Έχω αρθρίτιδα γόνατος… Τι πρέπει να κάνω;

Υπάρχουν 2 βασικοί τύποι οστεοαρθρίτιδας, η πρωτοπαθής και η δευτεροπαθής:

ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ

• Δεν υπάρχει σαφής αιτία
• Εμπλέκονται πολλές αρθρώσεις συμπεριλαμβανόμενων των δακτύλων των χεριών και των ποδιών, του γόνατος, των ζυγοαποφυσιακών αρθρώσεων
• Συνήθως εκδηλώνεται πρώτα στα χέρια
• Κυρίως προσβάλει γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση
• Η Κληρονομικότητα παίζει βασικό ρόλο.

ΔΕΥΤΕΡΟΠΑΘΗΣ

• Υπολογίζεται ότι αποτελεί το 80% όλων των ΟΑ
• Ο φυσιολογικός χόνδρος καλείται να ανταπεξέλθει σε ένα μη φυσιολογικό φορτίο
• Ο μη φυσιολογικός χόνδρος καλείται να ανταπεξέλθει σε ένα φυσιολογικό φορτίο
• O χόνδρος καταστρέφεται εξαιτίας της δυσλειτουργίας του υποχόνδριου οστού

ΑΙΤΙΕΣ:

Δεν υπάρχει προφανής αιτία για την πρωτογενή οστεοαρθρίτιδα. Οι αιτίες πρόκλησης της δευτερογενούς ΟΑ περιλαμβάνουν:

• Προηγούμενο τραυματισμός (κάταγμα, ρήξη συνδέσμου, τραυματισμοί χόνδρου)
• Αναπτυξιακές διαταραχές που προκαλούν ανατομικές ανωμαλίες (π.χ. επιγονατιδομηριαία δυσπλασία)
• Παθήσεις γόνατος ή του ισχίου της παιδικής ηλικίας που προκαλούν κακή ευθυγράμμιση του γόνατος
• Ποικίλες παθήσεις , όπως αγγειακή νέκρωση

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ:

Η οστεοαρθρίτιδα γόνατος αρχικά συνήθως εκδηλώνεται σε ένα από τα διαμερίσματα του γόνατος (το έσω, το έξω και την επιγονατιδομηριαία άρθρωση) ωστόσο με την πάροδο του χρόνου εξαπλώνεται, αν όχι σε ολόκληρο, στο μεγαλύτερο μέρος του γόνατος.

Το βασικό σύμπτωμα της οστεοαρθρίτιδας γόνατος, είναι ο πόνος ο οποίος εκδηλώνεται κατά κύριο λόγο στο επίπεδο της άρθρωσης μεταξύ του κατώτερου τμήματος του μηριαίου οστού και του ανώτερου τμήματος της κνήμης. Μπορεί όμως να παρουσιάζεται και γενικευμένος πόνος που αντανακλά πάνω από το γόνατο ως το ισχίο ή κάτω ως την ποδοκνημική, ή ακόμα και να εντοπίζεται αμιγώς, στο εμπρόσθιο τμήμα του γόνατος πάνω από την επιγονατίδα.

Ο πόνος που προέρχεται από την ΟΑ εντείνεται συνήθως κατά την εκτέλεση παρατεταμένων δραστηριοτήτων (π.χ περπάτημα οποιασδήποτε απόστασης) καθώς και προς το τέλος της ημέρας (όπου πολλές φορές είναι πιο έντονος και μπορεί να ξυπνάει τον ασθενή στον ύπνο του). Είναι πολύ πιθανό να εμφανιστεί οίδημα στο γόνατο, σαν αποτέλεσμα της συσσώρευσης υγρού στην άρθρωση.

Περιστασιακά οι ασθενείς αναφέρουν πως αισθάνονται ότι το γόνατό τους δεν τους ‘κρατάει’ και θα ‘υποχωρήσει’. Η ‘αστάθεια‘ αυτή μπορεί να εμφανιστεί σαν αποτέλεσμα πόνου ή βλάβης συνδέσμου, δευτερoγενώς της ΟΑ. Συνήθως το γόνατο γίνεται δύσκαμπτο, με μειωμένη κινητικότητα και ορισμένες φορές μπορεί να καταστεί αδύνατο να τεντώσει. Η κατάσταση αυτή σταθερής παραμόρφωσης κάμψης καθιστά δραστηριότητες όπως το περπάτημα και την ορθοστασία για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα, πολύ δύσκολες.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ:

Η διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας πραγματοποιείται με ακτινογραφίες. Απαιτούνται το λιγότερο δυο και σε πολλές περιπτώσεις 3 απεικονίσεις για να επιβεβαιωθεί η διcάγνωση. Υπάρχουν διαφορετικοί βαθμοί αλλοίωσης- φθοράς της άρθρωσης , ορατοί στον ακτινολογικό έλεγχο, ανάλογοι του σταδίου της πάθησης και της χρονικής διάρκειας των συμπτωμάτων.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ:

Πολλοί ασθενείς με αρθριτικό γόνατο δεν χρειάζεται να υποβληθούν σε αρθροπλαστική. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι να αντιμετωπιστεί ο πόνος που προέρχεται από την αρθρίτιδα, όπως;

