Ο ιός των κονδυλωμάτων μεταδίδεται με το σεξ;

Πριν πολλά χρόνια ο όρος «ιός» χρησιμοποιούνταν για την περιγραφή οποιασδήποτε ασθένειας ή μολυσματικού στοιχείου…

Σήμερα με την εξέλιξη της ιατρικής, τις εφευρέσεις της και χιλιάδες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στις ιογενείς παθήσεις, η ιατρική κοινότητα έχει απομονώσει και διαχωρίσει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και λειτουργίες των ιών που εγκολπώνονται σε διάφορες περιοχές του ανθρώπινου σώματος (εσωτερικά και εξωτερικά).

Παραμένουν για διαφορετικό χρονικό διάστημα στον οργανισμό, μερικές φορές σε λανθάνουσα κατάσταση και ενεργοποιούνται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα το επιτρέψει.

Ένας τέτοιος ιός είναι και ο HPV (HUMAN PAPILLOMA VIRUS) ή αλλιώς ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων που προκαλεί τα γνωστά σε όλους – οξυτενή κονδυλώματα (Genital warts) – μία από τις πιο υψηλής μεταδοτικότητας, παθήσεις της εποχής μας. Θεωρείται μία σεξουαλικά μεταδιδόμενη νόσος, αφού προσβάλει κυρίως την δερματική περιοχή γύρω από τα γεννητικά όργανα, αλλοιώνοντας τους βλεννογόνους. Επηρεάζουν τόσο τους άνδρες όσο και τις γυναίκες κυρίως της αναπαραγωγικής ηλικίας, αλλά δεν αποκλείονται και οι ωριμότερης ή βρεφικής, αφού μπορεί να μεταδοθούν και κατά την διάρκεια του τοκετού από την μητέρα στο νεογνό!

– Μορφή Και Κλασικά Συμπτώματα

Αν παρατηρήσει κανείς τα κονδυλώματα με «γυμνό» μάτι, νομίζει ότι πρόκειται για σπίλους σε μορφή κουνουπιδιού. Η γυναίκα τα εμφανίζει στα μικρά ή μεγάλα χείλη του αιδοίου, στον κόλπο, στην κλειτορίδα και την γύρω περιοχή του πρωκτού.

Ο χρόνος επώασης, δηλαδή το διάστημα κατά το οποίο ο ιός εισέρχεται στον ιό μέχρι να εκδηλωθεί, διαφέρει από άτομο σε άτομο.

Για παράδειγμα:

σε ευπαθή άτομα με χαμηλή ανοσολογική άμυνα, ο ιός μπορεί να εκδηλωθεί μετά από 2-3 εβδομάδες. Σε άλλες περιπτώσεις ο ιός μπορεί να παραμείνει, χωρίς να εκδηλώσει συμπτωματολογία για μεγάλο χρονικό διάστημα ή για όλη την ζωή του πάσχοντα.
Τα κλασικά συμπτώματα που μπορούν να παρατηρηθούν, ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητας που εμφανίζονται τα κονδυλώματα είναι:

• Έντονος ή ήπιος κνησμός στην εκάστοτε περιοχή
• Τραχηλική ή κολπική αιμορραγία
• Μεγάλη ποσότητα κολπικών εκκρίσεων
• Κατάθλιψη, ιδίως στα άτομα που εμφανίζουν κονδυλώματα στον πρωκτό

– Ασθένειες Που Προκαλούνται Από Τον HPV

• Ασθένεια

• Απλά Κονδυλώματα                                            
• Πελματικά Κονδυλώματα                                     
• Δερματικά Κονδυλώματα                                     
• Γενετικά Κονδυλώματα                                        
• Δυσπλασίες (καρκίνος) γεννητικών οργάνων       
• Στοματική Ενδοεπιθηλιακή Υπερπλασία              
• Κονδυλώματα του στόματος                               

(Πηγή: http://el.wikipedia.org/)

– Τρόποι Μετάδοσης

Είναι αναγκαίο να γίνει σαφές, ότι κάθε ενεργά σεξουαλική γυναίκα, είναι πιθανό να προσληφθεί από τον ιό. Το 80% μάλιστα, τουλάχιστον μία φορά στην ζωή τους έχουν προσληφθεί από λοίμωξη σε κάποια από τα – 100 περίπου στελέχη – που έχουν προκύψει από τον HPV (τα 40 από τα οποία είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενα).
Οι τρόποι μετάδοσης είναι:

• Καθαρά σεξουαλική μετάδοση

1. Από την δερματική επαφή της περιοχής των γεννητικών οργάνων, ακόμα και αν γίνεται η χρήση προφυλακτικού
2. Από την εισχώρηση, χωρίς προφυλακτικό
3. Από την πρωκτική επαφή
4. Από την στοματική επαφή
5. Από ερωτικά βοηθήματα (π.χ. δονητές)

• Μη σεξουαλική μετάδοση (σπανιότατα)

