Όλοι γνωρίζουμε ότι ο εθελοντισμόςείναι μια κίνηση προσφοράς, προς τους συνανθρώπους μας, το περιβάλλον, την κοινωνία. Είναι μια κίνηση βοήθειας, που αντιμετωπίζει ανάγκες. Νέα μελέτη, όμως, υποστηρίζει ότι δεν ωφελεί μόνο τους άλλους, αλλά και τον ίδιο τον εθελοντή. Τα επιστημονικά συμπεράσματα δημοσιεύονται στο JAMA Network Open.

Πλήθος μελετών στο παρελθόν έχει συσχετίσει την εθελοντική δράση με καλύτερη σωματική και ψυχική υγεία. Σχεδόν όλες, ωστόσο, είχαν επικεντρωθεί σε ενήλικες και μάλιστα συχνά σε ηλικιωμένους. Λίγες μελέτες, μικρού βεληνεκούς είχαν επικεντρωθεί σε εφήβους και συγκεκριμένα στα πιθανά οφέλη που θα μπορούσαν απορρέουν από τον εθελοντισμό ως προς τη σχολική  απόδοση, αλλά και τις κοινωνικές σχέσεις με τους συνομηλίκους τους.

Με στόχο να καλυφθεί αυτό το ερευνητικό κενό, μια ομάδα με επικεφαλής τον Kevin Lanza, επίκουρο καθηγητή στο UTHealth Houston School of Public Health, ανέτρεξε στα δεδομένα μιας μακροχρόνιας έρευνας, που παρακολουθούσε την υγεία και ευημερίαπαιδιών και εφήβων στις ΗΠΑ. Η ομάδα μελέτης επικεντρώθηκε σε σχεδόν 52.000 παιδιά, ηλικίας 6 – 17 ετών, που συμμετείχαν στη μεγάλη έρευνα την περίοδο 2019-2020.

Photo: Shutterstock

Σύμφωνα με πληροφορίες που έδωσαν οι γονείς, το ένα τρίτο των παιδιών και λίγο περισσότεροι από τους μισούς εφήβους είχαν συμμετάσχει σε εθελοντική εργασία κατά τον περασμένο χρόνο. Τα ίδια παιδιά έδειξαν, σύμφωνα με τις ίδιες μαρτυρίες, να απολαμβάνουν μεγαλύτερη ευημερία. Ειδικότερα, τα παιδιά που συμμετείχαν σε εθελοντικές δράσεις ήταν κατά 33% πιο πιθανό να είναι υγιή, ενώ αντιμετώπιζαν 18-35% μειωμένο κίνδυνο να βιώσουν συμπτώματα κατάθλιψης ή άγχους ή να παρουσιάσουν προβλήματα συμπεριφοράς.

Τα παιδιά που προσέφεραν εθελοντική εργασία είχαν, επίσης, 66% αυξημένες πιθανότητες να «διέπονται από ισχυρότερα κίνητρα για τη ζωή», βάσει των απαντήσεων που έδωσαν οι γονείς σχετικά με την περιέργεια, την προθυμία των παιδιών να ολοκληρώσουν διάφορες εργασίες και την ικανότητά τους να αντιμετωπίζουν με ψυχραιμία τις προκλήσεις.
Συνολικά, τα παιδιά που είχαν πάρει μέρος σε κάποια μορφή εθελοντισμού παρουσίαζαν καλύτερη σωματική υγεία και πιο θετική στάση απέναντι στη ζωή. Οι μελετητές συμπέραναν ότι αυτά τα παιδιά ακμάζουν περισσότερο, αποκτώντας συνολικά μεγαλύτερη ευεξία. Επομένως, ο εθελοντισμός δεν είναι μόνο μια πράξη προσφοράς, αλλά και ένας τρόπος ζωής, μέσα από τον οποίο οι συμμετέχοντες μπορούν να αποκομίσουν προσωπικά οφέλη.

Ο δρ. Lanza επεσήμανε ότι υπάρχουν ήδη πολλοί λόγοι για να ενθαρρύνουμε τον εθελοντισμό, ωστόσο το κέρδος είναι διπλό εάν τελικά επιβεβαιωθεί ότι το όφελος είναι αμφίδρομο. «Θα μπορούσε να αποτελέσει μια σημαντική ευκαιρία να προωθηθεί ο εθελοντισμός ως μέτρο δημόσιας υγείας», δήλωσε χαρακτηριστικά. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι εάν ο εθελοντισμός κατορθώνει να απομακρύνει τα παιδιά από τις ηλεκτρονικές συσκευές και τα βοηθά να βγαίνουν περισσότερο έξω στον κόσμο, τότε σίγουρα πρέπει να ενθαρρύνεται. Αποτελεί, άλλωστε, έναν ιδιαίτερο τύπο δέσμευσης και συνεργασίας με άλλα άτομα, με τα οποία μοιράζονται έναν καλό σκοπό. «Ο εθελοντισμός συμβάλλει στην αίσθηση της οικοδόμησης κοινότητας, την αίσθηση του ανήκειν», δήλωσε χαρακτηριστικά ο ερευνητής. Παράλληλα, είναι ένας εξαιρετικός τρόπος να ενισχυθεί ο κοινός χρόνος -επομένως και η σχέση- μεταξύ γονέων και παιδιών.

Οι ερευνητές τόνισαν, τέλος, ότι κανένα παιδί δεν πρέπει να εξαναγκαστεί να συμμετέχει σε εθελοντικές δράσεις. Κάτι τέτοιο έρχεται, άλλωστε, σε πλήρη αντίθεση με τον ορισμό του εθελοντισμού. Το σημαντικό είναι τα παιδιά να ενθαρρύνονται και να αποκτούν πρόσβαση σε τέτοιες δράσεις.