Η υπερβολική ζέστη μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στον ανθρώπινο οργανισμό και σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να επιφέρει ακόμη και θάνατο, προειδοποιούν οι ειδικοί
Καθώς οι θερμοκρασίες στον πλανήτη όλο και τραβούν την ανηφόρα, ελέω της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, με τους καύσωνες να πλήττουν σειρά χώρες, το ανθρώπινο σώμα μπαίνει σε μια κρίσιμη κατάσταση, όπου λίγοι επιπλέον βαθμοί Κελσίου, μπορούν να κάνουν τη διαφορά, μεταξύ ζωής και θανάτου.
Νέες έρευνες δείχνουν ότι το σημείο επικίνδυνων θερμοκρασιών σε εξωτερικούς χώρους είναι χαμηλότερο από ό,τι πίστευαν οι ειδικοί στο παρελθόν, όπως προκύπτει από μελέτες που περιλαμβάνουν ανθρώπους σε ζεστούς θαλάμους για παρατήρηση των επιπτώσεων, σημειώνει το AP, που απευθύνθηκε σε ειδικούς οι οποίοι εξηγούνπώς αντιδρά το ανθρώπινο σώμα σε ακραίες θερμοκρασίες.
Το τραγικό παράδειγμα στη Μέκκα της Σαουδικής Αραβίας είναι πολύ πρόσφατο: Περισσότεροι από 1.300 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια του φετινού προσκυνήματος Χατζ, εξαιτίας των πολύ υψηλών θερμοκρασιών.
Οι επιστήμονες αποκαλούν τη ζέστη σιωπηλό δολοφόνο «επειδή δεν προκαλεί οπτικά κάποιο δραματικό γεγονός»
Πάνω από 1.000 προσκυνητές έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας των πολύ υψηλών θερμοκρασιών
Λίγοι βαθμοί Κελσίου κάνουν μεγάλη διαφορά
Η βασική θερμοκρασία του σώματος είναι συνήθως περίπου 37 βαθμοί Κελσίου. Αυτό απέχει μόλις 4 βαθμούς Κελσίου από την καταστροφή με τη μορφή θερμοπληξίας, δήλωσε ο Όλι Τζέι, καθηγητής θερμότητας και υγείας στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ στην Αυστραλία, όπου διευθύνει το εργαστήριο θερμοεργονομίας.
Ο δρ Νιλ Γκάντι, διευθυντής επειγόντων περιστατικών σε νοσοκομείο του Χιούστον, δήλωσε ότι κατά τη διάρκεια των κυμάτων καύσωνα όποιος προσέρχεται με πυρετό 39 ή υψηλότερο και χωρίς σαφή πηγή μόλυνσης θα εξετάζεται για εξάντληση από τη ζέστη ή για την πιο σοβαρή θερμοπληξία.
«Συνήθως θα βλέπουμε θερμοκρασίες μεγαλύτερες από 40 βαθμούς κατά τη διάρκεια ορισμένων επεισοδίων καύσωνα», δήλωσε ο Γκάντι. Άλλος ένας ή τρεις βαθμοί και ένας τέτοιος ασθενής διατρέχει υψηλό κίνδυνο θανάτου, είπε στο AP.
Η ζέστη σκοτώνει με 3 τρόπους
1. Θερμοπληξία
Η ζέστη σκοτώνει με τρεις κύριους τρόπους, δήλωσε ο Τζέι.
Ο συνήθης πρώτος ύποπτος είναι η θερμοπληξία – οι κρίσιμες αυξήσεις της θερμοκρασίας του σώματος που προκαλούν την ανεπάρκεια των οργάνων.
Όταν η εσωτερική θερμοκρασία του σώματος γίνεται πολύ υψηλή, το σώμα ανακατευθύνει τη ροή του αίματος προς το δέρμα για να δροσιστεί, είπε ο Τζέι. Αυτό όμως εκτρέπει το αίμα και το οξυγόνο μακριά από το στομάχι και τα έντερα και μπορεί να επιτρέψει στις τοξίνες που κανονικά περιορίζονται στην περιοχή του εντέρου να διαρρεύσουν στην κυκλοφορία.
«Αυτό πυροδοτεί έναν καταρράκτη επιδράσεων», δήλωσε ο Τζέι. «Θρόμβωση σε όλο το σώμα και ανεπάρκεια πολλαπλών οργάνων και, τελικά, θάνατος».
Νέες έρευνες δείχνουν ότι το σημείο επικίνδυνων θερμοκρασιών σε εξωτερικούς χώρους είναι χαμηλότερο από ό,τι πίστευαν οι ειδικοί στο παρελθόν
2. Καρδιά
Αλλά ο μεγαλύτερος δολοφόνος στη ζέστη είναι η επιβάρυνση της καρδιάς, ειδικά για τα άτομα που έχουν καρδιαγγειακές παθήσεις, δήλωσε ο Τζέι.
Και πάλι ξεκινάει με το αίμα που σπεύδει στο δέρμα για να βοηθήσει στην αποβολή της θερμότητας. Αυτό προκαλεί πτώση της αρτηριακής πίεσης. Η καρδιά αντιδρά προσπαθώντας να αντλήσει περισσότερο αίμα για να μην λιποθυμήσουμε.
«Ζητάς από την καρδιά να κάνει πολύ περισσότερη δουλειά από ό,τι συνήθως πρέπει να κάνει», δήλωσε ο Jay. Για κάποιον με καρδιακή πάθηση «είναι σαν να τρέχεις για ένα λεωφορείο με ντεφορμέ τένοντες. Κάτι θα χαλάσει».
