Η κρίση πανικού αναφέρετε σε αιφνίδιες περιόδους άγχους, φόβου, ανησυχίας και συνοδεύεται από σωματικά συμπτώματα και αρνητικές σκέψεις. Αρκετές φορές κάποιος αισθάνεται ότι κινδυνεύει η ζωή του!
Για να έχουμε κρίση πανικού, δεν σημαίνει ότι πρέπει να εμφανίζονται όλα τα συμπτώματα. Ακόμη και ένα ή δύο συμπτώματα, μεγάλης έντασης, είναι κρίση πανικού.
– Ποια είναι τα συμπτώματα που συνοδεύουν την εκδήλωση κρίσης πανικού;
Συμπτώματα:
- Ταχυπαλμία – Ταχυκαρδία
- Πόνος στο στήθος
- Δύσπνοια
- Ζάλη
- Ναυτία
- Δυσκολία κατάποσης
- Εφίδρωση
- Ρίγη
- Τρέμουλο
- Μούδιασμα
- Ξηροστομία
- Αίσθημα λιποθυμίας
- Αίσθημα πνιγμού
- Αίσθημα τρόμου
- Φόβος θανάτου
- Πόνος στη κοιλιά
- Φόβος για εγκεφαλικό ή καρδιακό
- Αιφνίδια ανάγκη για τουαλέτα
- Αίσθημα απόσπασης από τον εαυτό (Αποπροσωποποίηση)
- Αίσθημα απόσπασης από το περιβάλλον (Αποπραγματοποίηση)
Για να έχουμε κρίση πανικού, δεν σημαίνει ότι πρέπει να εμφανίζονται όλα τα συμπτώματα. Ακόμη και ένα ή δύο συμπτώματα, μεγάλης έντασης, είναι κρίση πανικού.
– Πόση ώρα διαρκούν τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα μπορούν να διαρκέσουν (από 1 λεπτό έως και 1 ώρα). Συνήθως, διαρκούν κάποια λεπτά, ενώ σπανιότερα διαρκούν 1 ώρα.
– Πόσο συχνές μπορεί να είναι οι κρίσεις πανικού;
Αυτό διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Κάποιοι μπορεί να βιώνουν αρκετές κρίσεις μέσα στην ημέρα και άλλοι να βιώνουν 1 ή 2 κρίσεις πανικού μέσα σε ένα ή δύο μήνες. Οι γυναίκες παθαίνουν συχνότερα κρίσεις πανικού από τους άνδρες.
– Συνήθως σε ποια ηλικία εμφανίζονται οι πρώτες κρίσεις πανικού;
Κρίση πανικού μπορεί να συμβεί σε εφήβους, ενήλικες, στην Τρίτη ηλικία και σπανιότερα σε παιδιά. Βιβλιογραφικά, οι ηλικίες 22-35, εμφανίζουν συχνότερα κρίση πανικού.
– Ποιοι παράγοντες πυροδοτούν τις κρίσεις πανικού;
Υπάρχουν οι απροσδόκητες και οι αναμενόμενες κρίσεις πανικού. Οι απροσδόκητες, ξεκινούν χωρίς κάποιο ερέθισμα, χωρίς κάποιο παράγοντα πυροδότησης, όταν το άτομο βρίσκεται σε ηρεμία. Οι αναμενόμενες, ξεκινούν όταν υπάρχει κάποιο ερέθισμα ή όταν το άτομο βρίσκεται σε κατάσταση άγχους. (Πχ όταν κάποιος έχει κλειστοφοβία και μπει σε ασανσέρ μπορεί να βιώσει μια κρίση πανικού.)
Κάποιοι από τους παράγοντες που μπορεί να πυροδοτήσουν μια κρίση πανικού, οι ακόλουθοι:
- Κληρονομικότητα
- Στρεσογόνα Συμβάντα (π.χ. ένας θάνατος)
- Τραυματικά Γεγονότα (π.χ. Σεξουαλική Κακοποίηση)
- Διαζύγιο
- Γέννηση Παιδιού
- Υπέρμετρη πρόσληψη καφεΐνης
- Κάπνισμα
- Ναρκωτικά
- Κατάθλιψη
- Ιδιοσυγκρασία του ατόμου
- Ευερέθιστο έντερο
- Υπέρταση
- Νευρολογικά νοσήματα
– Τι είναι το άγχος της προσμονής και ο φαύλος κύκλος που πέφτουν αυτά τα άτομα;
Πολλές φορές μετά από την πρώτη κρίση πανικού, η οποία είναι μια εξαιρετικά δυσάρεστη κατάσταση για το άτομο που τη βιώνει, το άτομο αγχώνεται ή φοβάται ότι θα ξανασυμβεί μια κρίση, την οποία και αναμένει.
