Γράφει ο Βύρων Χαλίδης,
Επ. Καθηγητής Ορθοπαιδικής, Ιατρική Σχολή ΑΠΘ Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης
Τα κατάγματα του ισχίου είναι συχνά, κυρίως στους ηλικιωμένους – ιδιαίτερα σε όσους πάσχουν από οστεοπόρωση – και μπορεί να προκληθούν ακόμη και μετά από μια απλή πτώση στο έδαφος. Στους νεότερους ασθενείς, τα κατάγματα αυτά είναι αποτέλεσμα υψηλής βίας, όπως σε τροχαία ατυχήματα ή πτώση από μεγάλο ύψος.
Η κλινική εικόνα μετά από ένα παρεκτοπισμένο κάταγμα ισχίου είναι χαρακτηριστική και περιλαμβάνει:
· Αδυναμία βάδισης (συχνά ο ασθενής δεν μπορεί να σηκωθεί από το πάτωμα)
· Έντονο πόνο στις κινήσεις της άρθρωσης του ισχίου
· Παραμόρφωση του μέλους, με το πόδι συνήθως πιο κοντό και σε στροφή
Ακτινολογικός έλεγχος
Η απλή ακτινογραφία λεκάνης–ισχίων είναι συνήθως επαρκής για τη διάγνωση. Μόνο σε περιπτώσεις αμφιβολίας, όταν υπάρχει πόνος αλλά χωρίς εμφανή παραμόρφωση ή όταν η ακτινογραφία είναι φυσιολογική, απαιτείται αξονική ή μαγνητική τομογραφία.
Ταξινόμηση
Ανάλογα με την εντόπιση της γραμμής του κατάγματος, τα κατάγματα ισχίου διακρίνονται σε:
· κατάγματα αυχένα του μηριαίου (υποκεφαλικά)
· διατροχαντήρια κατάγματα
Ο διαχωρισμός αυτός είναι σημαντικός, καθώς στα υποκεφαλικά κατάγματα υπάρχει διαταραχή της αιμάτωσης της κεφαλής του μηριαίου, που αυξάνει τον κίνδυνο μη πώρωσης και οστεονέκρωσης.
Θεραπεία
Υποκεφαλικά κατάγματα
Η θεραπεία είναι κυρίως χειρουργική. Μόνο κατάγματα χωρίς παρεκτόπιση σε ασθενείς υψηλού κινδύνου με πολλαπλά προβλήματα υγείας, μπορεί να αντιμετωπιστούν συντηρητικά με κατάκλιση και αποφυγή φόρτισης.
Στις υπόλοιπες περιπτώσεις εφαρμόζονται:
· Διαδερμική εσωτερική οστεοσύνθεση με συμπιεστικούς κοχλίες ή ενδομυελικό ήλο. Πρόκειται για ελάχιστα επεμβατική τεχνική, με μικρές τομές και χωρίς εκτεταμένη προσπέλαση. Ενδείκνυται κυρίως σε νεότερους ασθενείς, αλλά και σε ηλικιωμένους με κατάγματα χωρίς παρεκτόπιση.
· Ημιαρθροπλαστική ισχίου. Επιλέγεται σε παρεκτοπισμένα υποκεφαλικά κατάγματα ηλικιωμένων. Η εσωτερική οστεοσύνθεση έχει σε αυτούς υψηλά ποσοστά οστεονέκρωσης και ψευδάρθρωσης. Η ημιαρθροπλαστική, αντίθετα, επιτρέπει άμεση κινητοποίηση και φόρτιση, μειώνοντας σημαντικά τον κίνδυνο επιπλοκών.
· Ολική αρθροπλαστική ισχίου. Εφαρμόζεται σε παρεκτοπισμένα υποκεφαλικά κατάγματα ασθενών 55–65 ετών, με καλό προσδόκιμο επιβίωσης. Η αντικατάσταση και των δύο τμημάτων (κοτύλης και μηριαίας κεφαλής) προσφέρει εξαιρετικά μακροχρόνια αποτελέσματα και εξαλείφει τον κίνδυνο αρθρίτιδας. Οι σύγχρονες τεχνικές επιτρέπουν άμεση κινητοποίηση και ταχεία επάνοδο στις δραστηριότητες.
Διατροχαντήρια κατάγματα
Η θεραπεία είναι σχεδόν πάντοτε χειρουργική και περιλαμβάνει κλειστή ανάταξη και διαδερμική οστεοσύνθεση με μικρές τομές. Με τη βοήθεια ακτινοσκόπησης, τοποθετείται ειδικός ενδομυελικός ήλος που εξασφαλίζει σταθερότητα και επιτρέπει άμεση κινητοποίηση, ακόμη και σε ασταθή κατάγματα. Έτσι αποφεύγεται η παρατεταμένη κατάκλιση, που για τους ηλικιωμένους ασθενείς μπορεί να είναι καταστροφική.
Διαβάστε περισσότερα άρθρα για θέματα που αφορούν την υγείας σας, εδώ