• Χρήση παυσίπονων

• Χορήγηση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων

• Μείωση σωματικού βάρους

• Τροποποίηση δραστηριότητας

• Χρήση μπαστουνιού (στην απέναντι από την πάσχουσα πλευρά)

• Φυσικοθεραπεία για την ενδυνάμωση των μυών και τη διατήρηση της κινητικότητας του γόνατος

• Ενέσιμο υλικό στην άρθρωση (συνήθως υαλουρονικό οξύ ή τοπικό αναισθητικό και στεροειδή)

• Αρθροσκόπηση για αντιμετώπιση ρήξεων μηνίσκου και σταθεροποίηση περιοχών με βλάβη στο χόνδρο.

(Παρόλα αυτά στην πλειονότητα των περιπτώσεων, με την πάροδο του χρόνου οι παραπάνω τρόποι αντιμετώπισης καθίστανται ανεπαρκείς. Η ένταση του πόνου και ο αντίκτυπος στην καθημερινότητα γίνονται αφόρητα. Σε αυτό το σημείο η αρθροπλαστική γόνατος μπορεί να αποτελέσει μια λογική θεραπευτική αντιμετώπιση.)

ΕΙΜΑΙ ΠΟΛΥ ΝΕΟΣ/ΝΕΑ ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΟΒΛΗΘΩ ΣΕ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΓΟΝΑΤΟΣ;

Παραδοσιακά η αρθροπλαστική γόνατος περιλαμβάνει την τοποθέτηση μεταλλικών μερών που τοποθετούνται στο κάτω μέρος του μηριαίου οστού (μηριαία πρόθεση) και στο άνω μέρος του κνημιαίου οστού (κνημιαία πρόθεση). Ένα ειδικό πολύ σκληρό ‘πλαστικό’ τμήμα τοποθετείται ανάμεσα στα δυο εμφυτεύματα. Αυτό το πλαστικό υλικό στήριξης φθείρεται με την πάροδο του χρόνου, με ρυθμό ανάλογο με το επίπεδο δραστηριότητας του ατόμου.

Σαν αποτέλεσμα, οι νεότεροι ασθενείς που είναι περισσότερο δραστήριοι και έχουν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να χρειαστεί να υποβληθούν εκ νέου σε αρθροπλαστική γόνατος. Η αναθεώρηση της αρθροπλαστικής είναι πολύ πιο πολύπλοκη επέμβαση και υπόκεινται σε υψηλότερο κίνδυνο επιπλοκών. Βάση των ανωτέρω, ιστορικά, η αρθροπλαστική γόνατος σπανίως εφαρμοζόταν σε ασθενείς κάτω των 60 ετών.

Η τεχνολογία πλέον έχει κατασκευάσει ειδικές ‘πλαστικές’ επιφάνειες στήριξης (bearing surfaces) οι οποίες αντέχουν πολύ μεγαλύτερα επίπεδα δραστηριότητας και αναμένεται να αντέξουν πολύ περισσότερο.

Στις μέρες μας είναι πολύ πιο σύνηθες νεαρότεροι ασθενείς να υποβάλλονται σε αρθροπλαστική γόνατος, καθώς επιλέγουν να έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής από το να υπομένουν τον ισχυρό πόνο του αρθριτικού γόνατος.

ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΟΒΛΗΘΩ ΣΕ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΓΟΝΑΤΟΣ;

Η αρθροπλαστική γόνατος, αποτελεί απόφαση που σχετίζεται με τον τρόπο ζωής. Τα κριτήρια που καθορίζουν αν κάποιος ασθενής είναι υποψήφιος για αρθροπλαστική γόνατος, είναι η ύπαρξη ενός αρθριτικού γόνατος, όπως αυτό αποδεικνύεται ακτινογραφικά, το οποίο επηρεάζει αρνητικά την καθημερινότητα του ατόμου και προκαλεί αφόρητο πόνο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα επίπεδα πόνου διαφέρουν από ασθενή σε ασθενή.

Συχνά συμπτώματα που αναφέρονται είναι τα ακόλουθα:

• Μείωση της απόστασης βάδισης

• Αδυναμία εκτέλεσης βασικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένων και τον εργασιών νοικοκυριού

• Δυσκολία σε δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου

• Παρεμβολή στον ύπνο

• Δυσκολία κατά την προσπάθεια του ατόμου να σηκωθεί από καθιστή θέση

Η αρθροπλαστική γόνατος αποτελεί μια αποτελεσματική επέμβαση  αποκατάστασης και πρέπει να εφαρμόζεται μόνο όταν οι ασθενείς δεν είναι σε θέση να αντέξουν άλλο τον πόνο και την αστάθεια, και εφόσον τα πλεονεκτήματα καθώς και οι πιθανοί κίνδυνοι της μεθόδου έχουν εξηγηθεί πλήρως από το χειρουργό και έχουν κατανοηθεί από τον ασθενή.

(Πηγή: https://ksarantos.gr/)