Παράλληλα, αποφεύγει να κάποιες «συμπεριφορές», οι οποίες μπορεί να σχετίζονται με την κρίση πανικού (π.χ. αν έπαθε πανικό μέσα σε κάποιο ΜΜΜ τότε θα αποφεύγει να μετακινηθεί με το μέσο αυτό).
Επιπλέον, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος όπου το άγχος δημιουργεί σωματικά συμπτώματα, τα σωματικά συμπτώματα αρνητικές σκέψεις, οι οποίες επιδεινώνουν το άγχος, το φόβο, την ανησυχία, αυξάνουν τα σωματικά συμπτώματα και τις αρνητικές σκέψεις και δημιουργείται μια κυκλικότητα.
– Είναι επικίνδυνες οι κρίσεις πανικού, μπορεί να καταλήξει κάποιος και στο νοσοκομείο;
Αρκετά συχνά μπορεί κάποιος να πάει στα επείγοντα καθώς αισθάνεται ότι παθαίνει εγκεφαλικό επεισόδιο ή έμφραγμα. Όταν αποκλειστεί ο οργανικός παράγοντας, δεν μπορεί κάποιος να πάθει κάτι από την κρίση πανικού. Επομένως, δεν είναι επικίνδυνο για η ζωή του ανθρώπου.
– Τι μπορεί να κάνει κάποιος όταν πάθει την κρίση πανικού;
- Αργές & βαθιές αναπνοές
- Επικέντρωση σε θετικές εικόνες και σκέψεις
- Αποφυγή αρνητικών σκέψεων
- Ασκήσεις χαλάρωσης
- Να σκεφτεί ότι ο τρόπος που ερμηνεύει τα συμπτώματα είναι αυτός που του δημιουργεί παραπάνω άγχος.
- Να περπατήσει ή να καθίσει (εξαρτάται από τα συμπτώματα)
- Κρύο νερό στο πρόσωπο
- Ζεστό χαλαρωτικό μπάνιο
- Μασάζ στο κεφάλι
- Ζεστάνετε τα χέρια σας
– Η αγοραφοβία είναι συνέπεια – επιπλοκή των κρίσεων πανικού;
Η κρίση πανικού κάποιες φορές μπορεί να εμφανίζει συνοσηρότητα με την αγοραφοβία. Αγοραφοβία ονομάζουμε μια κατάσταση φόβου, όπου το άτομο αισθάνεται ότι δε μπορεί να διαφύγει από εκεί που βρίσκεται, ή είναι αβοήθητο σε περίπτωση που του συμβεί κάτι, όπως μια κρίση πανικού.
– Πως αντιμετωπίζεται αυτό το πρόβλημα;
Με ψυχοθεραπεία. Η πιο αποτελεσματική προσέγγιση είναι η Γνωσιακή Συμπεριφορική. Ουσιαστικά, αυτό που κάνουμε είναι να ισορροπήσουμε τη σκέψη και να «σπάσουμε» το φαύλο κύκλο, να αυξήσουμε την αντοχή. Σημαντικό είναι να εξηγήσουμε ότι μείζονος σημασίας είναι η ερμηνεία που δίνει ο άνθρωπος στα συμπτώματα, για το λόγω αυτό προσπαθούμε να μειώσουμε την παρερμηνεία.
Επίσης, υπάρχει ακόμη μια μέθοδος που λέγεται (EMDR), στην οποία γίνεται επεξεργασία κυρίως μέσω των οφθαλμικών κινήσεων, όπου αυτό βοηθάει τον εγκέφαλο να νιώθει πιο ήρεμος με τα συμπτώματα του πανικού και στη συνέχεια να δει με διαφορετικό μάτι, χωρίς πια να φοβάται τον πανικό και τα συμπτώματά του. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί και φαρμακευτική αγωγή.
Το άρθρο υπογράφει η Σαββίνα Αναστασίου – Ψυχολόγος & Επιστημονική Υπεύθυνη του Animus Corpus.
(*Περισσότερες πληροφορίες για τις παροχές υπηρεσιών του Animus Corpus, καθώς και για το βιογραφικό της Ψυχολόγου, στην ιστοσελίδα www.animuscorpus.gr)
Στοιχεία επικοινωνίας:
διευθ.: Βασιλίσσης Σοφίας 54, Ιλίσια (Στάση Μετρό: Μέγαρο Μουσικής)
τηλ. επικοινωνίας: 210 72 22 214
Ο Freud ερμηνεύει τα όνειρα μας
Προσέξτε το καλοκαίρι τα μάτια σας!
