Τελικά όλοι οι άνδρες είναι ίδιοι;

Καθώς άντρες και γυναίκες συναντώνται μεταξύ τους, καθένας από την πλευρά του προσπαθεί να εξιχνιάσει ένα συχνά αξεδιάλυτο μυστήριο: «τι θέλει ο άλλος από μένα;».

Στην απύθμενη άβυσσο που υπάρχει ανάμεσα σε μένα και τον άλλον, αναζητώ να βρω μία απάντηση ώστε να έχω έναν γνώμονα για να περιηγηθώ στην εμπειρία των σχέσεων.

Έτσι, σε μία απόπειρα εξοικείωσης με τον άλλον, για τον οποίο σε τελική ανάλυση δεν γνωρίζω τίποτα, σπεύδω να αποκωδικοποιήσω την επιθυμία του. Ψάχνω να βρω μία απάντηση σε αυτό το ερώτημα που με ταλανίζει, ώστε να καταλάβω ποιος είναι αυτός ο άλλος και αν στα αλήθεια μπορώ να τον εμπιστευτώ. Ο άλλος δεν μου απευθύνει μόνο μία αινιγματική επιθυμία, αλλά με φέρνει επίσης αντιμέτωπο με το γεγονός ότι εγώ ο ίδιος δεν γνωρίζω το αληθινά επιθυμώ, με φέρνει αντιμέτωπο με το αίνιγμα της ίδιας μου της επιθυμίας.

“Θέλω να ξέρω τι θέλει ο άλλος από μένα για να δω τι επιτέλους επιθυμώ και εγώ από αυτόν…”

Μπροστά λοιπόν σε αυτήν την αχαρτογράφητη περιοχή κατασκευάζονται κοινωνικά κάποιες απαντήσεις, κάποιες στερεοτυπικές ιδέες που διατρέχουν την εμπειρία  στη σχέση μεταξύ των δύο φύλων. Έτσι, συχνά από τα γυναικεία χείλη εκστομίζεται η φράση… «όλοι οι άνδρες είναι ίδιοι».

• Άραγε μπορούν οι άνδρες να ομαδοποιηθούν και να καταταχθούν σε μία ενιαία κατηγορία;

Αυτός ο συλλογισμός για να έχει μία βάση χρειάζεται να υπάρχει ένα κοινό χαρακτηριστικό που να συνδέει όλους τους άνδρες.

Υπονοεί, δηλαδή ότι όλοι μαζί μοιράζονται μία κοινή ιδιότητα που τους ομογενοποιεί σε μία μάζα και με βάση αυτήν την ιδιότητα είναι όλοι τους ίδιοι. Στη σεξουαλική απόλαυση μία γυναίκα μπορεί να είναι αντικείμενο της επιθυμίας του άνδρα. Όμως, Αυτό που απολαμβάνει ένας άνδρας σε μία γυναίκα δεν είναι εκείνη ως ολότητα, αλλά πάντα ένα μέρος του σώματός της…

Η φαντασίωση του άντρα…

στοχεύει σε συγκεκριμένες ερωτογόνες ζώνες του γυναικείου σώματος και αυτό που ενδιαφέρει τη φαντασίωσή του δεν είναι η γυναίκα με όλο της το είναι, αλλά τα μέρη του σώματός της που δελεάζουν τη φαντασίωσή του και τα οποία είναι αποστερημένα από το συχνά ενοχλητικό, πρόσθετο βάρος της υπόλοιπης γυναίκας. Αυτό είναι εύκολο κανείς να το δει καθώς περπατά στον δρόμο. Όταν ένας άνδρας κοιτάζει μία γυναίκα εστιάζει το βλέμμα του σε ορισμένα σημεία του σώματός της.

Λόγου χάρη…

το βλέμμα του τριγυρίζει γύρω από το στήθος της. Το στήθος αυτό μπορεί να είναι μικρό και στρογγυλό σαν κερασάκι, αλεπουδίσιο, λεμονάτο, σε σχήμα και μέγεθος μήλου ή αχλαδιού, μελιντζάνας, πεπονιού ακόμα και καρπουζιού. Βλέπει μπροστά του στήθη φυσικά, σιλικονάτα, πεταχτά, κρεμαστά, χυμώδη, κουνιστά, στητά, μαραμένα, σφιχτά, χαλαρά, ελαφριά, βαριά. Το βλέμμα παγώνει εκεί, σε ένα μέρος του γυναικείου σώματος που διεγείρει την φαντασίωσή του. Όλα τα υπόλοιπα στοιχεία της παρτενέρ του επισκιάζονται  μπροστά σε αυτό…

Η γυναίκα είναι για τον άντρα πάντα ένας άλλος που έχει κάτι άγνωστο και όταν εκείνος την συναντά την συρρικνώνει σε αντικείμενο μιας φαντασίωσης. Το στήθος, τα οπίσθια, το βλέμμα, η φωνή αυτονομούνται ως διά μαγείας από το υπόλοιπο σώμα της παρτενέρ του. Έτσι, στη θέση ενός άλλου για τον οποίο δεν γνωρίζει τίποτα, δημιουργεί ένα υποκατάστατο της γυναίκας και συνδέεται με αυτό καθώς την συναντά. Δεν παύει, βέβαια, να σχετίζεται με τη γυναίκα ολόκληρη.