1. Από την μητέρα στο παιδί, κατά την διάρκεια του τοκετού, σε ποσοστό 4%
2. Από αυτοενοφθαλμισμό, την μετάδοση μικροβίου από μία περιοχή του σώματος σε μία άλλη (π.χ. μέσω του ξυρίσματος)

– Κονδυλώματα και διάγνωση

Η πρώτη εξέταση που προτείνει ο γυναικολόγος, σαν αρχικό τρόπο προσέγγισης, είναι – το τεστ ΠΑΠ (screening test) – το οποίο δίνει σε ποσοστό 90% αν η γυναίκα έχει προσληφθεί από τον ιό. Αν ο γιατρός υποψιαστεί ότι κάτι συμβαίνει, παρατηρώντας αυτήν την εξέταση, τότε προτείνεται: η κολποσκόπηση ή η κατευθυνόμενη εκλεκτική βιοψία.

– Κονδυλώματα και καρκίνος της μήτρας

Ο ιός HPV έχει πιστοποιηθεί σαν τον πρώτο ιό που μπορεί να προκαλέσει καρκίνο στον άνθρωπο.

Επομένως, είναι πιθανό να προκαλέσει καρκινογένεση διότι προκαλεί – μεταλλάξεις στα κύτταρα – και παράλληλα αδρανοποιεί (τους ογκοπροστατευτικούς μηχανισμούς), τους οποίους διαθέτει η κάθε γυναίκα και άνδρας προκειμένου να προστατευτεί από τις λοιμώξεις.

Αν λάβουμε υπόψιν, ότι περίπου 400.000 γυναίκες διαγιγνώσκονται με καρκίνο της μήτρας κάθε χρόνο, είναι εύκολο ότι κάποιες από αυτές έχουν καρκινογένεση από κάποιον τύπο HPV που ευθύνεται για τον καρκίνο της μήτρας. Οι γυναίκες που λόγω κληρονομικότητας ή άλλων παραγόντων έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν καρκίνο της μήτρας, αν εμφανίσουν κονδυλώματα, έχουν διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο.

– Θεραπευτική Προσέγγιση

Οι θεραπείες που καταπολεμούν και εξαρθρώνουν τα κονδυλώματα, χωρίζονται σε – δύο κατηγορίες, από τις οποίες ο γιατρός είναι αυτός που επιλέγει σε ποια ανταποκρίνεται η κάθε ασθενής:

• Θεραπείες που ύστερα από εντολή γυναικολόγου, εφαρμόζονται από την ίδια την πάσχουσα:

Εξαρχής, η θεραπεία στο σπίτι, αποκλείεται από την πληθυσμιακή ομάδα των γυναικών σε ενδιαφέρουσα, καθώς η ίδια η κατάσταση απαιτεί διαφορετική προσέγγιση. Σε αυτήν την κατηγορία, συνήθως ανήκουν άτομα (τα οποία έχουν εμφανίσει τον ιό στην ήπια μορφή του).

Η αγωγή περιλαμβάνει κρέμες και αλοιφές που περιέχουν τις κατάλληλες ουσίες για την εξάλειψη των κονδυλωμάτων.

Τα – μειονεκτήματα – που μπορεί να παρουσιαστούν σε αυτές τις περιπτώσεις, συνήθως έχουν να κάνουν με υποτροπές, οι οποίες παρουσιάζονται σε σύντομο χρονικό διάστημα από την ολοκλήρωση της θεραπείας. Επίσης, υπάρχει περίπτωση η γυναίκα να μην εφαρμόσει σωστά την θεραπεία και να προκαλέσει ερεθισμούς και στις γύρω υγιείς δερματικές περιοχές.

• Επεμβατικές θεραπείες από τον γυναικολόγο:

Ουσιαστικά χωρίζονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες, που αποτελούν και τις πιο σύγχρονες και ασφαλείς.

Η κρυοπηξία είναι η πρώτη θεραπεία, η οποία εφαρμόζεται εδώ και πενήντα χρόνια περίπου. Μέσω της ψύξης των κονδυλωμάτων, μπορεί να τα νεκρώσει και να τα εξοντώσει. Ενδείκνυται για μικρά και πολλά κονδυλώματα.

Η ηλεκτροκαυτηρίαση ή διαθερμοπηξία είναι μία ακόμα μέθοδος, που επιχειρεί με ραδιοκύματα να αντιμετωπίσει τα κονδυλώματα. Πρόκειται για μία μέθοδο, η οποία είναι αποτελεσματική και ανώδυνη.

Η θεραπεία Laser CO2 είναι η πιο σύγχρονη και διαδεδομένη μέθοδος, που χρησιμοποιείται και προτείνεται από τους περισσότερους γυναικολόγους.

