρχει ακόμη ελπίδα για εκείνους που ζουν στις πόλεις. Τα οφέλη της φύσης για την ψυχική υγεία των ανθρώπων, δεν περιορίζονται σε όσους ζουν στην ύπαιθρο. Η μετάβαση σε μια πιο πράσινη, αστική περιοχή ενισχύει την ψυχική υγεία για τρία τουλάχιστον έτη.
Ο επικεφαλής ερευνητής Ίαν Άλκοκ, δηλώνει: “Έχουμε δείξει ότι τα άτομα που μετακομίζουν σε πιο πράσινες περιοχές μέσα στο αστικό πλαίσιο, παρουσιάζουν σημαντικές και μακροχρόνιες βελτιώσεις στον τομέα της ψυχικής υγείας. Αυτά τα ευρήματα είναι σημαντικά για τους πολεοδόμους, προκειμένουν να εισάγουν νέους χώρους πρασίνου στις πόλεις μας, γεγονός που θα μπορούσε να προσφέρει μακροπρόθεσμα και διαρκή οφέλη για τις τοπικές κοινότητες“.
8. Αύξηση της αυτοεκτίμησης
Όλα τα είδη άσκησης στη φύση μπορεί να ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή σας. Και είναι εκπληκτικό το πόσο λίγο χρειάζεται να προσπαθήσετε. Μια κριτική μετα-ανάλυση, επεξεργάστηκε στοιχεία από 1.252 άτομα που συμμετείχαν σε 10 διαφορετικές μελέτες (Barton & Pretty, 2010).
Σε αυτή την έρευνα παρά το γεγονός ότι οι διάφορες δραστηριότητες των ανθρώπων που μελετήθηκαν διέφεραν σημαντικά, συμπεριλαμβανομένων της κηπουρικής, του περπατήματος, της ποδηλασίας, της κωπηλασίας, του ψαρέματος και της ιππασίας, διεπιστώθηκε ότι μόλις 5 λεπτά “πράσινη άσκηση” αρκούν για να δώσουν μεγαλύτερη ώθηση στην αυτοεκτίμηση.
9. Βελτίωση των συμπτωμάτων ADHD
Τα παιδιά με Σύνδρομο Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας που παίζουν περισσότερο σε εξωτερικούς χώρους, παρουσιάζουν λιγότερο σοβαρά συμπτώματα, σύμφωνα με έρευνα. Οι Τάλυρορ και Κουο (2011) διαπίστωσαν ότι μεταξύ των 400 παιδιών που είχαν διάγνωση ADHD, εκείνα που συνήθως έπειζαν σε εξωτερικούς χώρους με πράσινο, είχαν καλύτερη συγκέντρωση. Όχι μόνο αυτό, αλλά επίσης ήταν συνήθως πιο ήρεμα, χαλαρά και πιο ευτυχισμένα.
Η μελέτη διαπίστωσε ακόμη ότι τα παιδιά που κάθονταν σε εσωτερικούς χώρους κοιτάζοντας έξω σε ένα καταπράσινο χώρο, είχαν καλύτερες επιδόσεις από εκείνα που ήταν έξω, αλλά βρίσκονταν σε ένα αστικό περιβάλλον χωρίς δέντρα ή γρασίδι. Αυτή είναι η δύναμη των χώρων πρασίνου.
10. Το μυαλό εργάζεται σε πλήρη συγχρονισμό
Γαλήνιες φυσικές σκηνές, όπως η εικόνα μίας ήρεμης θάλασσας ή ενός ηλιοβασιλέματος, προκαλούν συγχρονισμένη λειτουργία σε ζωτικής σημασίας περιοχές του εγκεφάλου, σύμφωνα με τους ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ (Hunter et al., 2010). Αντίθετα, σε αστικό περιβάλλον όπως για παράδειγμα στους δρόμους, διαταράσσεται η συγχρονιστική λειτουργία στον εγκέφαλο.
Ο Δρ Μάικλ Χάντερ, ο οποίος ηγείται της έρευνας, δήλωσε: “Οι άνθρωποι μέσα από την επαφή τους με τη φύση, βιώνουν ένα αίσθημα γαλήνης ως μια κατάσταση ηρεμίας και περισυλλογής, το οποίο είναι αναζωογονητικό σε σχέση με τα αποτελέσματα του άγχους που προκαλούνται από την έντονη προσοχή στην καθημερινότητά τους. Είναι γνωστό ότι το φυσικό περιβάλλον προκαλεί συναισθήματα γαλήνης ενώ το τεχνητό, αστικό περιβάλλον βιώνεται ως μη ήρεμο“.
Πηγή: spring.org.uk
Απόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
(11)