3. Αφυδάτωση
Ο τρίτος κύριος τρόπος είναι η επικίνδυνη αφυδάτωση. Καθώς οι άνθρωποι ιδρώνουν, χάνουν υγρά σε σημείο που μπορεί να καταπονήσει σοβαρά τα νεφρά, δήλωσε ο Τζέι.
Βασικό να αντιληφθείς τον κίνδυνο
Πολλοί άνθρωποι μπορεί να μην αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο που διατρέχουν, δήλωσε ο Γκάντι. Η αφυδάτωση μπορεί να εξελιχθεί σε σοκ, προκαλώντας τη διακοπή της λειτουργίας των οργάνων λόγω έλλειψης αίματος, οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών, οδηγώντας σε επιληπτικές κρίσεις και θάνατο, δήλωσε η Δρ Ρενέ Σάλας, καθηγητής δημόσιας υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και ιατρός επειγόντων περιστατικών στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης.
«Η αφυδάτωση μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη και ακόμη και θανατηφόρα για όλους, αν επιδεινωθεί αρκετά – αλλά είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για όσους πάσχουν από ιατρικές παθήσεις και λαμβάνουν ορισμένα φάρμακα», δήλωσε η Σάλας.
Η αφυδάτωση μειώνει επίσης τη ροή του αίματος και μεγεθύνει τα καρδιακά προβλήματα, δήλωσε ο Τζέι.
Επίθεση στον εγκέφαλο
Η ζέστη επηρεάζει επίσης τον εγκέφαλο. Μπορεί να προκαλέσει σε ένα άτομο σύγχυση ή προβλήματα στη σκέψη, είπαν αρκετοί γιατροί.
«Ένα από τα πρώτα συμπτώματα ότι έχετε πρόβλημα με τη ζέστη είναι αν έχετε σύγχυση», δήλωσε ο καθηγητής Δημόσιας Υγείας και Κλίματος του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον Kris Ebi. Αυτό δεν βοηθάει πολύ ως σύμπτωμα, επειδή το άτομο που υποφέρει από τη ζέστη είναι απίθανο να το αναγνωρίσει, είπε. Και γίνεται μεγαλύτερο πρόβλημα καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν.
Ένας από τους κλασικούς ορισμούς της θερμοπληξίας είναι η θερμοκρασία του σώματος στους 40 βαθμούς «σε συνδυασμό με γνωστική δυσλειτουργία», δήλωσε ο καθηγητής φυσιολογίας του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, W. Larry Kenney.
«Οι υγροί καύσωνες σκοτώνουν περισσότερους»
Ορισμένοι επιστήμονες χρησιμοποιούν μια περίπλοκη μέτρηση της εξωτερικής θερμοκρασίας, η οποία λαμβάνει υπόψη την υγρασία, την ηλιακή ακτινοβολία και τον άνεμο. Στο παρελθόν, πίστευαν ότι μια μέτρηση στους 35 βαθμούς Κελσίου ήταν το σημείο όπου το σώμα άρχιζε να έχει πρόβλημα, δήλωσε ο Kenney.
Οι δοκιμές του δείχνουν ότι το επικίνδυνο σημείο υγρού θερμομέτρου είναι πιο κοντά στους 30,5 βαθμούς Κελσίου. Αυτό είναι ένα νούμερο που έχει αρχίσει να εμφανίζεται στη Μέση Ανατολή, είπε.
Και αυτό είναι μόνο για νέους υγιείς ανθρώπους. Για τους ηλικιωμένους ανθρώπους, το σημείο κινδύνου είναι η θερμοκρασία υγρού βολβού στους 28 βαθμούς Κελσίου, είπε.
«Οι υγροί καύσωνες σκοτώνουν πολύ περισσότερους ανθρώπους από τους ξηρούς καύσωνες», δήλωσε ο Kenney.
Όταν ο Kenney εξέτασε νέους και ηλικιωμένους σε ξηρή ζέστη, οι νέοι εθελοντές μπορούσαν να λειτουργήσουν μέχρι τους 52 βαθμούς Κελσίου, ενώ οι ηλικιωμένοι έπρεπε να σταματήσουν στους 43 βαθμούς Κελσίου.
«Η υγρασία επηρεάζει την ικανότητα του ιδρώτα να εξατμίζεται», δήλωσε ο Τζέι.
Τι πρέπει να κάνουμε
Η θερμοπληξία είναι επείγον περιστατικό και οι εργαζόμενοι στον ιατρικό τομέα προσπαθούν να δροσίσουν ένα θύμα μέσα σε 30 λεπτά, δήλωσε η Σάλας.
Ο καλύτερος τρόπος: Η εμβάπτιση σε κρύο νερό. Βασικά, «τους ρίχνετε έναν κουβά με νερό», δήλωσε.
Τα τμήματα επειγόντων περιστατικών διοχετεύουν στους ασθενείς ψυχρά υγρά ενδοφλεβίως, τους ψεκάζουν με νεφελοποιητές, βάζουν παγοκύστες στις μασχάλες και τους τοποθετούν σε ένα ψυχρό στρώμα με κρύο νερό να τρέχει μέσα σε αυτό.
Μερικές φορές αυτά τα μέτρα δεν αποδίδουν. «Το αποκαλούμε σιωπηλό δολοφόνο επειδή δεν είναι ένα οπτικά δραματικό γεγονός», δήλωσε ο Τζέι στο ΑP. «Είναι ύπουλο. Είναι κρυφό» κατέληξε.