Το συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με τις άλλες δύο μικροεπεμβατικές μεθόδους, είναι – η πλήρης εξάλειψη των κονδυλωμάτων – αφενός και αφετέρου η επιλεκτική δράση του laser, η οποία επηρεάζει μόνο την πάσχουσα περιοχή και όχι τις γύρω υγιείς δερματικές περιοχές. Τέλος, η γυναίκα μπορεί να είναι σίγουρη για ένα άψογο αισθητικό αποτέλεσμα.

• Κονδυλώματα και άνδρας

Οι τρόποι μετάδοσης καθώς και οι μέθοδοι αντιμετώπισης των οξυτενών κονδυλωμάτων στους άνδρες, δεν διαφέρουν σε γενικές γραμμές από όλα αυτά που προαναφέραμε για τις γυναίκες. Εφόσον υπάρξει μόλυνση, ένας άνδρας εμφανίζει τα παρακάτω συμπτώματα:

• Παροδικές υποκλινικές αλλοιώσεις, οι οποίες εντοπίζονται με γυμνό μάτι και τις περισσότερες φορές αντιμετωπίζονται από το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα.
• Οξυτενή κονδυλώματα, τα οποία εμφανίζονται στο ανδρικό πέος και συγκεκριμένα στην κεφαλή, στο εφήβαιο, στο όσχεο, στις μηροβουβωνικές πτυχές και στην περιπρωκτική περιοχή.
• Προκαρκινικές αλλοιώσεις, οι οποίες είναι σπάνιες, με πιο συχνή την εμφάνιση καρκίνου στην πρωκτική περιοχή.

Συχνές Ερωτήσεις

– Πότε κόλλησα και από ποιον;

Σε αυτήν την ερώτηση σαφής απάντηση δεν υπάρχει, καθώς ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων μπορεί να βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση στον οργανισμό για πολύ καιρό, μέχρι για ολόκληρη την ζωή του φορέα. Μάλιστα, μπορεί να μεταδοθεί από τον φορέα σε κάποιο άτομο, το οποίο να εμφανίσει συμπτώματα, τα οποία ο φορέας δεν εμφάνισε μέχρι τότε. Για αυτό η διάγνωση μόλυνσης από τον HPV σε έναν από τους δύο συντρόφους ή και στους δύο, δεν σημαίνει ότι είναι πρόσφατη, ούτε ότι προήλθε από τον ίδιο σύντροφο.

– Θα έχω κονδυλώματα για όλη μου την ζωή;

Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι ο εκάστοτε οργανισμός, μπορεί να καταστείλει την φλεγμονή, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι θα «νικήσει» το ιό γρήγορα και εύκολα. Ακόμα και αν η φλεγμονή υποκύψει, ο ιός παραμένει προσκολλημένος στα κύτταρα της βασικής μεμβράνης. Αυτό σημαίνει ότι οι ευπαθείς ομάδες με χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα, μπορούν να επανεμφανίσουν τα κονδυλώματα.

– Πως μπορώ να προφυλαχθώ;

Όπως είναι ευρέως γνωστό, η πρόληψη είναι το πρώτο βήμα για την καταπολέμηση των παθολογικών καταστάσεων, για αυτό το κάθε άτομο πρέπει να γνωρίζει, να πληροφορείται και να πραγματοποιεί όλες τις εξετάσεις που πρέπει, σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Στις γυναίκες για παράδειγμα, κρίνεται απαραίτητο το τεστ ΠΑΠ. Από τον Ιούνιο του 2006 μάλιστα, έχει κατασκευαστεί εμβόλιο, το οποίο προφυλάσσει από την μόλυνση από πολλούς τύπους HPV. Τα αποτελέσματα του εμβολιασμού, όπως προέκυψε από κορίτσια (9-26 ετών) είναι 100% αποτελεσματικά.

– Υπάρχουν παράγοντες που ενισχύουν την εξέλιξη της νόσου;

Πολλές συνήθειες, μπορούν να επηρεάσουν την εξέλιξη της νόσου και να την εντείνουν. Μερικοί από αυτούς είναι το κάπνισμα, η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, η συχνή αλλαγή ερωτικών συντρόφων, άλλου είδους σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα που μπορεί να έχουν προσβάλει το άτομο.

– Με τι κριτήρια πρέπει να επιλέγεται ο γυναικολόγος;

Ο γυναικολόγος είναι αυτός που μπορεί να δώσει μία ολοκληρωμένη λύση και θεραπεία στον ασθενή, καθώς επιλέγοντας τον σωστό τρόπο αντιμετώπισης και προσέγγισης του ζητήματος, γίνεται ο κρίκος που ολοκληρώνει την θεραπεία. Είναι σημαντικό να έχει λάβει την απαραίτητη εξειδίκευση και να γνωρίζει καλά τις τελευταίες εξελίξεις που ολοένα παρουσιάζονται στο ιατρικό προσκήνιο.

(Πηγή: http://www.peristeris.gr/kondiolomata-hpv/)

Το άρθρο υπογράφει ο Γιάννης Περιστέρης – Mαιευτήρας / Xειρουργός / Γυναικολόγος

Στοιχεία επικοινωνίας: