Νηστεία και πασχαλινό τραπέζι: Όλα όσα πρέπει να προσέξουν τα άτομα με διαβήτη

*Γράφουν ο Δρ Ανδρέας Μελιδώνης, Συντονιστής Διευθυντής Διαβητολογικού-Καρδιομεταβολικού Κέντρου Μetropolitan Hospital, Πρόεδρος ΕΚΟΜΕΝ
και ο κ. Κάρολος Παπαλαζάρου, Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Συνεργάτης του Metropolitan Hospital

Η Μεγάλη Εβδομάδα ως περίοδος περισυλλογής, συγκέντρωσης και θρησκευτικής κατάνυξης, χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια των πιστών να περιορίσουν τις διατροφικές υπερβολές και να ακολουθήσουν κανόνες νηστείας και διατροφικής «υγιεινής» λιτότητας. Σε αναμονή βέβαια της Ανάστασης και του Πάσχα, όπου όλες οι γαστριμαργικές υπερβολές θα υπάρξουν στο πασχαλινό τραπέζι. Όμως τι γίνεται με τα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη; Πώς θα νηστέψουν και πώς θα συμμετάσχουν στις διατροφικές υπερβολές του πασχαλινού τραπεζιού; Τελικά, πώς θα μπορέσουν να μοιραστούν το θρησκευτικό κλίμα και τις παραδόσεις των ημερών αυτών, χωρίς να βλάψουν τον εαυτό τους και τη θεραπεία τους;

Νηστεία

Παρόλο που η νηστεία είναι μια καλή ευκαιρία για αποτοξίνωση από τρόφιμα ζωικής προέλευσης, τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά τις ημέρες αυτές. Ο λόγος είναι ότι στις περισσότερες παραδοσιακές νηστίσιμες συνταγές κυριαρχούν τα αμυλούχα τρόφιμα (όπως ζυμαρικά, πατάτες, όσπρια ψωμί κ.λπ.) που μπορεί να διαταράξουν τα επίπεδα του σακχάρου και να προκαλέσουν αύξηση του σωματικού βάρους.

Συγκεκριμένα κατά την περίοδο της νηστείας ο πάσχων από σακχαρώδη διαβήτη θα πρέπει:

• Να συνεχίσει να υπολογίζει την ποσότητα των αμυλούχων τροφών στα γεύματά του, οι οποίες πρέπει να είναι πάντα σε μορφή συνοδευτικού στο πιάτο και όχι το κυρίως γεύμα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι πρέπει να αποφύγει να καταναλώσει ένα μεγάλο πιάτο γαριδομακαρονάδας αλλά να επιλέξει να φάει γαρίδες ψητές με 1 φλιτζάνι πατατοσαλάτα, ή χταπόδι με 1 φλιτζάνι μακαρονάκι κοφτό, ή κριθαράκι ολικής άλεσης και αρκετή πράσινη σαλάτα.
• Είναι προτιμότερο να καταναλώσει μια μερίδα μη αμυλούχων λαχανικών όπως είναι οι αγκινάρες αντί μιας μερίδας αμυλούχων λαχανικών όπως είναι ο αρακάς.
• Ακόμα απαραίτητο είναι να στραφεί σε εναλλακτικές πηγές πρωτεΐνης όπως είναι τα όσπρια, τα μανιτάρια αλλά και κάποια υποκατάστατα γαλακτοκομικών προϊόντων, όπως το γάλα και το γιαούρτι σόγιας.
• Τα θαλασσινά όπως το καλαμάρι, η σουπιά, οι γαρίδες κ.λπ., αποτελούν καλές πηγές πρωτεΐνης, αλλά θα πρέπει να αποφεύγονται σε μεγάλες ποσότητες κυρίως λόγω της υψηλής περιεκτικότητας τους σε χοληστερόλη. Και βέβαια, να μην παραλείπει τις μετρήσεις σακχάρου.

Τις ημέρες αυτές είναι πιθανόν να διαταραχθεί η καθημερινότητα ως προς το ωράριο των γευμάτων ή τη σωματική άσκηση, κάτι που θα μπορούσε να επηρεάσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και να οδηγήσει σε επεισόδια υπεργλυκαιμίας ή υπογλυκαιμίας. Για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητα τα σνακ μεταξύ των γευμάτων, καθώς ένα φρούτο ή μερικοί ξηροί καρποί, στο δεκατιανό και στο απογευματινό, συμβάλουν στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.

Ένα άτομο με σακχαρώδη διαβήτη, για να επιτύχει μια καλύτερη πορεία της νόσου του, έχει μάθει να ζει με κάποιους μικρούς διατροφικούς περιορισμούς και να ακολουθεί ένα συγκεκριμένο πλάνο στα πλαίσια της μεσογειακής διατροφής. Ένα πιο “ελεύθερο” διατροφικά πασχαλινό τραπέζι που πραγματοποιείται μια μέρα τον χρόνο δεν θα επηρεάσει αυτή την διαχρονική προσπάθεια. Επομένως, αν δεν υπάρχουν συννοσηρότητες όπως χρόνια νεφρική ανεπάρκεια ή υπερουριχαιμία, μπορεί να καταναλώσει ό,τι υπάρχει στο τραπέζι (αρνί, κοκορέτσι, αβγά τζατζίκι κ.λπ.) αλλά χωρίς υπερβολές στις ποσότητες αμυλούχων τροφίμων (όπως πίτες, πατάτες, ψωμί) και γλυκών.

Μια καλή συμβουλή που θα μπορούσαμε να δώσουμε είναι, οι διαβητικοί να συνοδέψουν το κρέας που θα καταναλώσουν με άφθονη ποσότητα σαλάτας, καθώς οι φυτικές ίνες δεσμεύουν μέρος της χοληστερόλης των τροφών, ενώ παράλληλα μειώνουν το γλυκαιμικό φορτίο του γεύματος, οδηγώντας σε μια πιο ομαλή αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.

Σχετικά με το αλκοόλ, επιτρέπονται 2 μονάδες αλκοόλης κατά τη διάρκεια του γεύματος, οι οποίες πρακτικά αντιστοιχούν περίπου σε 2 ποτήρια κρασιού ή 2 κουτάκια μπύρας ή 2 σφηνάκια τσίπουρου. Σε περίπτωση επιθυμίας για κάποιο γλυκό θα ήταν προτιμότερο να καταναλωθεί προς το απόγευμα με κάποια χρονική διαφορά από το γεύμα και να προτιμηθεί κάποιο γλυκό με στέβια. Τέλος, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τη σωματική άσκηση. Ένας καλός περίπατος μετά το φαγητό μπορεί να συμβάλει στη χώνεψη αλλά και στην αποφυγή πρόσληψης ανεπιθύμητου βάρους.

Συμπερασματικά, η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα που ακολουθεί μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν μια άσκηση πίστης, υπομονής και επιμονής στη συμμόρφωση των διατροφικών επιλογών υγείας. Μια τέτοια συμπεριφορά διατροφής και υγείας θα οδηγήσει στη συμπόρευση της Ανάστασης του Κυρίου με τη μεταβολική «ανάσταση» των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη.

O Δρ Ανδρέας Μελιδώνης, Συντονιστής Διευθυντής Διαβητολογικού-Καρδιομεταβολικού Κέντρου Μetropolitan Hospital, Πρόεδρος ΕΚΟΜΕΝ

Ο κ. Κάρολος Παπαλαζάρου, Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Συνεργάτης του Metropolitan Hospital

Πηγή: ygeiamou.gr