Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή αποτελεί ψυχοπαθολογία της οποίας κύρια γνωρίσματα είναι οι αγχώδεις σκέψεις, οι έμμονες ιδέες & η επαναληπτικότητα στην εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων.
Το άτομο που πάσχει από ΙΨΔ (ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή) καθώς ονομάζεται, υποφέρει από επίμονες, ανεπιθύμητες & δυσοίωνες – αρνητικές σκέψεις ή εικόνες που του δημιουργούν την αδήριτη ανάγκη στο να ζει βάσει ενός άκαμπτου κανονιστικού προτύπου ζωής.
Μπορεί να το ταλανίζει η ύπαρξη μικροβίων και ή ανάγκη για καθαριότητα καθίσταται επιτακτική & αναπόφευκτη και ικανοποιείται μόνον με την επαναληπτική πλύση των χεριών και την συνολική συστηματική & συχνή καθαριότητα. Μπορεί να αμφιβάλλει και για αυτό να διακατέχεται από την ανάγκη να ελέγχει τα πράγματα επανειλημμένα & σχολαστικά (ενδελεχώς) με λεπτομέρεια σε τέτοιο βαθμό που να καθίσταται ο εκάστοτε ασθενής τόσο ανεπαρκής όσο και δυσλειτουργικός σε άλλες πτυχές της ζωής του (εργασία, κοινωνικές σχέσεις κλπ).
Πολλές φορές οι άνθρωποι αυτοί βασανίζονται από σκέψεις που ενδεχομένως να τους ωθούν ακόμα και σε ξεσπάσματα βίας απέναντι σε οποίον νιώθει ότι επί παραδείγματι θα βλάψει τους δικούς του ανθρώπους.
Μια άλλη εξίσου ανησυχητική τάση είναι ότι μπορούν να περνάνε πολύ χρόνο ψηλαφώντας πράγματα ή κάνοντας υπολογισμούς ή ακόμη μπορεί να έχουν μια ακατανίκητη ανάγκη ή επιθυμία να είναι όλα στο χώρο τους σε συμμετρία, σε τάξη ή μπορεί ενοχλούνται από σκέψεις που αντίκεινται στις θρησκευτικές πεποιθήσεις ή φιλοσοφικές – βιοηθικές θεωρήσεις τους.
Ο πάσχων/-ουσα δεν αντλεί καμία ευχαρίστηση στην εκπλήρωση μηχανικών & επαναληπτικών κινήσεων/ενεργειών/πράξεων/συνηθειών, μόνο προσωρινή ανακούφιση από την ταλαιπωρία που προκαλείται από τις ιδεοληψίες.
Όμως η διάγνωση της διαταραχής καθίσταται εφικτή μόνο αν για όλη αυτή τη δραστηριότητα καταναλώνει πολύ χρόνο μέσα στην ημέρα του δημιουργεί πολύ άγχος, πίεση & θλίψη. Οι περισσότεροι ενήλικοι με αυτήν την διαταραχή αναγνωρίζουν ότι αυτό που κάνουν είναι χωρίς νόημα, αλλά δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς ή και δεν μπορούν να συνειδητοποιήσουν ότι η συμπεριφορά τους είναι πέραν από το συνηθισμένο.
Η πορεία της ασθένειας είναι μεταβλητή — τα συμπτώματα μπορεί να είναι παροδικά ή μπορεί να βελτιωθούν κατά τη διάρκεια του χρόνου, ή μπορεί να επιδεινωθούν. Οι έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να υπάρχει κληρονομική επιβάρυνση στη ΙΨΔ, ή μπορεί να συνοδεύεται από άλλες αγχώδεις διαταραχές ή κατάθλιψη. Μερικοί άνθρωποι παρουσιάζουν διατροφικές διαταραχές.
Επιπλέον, στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν τις ιδεοληψίες τους πολλοί ασθενείς με ΙΨΔ, καταφεύγουν στη κατανάλωση αλκοόλ ή στη λήψη φαρμάκων για να ισορροπήσουν. Εάν η ΙΨΔ επιδεινωθεί αρκετά, μπορεί να κρατήσει κάποιον μακριά από τις κοινωνικές του δραστηριότητες και τις καθημερινές του ασχολίες το να ζεί φυσιολογικά μέσα και έξω από το σπίτι, αλλά συνήθως κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι είναι αντιμετωπίσιμη ψυχοπαθολογική διαταραχή σε ικανοποιητικό βαθμό ώστε το άτομο να κοινωνικά λειτουργικό και ψυχικά ισορροπημένο.
Απαραίτητος στην διαδικασία αντιμετώπισης της ΙΨΔ κρίνεται ο συνδυασμός φαρμακοθεραπείας – Ψυχολογικής Θεραπείας Συμπεριφοράς είναι ιδιαίτερα ωφέλιμος σε πολλές περιπτώσεις ατόμων με ΙΨΔ διαταραχή που δεν μπορούν να βοηθηθούν με τον ψυχοθεραπευτικό ή με τον φαρμακευτικό τρόπο αντιμετώπισης αλλά και το οικογενειακό περιβάλλον συμβάλλει καταλυτικά στην πορεία θεραπείας του πάσχοντος ατόμου.
του Λάσκαρη Κωνσταντίνου
(846)