Όσο δύσκολο είναι ένα παιδί με διάγνωση αυτισμού να προσαρμοστεί στα δεδομένα της καθημερινότητας των συνομηλίκων του, άλλο τόσο δύσκολο είναι και από τους γονείς να αποδεχτούν την ιδιαιτερότητα του παιδιού τους.
της Μαρίας-Ελένης Γραμματικοπούλου (Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια)
Λένε πως το πρώτο βήμα προς την κατανόηση της διαφορετικότητας του ατόμου, είναι η αποδοχή αυτής της ιδιαιτερότητας και από τους γονείς και από το ευρύτερο περιβάλλον.
Οι διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές, στις οποίες ανήκει ο αυτισμός, είναι πολύ συχνές όσο περνούν τα χρόνια. Παλιότερα ήταν εξαιρετικά μεγάλο ταμπού, καθώς επικρατούσε η άποψη πως το αυτιστικό παιδί είναι ένα άρρωστο παιδί, που δεν μπορεί να επιβιώσει μόνο του και κουνιέται συνεχώς μπρος-πίσω. Κατά πόσο όμως έχει αλλάξει η άποψη αυτή τη σήμερον ημέρα; Παρά τις πολλές ημερίδες και τη συνεχή ενημέρωση που γίνεται από οργανωμένες ομάδες, μερικοί εξακολουθούν να έχουν «τα αυτιά τους κλειστά».
Τι θα γίνει όμως αν ο αυτισμός χτυπήσει και τη δική τους πόρτα; Θα εξακολουθήσουν να έχουν τα αυτιά τους κλειστά;
Πολλοί είναι οι γονείς που σκέφτονται «τι θα πει ο κόσμος» και το στίγμα που θα ακολουθήσει μετά την διάγνωση του αυτισμού. Με το να κλείσεις τα μάτια στο πρόβλημα δεν θα λυθεί, ούτε θα εξαφανιστεί ως δια μαγείας. Πρέπει να είσαι δεκτικός, ανοιχτόμυαλος και έτοιμος να θυσιάσεις κάποιες ανέσεις σου προκειμένου να μπορέσει το παιδί σου να έχει μία όσο το δυνατόν πιο φυσιολογική ζωή.
Ο αυτισμός δεν θεραπεύεται. Αυτό που μπορείς να κάνεις εσύ είναι να προσπαθήσεις με τη βοήθεια ειδικών, να μπεις έστω για λίγο στον κόσμο ενός αυτιστικού παιδιού. Να δεις πώς αισθάνεται, πώς αντιλαμβάνεται τους γύρω του και ύστερα να μπορέσεις εσύ να του μάθεις τον δικό σου κόσμο.
Αναρωτιέσαι γιατί το παιδί σου δεν θέλει να παίζει με συνομηλίκους του; Γιατί δεν σε αγκαλιάζει; Γιατί δεν σε κοιτάζει στα μάτια; Γιατί δεν σε ακούει πολλές φορές όταν του απευθύνεις το λόγο; Γιατί καταπιάνεται με μία συγκεκριμένη ασχολία για αρκετό καιρό και αρνείται να «ξεκολλήσει» από εκεί; Δεν σημαίνει ούτε ότι είσαι κακός γονιός, ούτε ότι το παιδί σου δεν σε αγαπάει. Ίσως αυτά είναι συμπτώματα που δείχνουν ότι το παιδί σου βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού.
Το καλύτερο που μπορείς να κάνεις είναι να απευθυνθείς άμεσα σε κάποιον ειδικό που θα μπορέσει να σε ενημερώσει και να σε καθοδηγήσει για το πώς θα διαχειριστείς την ιδιαιτερότητα του παιδιού σου.
Ναι, η ζωή σου δεν θα είναι πια η ίδια, θα χρειαστεί να δώσεις ακόμα μεγαλύτερη προσοχή στην ανατροφή του.
Όταν όμως μεγαλώνοντας θα το δεις να έχει μία όσο το δυνατόν πιο φυσιολογική ζωή και αλληλεπίδραση με τους γύρω του, τότε θα καταλάβεις πως όλη αυτή η προσπάθεια άξιζε και με το παραπάνω.
Φυσικά, η θεραπεία κάθε παιδιού είναι διαφορετική καθώς κανένα παιδί δεν είναι ίδιο με το άλλο. Το καθένα έχει τη μοναδικότητά του, τα δικά του ελλείμματα, τα δικά του χαρίσματα. Το στοιχείο που τα ενώνει είναι ο αυτισμός, αλλά από κει και πέρα προσαρμοζόμαστε στα δεδομένα του κάθε παιδιού ως ξεχωριστή οντότητα.
Επίσης, μια μεγάλη βοήθεια για τους γονείς, εάν κριθεί απαραίτητο από τον ειδικό που παρακολουθεί το παιδί, θα ήταν μια επιπλέον στήριξη στο σχολείο. Αρκετοί ψυχολόγοι αναλαμβάνουν να είναι δίπλα στα παιδιά με αυτισμό ώστε να τα βοηθήσουν να σταθούν πιο γερά στα πόδια τους, να τα εντάξουν στο σύνολο, να δείξουν στα άλλα παιδιά πως αυτά τα παιδιά είναι ιδιαίτερα αλλά όχι περιθωριοποιημένα, και σε συνεργασία με τον εκάστοτε δάσκαλο να διευκολύνουν την ομαλή ένταξη του παιδιού στην κοινωνία.
Τα «μικρά σχολεία» όπως λέμε, τα ειδικά κέντρα δηλαδή που περιλαμβάνουν: ψυχολόγους, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, κοινωνιολόγους, ειδικούς παιδαγωγούς… είναι πλέον σε κάθε γειτονιά και είναι εκεί για να απαντήσουν σε κάθε ερώτημά σου, να ανακουφίσουν κάθε ανησυχία σου και να συνεισφέρουν στην ομαλή εξέλιξη του παιδιού σου. Διότι ας μην εθελοτυφλούμε, για το παιδί σου θα έκανες τα πάντα.
Στο διαδίκτυο, υπάρχουν ιστοσελίδες στις οποίες μπορείς να ενημερωθείς για τον αυτισμό, να βρεις ειδικούς που θα σε συμβουλεύσουν, να ανταλλάξεις απόψεις με άλλους γονείς που έχουν αυτιστικό παιδί και να μοιραστείς κι εσύ τη δική σου εμπειρία γιατί εκεί ξέρεις πως σίγουρα θα σε καταλάβουν και δεν θα σε κρίνουν.
Και ας μην ξεχνάμε, η ιδιαιτερότητα παίρνει τη σημασία που εμείς της δίνουμε.
Μαρία-Ελένη Γραμματικοπούλου
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
Άλλα άρθρα
