Γράφει η Ελπίδα Κονιδάκη – Ψυχολόγος
Η κατάθλιψη είναι μία ψυχική διαταραχή της διάθεσης με κύριο χαρακτηριστικό της την έντονη και παρατεταμένη θλίψη…
Μιλώντας για ψυχική διαταραχή αναφερόμαστε σε ένα σύνολο ψυχολογικών συμπτωμάτων που οδηγούν σε παθολογικές συμπεριφορές και μειωμένη λειτουργικότητα.
Τα καταθλιπτικά συμπτώματα μπορεί να είναι παρόμοια σε πολλούς ανθρώπους όμως το προσωπικό βίωμα του καθενός μπορεί να είναι πολύ διαφορετικό.
Η κατάθλιψη από τη φύση της επηρεάζει και όσους βρίσκονται κοντά στο άτομο που νοσεί. Φυσικά τα αγαπημένα πρόσωπα δεν υποφέρουν στον ίδιο βαθμό με το άτομο που έχει κατάθλιψη, όμως επηρεάζονται σημαντικά.
Πρακτικά, τι μπορούμε να κάνουμε για να υποστηρίξουμε το άτομο που αγαπάμε;
1) Ξεκινάμε από την αρχή του ότι η γνώση είναι δύναμη…
Δεν μπορούμε να δώσουμε υποστήριξη πριν κατανοήσουμε τη φύση της ασθένειας, η οποία είναι πιο πολύπλοκη απ’ όσο συνηθίζεται να γνωρίζουμε. Καλό είναι λοιπόν, να διαβάσουμε σχετικά με την ασθένεια και να ρωτήσουμε ειδικούς.
Η βαρύτητα της νόσου ποικίλλει από ήπια έως βαριά ανάλογα με την ένταση και τη διάρκεια των συμπτωμάτων, αξίζει όμως να γνωρίζουμε ότι αναφερόμενοι στη θεραπεία της κατάθλιψης υπάρχει δυνατότητα πλήρους ίασης- το 80-90% των ασθενών θεραπεύονται.
Όταν κατανοήσουμε τη φύση της ασθένειας, θα καταλάβουμε πως το να ζητάμε από το άτομο που έχει κατάθλιψη να γίνει πιο δυνατό ή να χαμογελάσει είναι σα να ζητάμε από μία πληγή που αιμορραγεί να κλείσει από μόνη της ή σα να ζητάμε από ένα άτομο με σπασμένο πόδι να τρέξει.
2) Ενθαρρύνετε το άτομο με κατάθλιψη να εμπλακεί σε ευχάριστες δραστηριότητες που του ταιριάζουν. Προσοχή σε αυτό! Χρειάζεται σεβασμός στο άτομο και η μαγική φράση «τόσο όσο». Δεν πρέπει να το παρακάνουμε, ούτε να γινόμαστε πιεστικοί. Ένα 10λεπτο περπάτημα στη φύση, μία έξοδος για ταινία στον κινηματογράφο, 5 λεπτά ενασχόληση με τον κήπο ίσως να είναι υπερ- αρκετά. Να είστε υποστηρικτικοί και να προτρέπετε το άτομο με κατάθλιψη να συμμετέχει μαζί σας σε όμορφες δραστηριότητες, όμως στο βαθμό που μπορεί να εμπλακεί και σεβόμενοι τα θέλω του και τις αντοχές του.
3) Καμιά φορά ζώντας κοντά σε άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη, νιώθουμε και εμείς οι ίδιοι ανήμποροι, ανίκανοι, ανεπαρκείς. Πλήττεται το εγώ μας, μιας και νιώθουμε ευθύνη για την κακή διάθεση και ματαίωση για την αντίσταση του ατόμου στην αλλαγή. Τα πράγματα όμως δεν είναι έτσι. Μη θυμώνετε και μην κατηγορείτε τον εαυτό σας αλλά ούτε και το άτομο που πάσχει. Δε φταίτε ούτε εσείς, ούτε όμως κι εκείνο. Δε φταίει κανείς και η κατάσταση δε συντηρείται από πρόθεση κανενός.
4) Χρειάζεται κι εσείς οι ίδιοι να αποφορτίζεστε…
Το άτομο με κατάθλιψη συνηθίζεται να μεταδίδει στους γύρω του τη θλιμμένη διάθεση. Να μιλάς σε άλλους. Με τον τρόπο αυτό θα φεύγει η προσωπική ένταση, θα μοιράζεται η ευθύνη και το βάρος και θα νιώθετε καλύτερα. Αν γίνετε κι εσείς επιρρεπείς στο να καταρρεύσετε δε θα βοηθήσετε τελικά κανέναν.
5) Η παρουσία σας και μόνο κοντά στο άτομο με κατάθλιψη μπορεί να λειτουργήσει θεραπευτικά…
Δε χρειάζονται πάντα υποστηρικτικές κουβέντες και ενθαρρυντικά λόγια. Αρκετές φορές το μήνυμά σας ότι « Είστε εκεί» δίνει ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Αν νιώσει ότι καταλαβαίνετε τη δυσκολία της κατάστασης που περνάει και του μεταδώσετε την ελπίδα σας και τη βεβαιότητά σας ότι αυτό θα περάσει κι ότι θα είστε κοντά του όσο χρόνο και να χρειαστεί, σίγουρα θα έχετε πετύχει τη μεγαλύτερη δυνατή υποστήριξη.
6) Ενθαρρύνετέ τον να επισκεφτεί ειδικό…
Στο 80-90% των περιπτώσεων η κατάθλιψη θεραπεύεται μετά από κατάλληλη θεραπεία. Χωρίς κατάλληλη θεραπεία αυξάνεται η πιθανότητα υποτροπής.
7) Να είστε υπομονετικοί…
Η κατάθλιψη είναι πολυπαραγοντική νόσος και πολλές φορές η ανάρρωση θα χρειαστεί πολύ χρόνο, πολύ κόπο και πολλή αφοσίωση.
8) Ίσως η πιο σημαντική κίνηση που μπορείτε να κάνετε είναι να ρωτήσετε το ίδιο το άτομο τι είναι αυτό που χρειάζεται και με ποιον τρόπο εσείς μπορείτε να ικανοποιήσετε την ανάγκη του- αν μπορείτε…
Αυτό είναι πολύ πιο απλό και πολύ πιο χρήσιμο από το να κάνουμε υποθέσεις. Η κατάθλιψη, σύμφωνα με την παγκόσμια ιατρική και ψυχιατρική επιστημονική κοινότητα είναι μία ασθένεια η οποία προκαλεί αλλαγές τόσο σε ψυχικές όσο και σε σωματικές λειτουργίες του ατόμου. Η εκδήλωση και η θεραπεία της δεν εξαρτάται από την παρουσία ισχυρής θέλησης στο άτομο ή θετικής σκέψης. Η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας είναι πράξη δύναμης και ώριμης σκέψης.
Εν κατακλείδι, όπως μαρτυρούν άτομα που βίωσαν τα ίδια την εμπειρία της κατάθλιψης «χωρίς συμμάχους δύσκολα κάποιος θα κερδίσει αυτή τη μάχη».
Η Κονιδάκη Ελπίδα είναι ψυχολόγος με ειδίκευση στη Συστημική- Οικογενειακή Ψυχοθεραπεία στην εταιρεία «Αλληλεπίδρασις» (Associate Member Of European Family Therapy Association) στο InterNus.
Άλλα άρθρα
Τα «καταθλιπτικά» μοτίβα σκέψης – Πως επηρεάζουν τη ζωή μας;