Όμως, η ίδια μπορεί να μην είναι για εκείνον τίποτε άλλο από μία επιλογή συγκυριακή ή αδιάφορη. Αυτό που ποθεί δεν είναι απαραίτητα η ίδια η γυναίκα, αλλά το υποκατάστατό της, που είναι η αναβλύζουσα πηγή της φαντασίωσής του. Γι’ αυτό και η αντρική επιθυμία φλερτάρει με τη διαστροφή, καθώς περιστρέφεται γύρω από την αυνανιστική απόλαυση του οργάνου τους. 

• Αν όντως υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής στην απόλαυση των ανδρών, αυτό κάνει όλους τους άνδρες ίδιους;

Κατά μία έννοια ναι, όλοι οι άντρες είναι άξεστοι καθώς τους αποβλακώνει η λεπτομέρεια της φαντασίωσής τους και τότε υπάρχει ένας σπόρος αλήθειας στα λόγια των γυναικών. Βέβαια αυτή η άνεση που έχουν οι άνδρες με την απόλαυσή τους δημιουργεί ένα αίσθημα αμηχανίας στις γυναίκες. Η σχέση των ανδρών με την απόλαυση είναι μία υπόθεση πιο εύκολη απ’ ό,τι είναι για τις γυναίκες. Γιατί ένας άντρας γνωρίζει πολύ περισσότερα για την απόλαυσή του από όσα γνωρίζει μία γυναίκα, γνωρίζει πολύ περισσότερα για τις λεπτομέρειες που ορίζουν την απόλαυσή του, ενώ στην γυναικεία πλευρά τα νερά γίνονται θολά. 

Εύλογα θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί…

αν υπάρχει αντίστοιχα ένα γνώρισμα των γυναικών που να τις ομαδοποιεί σε μία και μόνο κατηγορία. Μία ιδιότητα βάσει της οποίας όλες οι γυναίκες είναι ίδιες. Για τους άνδρες το αίτιο της επιθυμίας είναι ένα τόσο καθαρό και ξάστερο αντικείμενο, όπως είναι το μερικό αντικείμενο. Στην επικράτεια της ανδρικής απόλαυσης η γυναίκα είναι το επιθυμητό σεξουαλικό αντικείμενο παρά εκείνη που η ίδια επιθυμεί.

• Υπάρχει άραγε μία επιθυμία που να ανήκει αποκλειστικά στις γυναίκες; Υπάρχει ένας πόθος που το αντικείμενό του να είναι για κάθε γυναίκα απαρέγκλιτα σταθερό, όπως αντίστοιχα συμβαίνει με τους άνδρες;

Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι αβέβαιη. Κανείς δεν είναι ποτέ σίγουρος για το τι θέλει μία γυναίκα. Ακόμα και για την ίδια η επιθυμία της παραμένει ένα μυστήριο, καθώς το αίτιο της επιθυμίας της δεν είναι τόσο ευδιάκριτο όπως στην περίπτωση των αντρών. Οι γυναίκες από παλιά είναι ένα μυστήριο για τους άνδρες. Είναι πλάσματα ακατανόητα, που κινούνται μερικές φορές πέρα από την σφαίρα της λογικής, γίνονται «παράλογες» στις επιθυμίες και τις πράξεις τους. Το τι θέλει μία γυναίκα παραμένει πάντα ένα ερώτημα.

Για τον Freud…

η θηλυκότητα είναι η «μαύρη ήπειρος» της ψυχανάλυσης, είναι ένα αίνιγμα και «δεν μπορούμε να περιμένουμε τίποτα από τις γυναίκες οι οποίες οι ίδιες είναι αυτό το αίνιγμα»…

Η αινιγματική φύση της γυναικείας επιθυμίας δημιουργεί στους άντρες μία «αναπόφευκτη ταλάντευση ανάμεσα στη λατρεία της γυναίκας σαν μυστήριο και στο μίσος προς τη γυναίκα σαν ψέμα». Άλλοτε οι άντρες αρρωσταίνουν από τη γυναίκα διατηρώντας με προσοχή το καθεστώς του απόλυτου αινίγματος. Πρόκειται για ένα αίνιγμα που είναι προτιμότερο να το καλλιεργούν παρά να το επιλύουν, ώστε να συνεχίζουν να επιθυμούν.

Άλλοτε πάλι για τους άντρες η γυναίκα εκπίπτει από το βάθρο της εξιδανίκευσης στον λάκκο της υποτίμησης. Σε αυτήν την περίπτωση το πέπλο του μυστηρίου δεν καλύπτει την αινιγματική της φύση, αλλά είναι περισσότερο ένα προπέτασμα που, αν το παραμερίσει κανείς, θα ανακαλύψει την εξαπάτηση και την παραπλάνηση. Δεν περιμένουν να βρουν μία αλήθεια που μισολέγεται, αλλά το ψέμα.

