Γράφει η Ελπίδα Γεωργακοπούλου – Συμβουλευτική Ψυχολόγος/Ειδική Παιδαγωγός
Συχνά αποφεύγουμε να εκφράσουμε τα αυθεντικά συναισθήματά μας από φόβο μήπως δε γίνουμε αποδεκτοί από τους γύρω μας.
Προβάλλουμε προς τα έξω έναν άλλον εαυτό, κοινωνικά «πιο αρεστό» καταπιέζοντας αυτό που νιώθουμε.
Πόσο παράδοξο όμως ακούγεται το να προσπαθείς να γίνεις αποδεκτός από τους άλλους, όταν εσύ ο ίδιος δεν αποδέχεσαι τον αληθινό σου εαυτό και εκφράζεις κάτι άλλο από αυτό που είσαι…;
Η καταπίεση των συναισθημάτων ξεκινάει ήδη από την παιδική μας ηλικία.
Σύμφωνα με τη Miller…
ως παιδιά μάθαμε να κρύβουμε τα συναισθήματα εκείνα που δυσκόλευαν και θεωρούσαν ανεπιθύμητα οι γονείς μας για να κερδίσουμε την αποδοχή και την αγάπη τους.
Αργότερα…
…μεγαλώνοντας όλοι μας περάσαμε κάποια επώδυνη εμπειρία (απώλεια, αποτυχία κλπ.) που μας τραυμάτισε τόσο, ώστε να φοβόμαστε και να αποφεύγουμε τα οδυνηρά συναισθήματα.
Ακόμη, οι κοινωνικοί ρόλοι που καλούμαστε να υιοθετήσουμε στη ζωή μας σε συνδυασμό με τα στερεότυπα της κοινωνίας πολλές φορές μας θέλουν να λειτουργούμε ανελεύθερα καταπιέζοντας τα ειλικρινή μας συναισθήματα.
Ωστόσο, τα ανθρώπινα συναισθήματα είναι απολύτως χρήσιμα όχι μόνο για την επιβίωση αλλά και για την ευημερία μας, καθώς μας παρέχουν μια σειρά από πληροφορίες σχετικά με τις εκάστοτε ανάγκες μας.
Ταυτόχρονα εξυπηρετούν φυσιολογικές λειτουργίες του οργανισμού μας ωθώντας μας σε δράση και κατευθύνοντας τη συμπεριφορά μας.
Για παράδειγμα, νιώθουμε άγχος όταν το σώμα μας προσπαθεί να μας προετοιμάσει για κάτι που θεωρούμε δύσκολο ή σημαντικό επιστρατεύοντας όλες τις δυνάμεις μας για να τα καταφέρουμε.
Ο φόβος του άγχους, (που μπορεί να εκδηλώνεται με κρίσεις πανικού) είναι αυτός που καθιστά το άγχος καταστροφικό και μας εμποδίζει να αποδώσουμε αποτελεσματικά.
Όσον αφορά το συναίσθημα της θλίψης, αυτό μας ωθεί να κλειστούμε στον εαυτό μας και να απομονωθούμε από εξωτερικά συναισθήματα για να μπορέσουμε να πενθήσουμε για κάτι που χάσαμε και να δούμε τι πήγε στραβά, ώστε να μάθουμε μέσα από τα τυχόν λάθη μας.
Όταν αντιστεκόμαστε ή καταπιέζουμε τα δυσάρεστα συναισθήματά μας, αυτά σταδιακά συσσωρεύονται, με αποτέλεσμα να αποκτούν ολοένα και περισσότερο έλεγχο πάνω μας.
Με τον καιρό αυτά τα συναισθήματα μπορεί να εξελιχθούν μέχρι και σε ψυχικές διαταραχές.
Από την άλλη μεριά, όταν απλά τα επιτρέπουμε να υπάρχουν και αφηνόμαστε σε αυτά, είμαστε ανοιχτοί να ακούσουμε τι έχουνε να μας πουν και κατανοούμε την πραγματική τους αιτία.
Ο στόχος μας λοιπόν θα πρέπει να είναι η αξιοποίηση των συναισθημάτων μας, αντί για την καταπολέμησή τους.
Όταν κάτι μας δυσκολεύει καλό είναι να προσπαθούμε να αναγνωρίσουμε τα πρωταρχικά μας συναισθήματα, που πολλές φορές μπορεί να είναι και ανάμεικτα.
Τα συναισθήματα αυτά συχνά υποβόσκουν στις αντιδράσεις μας.
Για παράδειγμα πολλές φορές πίσω από έναν έντονο θυμό κρύβεται μια βαθιά θλίψη. Αν αγνοήσουμε τη θλίψη και λειτουργήσουμε με βάση το θυμό, δε θα μπορέσουμε να ικανοποιήσουμε τις πραγματικές μας ανάγκες.
Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως για να μπορούμε να νιώθουμε χαρά και ζωντάνια, θα πρέπει να είμαστε ανοιχτοί και να καλωσορίζουμε όλα τα συναισθήματά μας, συνεπώς και τα δύσκολα.
Τα θετικά συναισθήματα δεν μπορούν να υπάρξουν χωρίς τα αρνητικά κι όλα μαζί αποτελούν πολύτιμα κομμάτια της εμπειρίας μας, αφού μπορούν να λειτουργήσουν ως πυξίδα για μια καλύτερη ζωή.
Η Ελπίδα Γεωργακοπούλου/ Συμβουλευτική Ψυχολόγος/ Ειδική Παιδαγωγός. Πιστοποιημένη στην σχολική ψυχολογία και την λογοπαιδική αγωγή των μαθησιακών δυσκολιών καθώς και στην υποστήριξη και συμβουλευτική γονέων, παιδιών και οικογένειας.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την επαγγελματική της σελίδα στο:
https://m.facebook.com/www.kuklosekfrasis.gr/