Η ίδια η γυναίκα αξιολογείται ως υποκρίτρια και διπρόσωπη και αντιμετωπίζεται με δυσπιστία. Αυτό έχει ως συνέπεια κάποιον μισογυνισμό και η γυναίκα από αντικείμενο λατρείας γίνεται αντικείμενο μίσους. Αυτός ο διχασμός της γυναίκας σε αίνιγμα και απάτη δεν είναι παρά οι δύο διαφορετικές όψεις ενός όντος που είναι σαν μία κρυψώνα που μπορεί να κρύβει κάτι.

Συχνά ακόμη αυτός ο διχασμός αγγίζει και την ίδια την γυναίκα και βλέπει τον εαυτό της στη θέση που την τοποθετούν οι άντρες. Το να καλουπωθεί μάλιστα σύμφωνα με τους κανόνες της αντρικής ερωτικής ζωής μπορεί να είναι πιο καθησυχαστικό από το να βλέπει να γλιστρά κάτω από τα πόδια της μία άπιαστη επιθυμία που παραμένει αινιγματική.

Αυτό συμβαίνει γιατί η επιθυμία της μάλλον προέρχεται από τον άλλον, παρά απευθύνεται σε αυτόν. Και η επιθυμία του άντρα δεν γίνεται αποδεκτή, παρά μόνο εφόσον υπόσχεται κάτι άλλο. Όμως αυτό το «κάτι άλλο» δεν χωρά στα καλούπια μιας απάντησης καθολικής ισχύος, γιατί «καθεμία γυναίκα είναι μοναδική στη σχέση της με την απόλαυση, μία αναρχική του εαυτού της».

Στη σεξουαλική απόλαυση η επιθυμία του άνδρα δεν μπορεί να παραμείνει κρυφή. Τον προδίδει κάθε φορά η ετοιμότητά του για στύση όπου το σήμα κατατεθέν είναι το ανορθωμένο του όργανο. Όμως, στη γυναίκα υπάρχει μία διάχυση των ερωτογόνων ζωνών σε διάφορες γωνίες του σώματός της. Η γυναικεία ιδιαιτερότητα έγκειται στη διάθλαση των ερωτογενών ζωνών, σε μία αποκεντρωμένη ερωτογένεια.  Αυτό το φαινόμενο της φαντασιακής γεωγραφίας συναρμόζεται ακόμα μία φορά στο ανεξερεύνητο γυναικείο μυστήριo.

Και ενώ συναντά το σώμα της γυναίκας μέσα από το μερικό αντικείμενο, ο ίδιος δεν μπορεί να ξέρει τι νιώθει το σώμα της γυναίκας. Συχνά μένει έκπληκτος όταν εμφανίζεται η σεξουαλική επιθυμία της γυναίκας την στιγμή που εκείνος εκδηλώνει την δική του. Αναρωτιέται αν μέχρι τότε η γυναίκα την είχε σκεπάσει με το πέπλο της ή αν η δική του επιθυμία αφύπνισε την δική της μέσα από τον λήθαργο που βρισκόταν.

• Και εδώ τίθεται το ερώτημα: πρέπει κανείς να σηκώσει το πέπλο του μυστηρίου ή να αρκεστεί στο να διατηρήσει αυτό το πέπλο;

Καθένας από τους παρτενέρ μπορεί να εκμεταλλευτεί την έλλειψη απάντησης σε αυτό το σημείο. Υποθέτει είτε ότι η γυναίκα ενώ θέλει, δεν το δείχνει, είτε ότι θέλει, αλλά ούτε η ίδια το ξέρει. Έτσι, ο ίδιος προσφεύγει σε μία «ώθηση-στην-επιθυμια», προκειμένου να εξιχνιάσει αυτό το μυστήριο. Η θηλυκή αοριστία είναι το επιθυμητό αντίθετο της αντρικής αποφασιστικότητας και ευθύτητας.

“Το αρσενικό είναι βέβαιο, το θηλυκό είναι αξεδιάλυτο. Είναι εκεί όπου γίνεται η «συνάντηση μεταξύ μίας διαστροφής και ενός αινίγματος»…!”

• Το παρόν κείμενο αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο της Μάρως Μπέλλου με τίτλο”O γκατζετ-Eros: Ο έρωτας στα χρόνια της τεχνολογίας», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ι.Σιδέρης. Η συγγραφέας είναι ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια. Κατά την κλινική της πρακτική ακολουθεί την αυτοσχεδιαστική μέθοδο. Έχει λάβει ειδίκευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία, έχει εντρυφήσει με διατριβή στην Υπαρξιακή και τα τελευταία χρόνια έχει στραφεί στην Ψυχανάλυση.