ΕΡΩΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΨΥΧΟΛΟΓΟ: Φοβάμαι να απομακρυνθώ από το σπίτι μου. Τι να κάνω;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Μία από τις πλέον χαρακτηριστικές περιπτώσεις αγοραφοβίας είναι ο φόβος να βρεθώ μόνος/η έξω από την κατοικία μου. Είναι σύνηθες αυτή η φοβία να συνοδεύεται και από άλλες κοινωνικές φοβίες που σχετίζονται με την αποφυγή άλλων συγκεκριμένων τόπων ή κοινωνικών καταστάσεων.

Το άτομο άλλοτε επιδιώκει να αποφύγει τέτοιες καταστάσεις π.χ. την έξοδο από την κατοικία του και άλλοτε, όταν για διάφορους λόγους δεν μπορεί να τις αποφύγει, τις υφίσταται με μία έντονη αγωνία και οδύνη, ή ακόμη με τον φόβο μιας κρίσης πανικού, εξαιτίας του οποίου νιώθει έντονη την ανάγκη μίας συνοδείας.

Το άγχος ή η κοινωνική αποφυγή μπορεί να συνδέεται με μία γενικευμένη κοινωνική φοβία, μία ειδική φοβία (π.χ. η πάση θυσία αποφυγή περίκλειστων χώρων όπως τα ασανσέρ), μία εμμονική διαταραχή (π.χ. η αποφυγή βρώμικων επιφανειών λόγω ενός έντονου άγχους μόλυνσης), μία κατάσταση μετατραυματικού στρες (π.χ. αποφυγή ερεθισμάτων που συνδέονται με έναν παράγοντα πολύ έντονου στρες) ή τέλος, μία αγχώδη διαταραχή χωρισμού (είτε αυτός αφορά την έξοδο από τον οικείο χώρο της κατοικίας, είτε τον χωρισμό από κάποιο μέλος της οικογένειας).

Είναι φανερό ότι η αποφυγή καταστάσεων, όπως το να βρεθεί κάποιος μακριά από το σπίτι του, μπορεί να αλλοιώσει σε μεγάλο βαθμό τις ικανότητες των ατόμων να ταξιδεύουν, να εργάζονται, ή να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους. Σε αρκετές μάλιστα περιπτώσεις έχει παρατηρηθεί ότι η φοβία εξόδου από το σπίτι μπορεί να συνοδεύεται και από άλλες παθολογικές καταστάσεις που συνδέονται κυρίως με το πεπτικό σύστημα. 

(Στην περίπτωση αυτή το άγχος ή η αποφυγή έχουν αγγίξει την υπερβολή.)

Σε κάθε περίπτωση πρέπει να γνωρίζουμε ότι η αγοραφοβία αποκτά μία ιδιαίτερα οξεία μορφή όταν το άτομο που πάσχει από αυτήν φοβάται πλέον να βγει από το σπίτι του. Αυτή κατάσταση μπορεί να διαρκέσει πολύ, γεγονός που καθηλώνει το άτομο εξαιρώντας το από την κοινωνική σφαίρα.

Μία τέτοιας έντασης αγοραφοβία μπορεί λοιπόν να έχει πολύ ανησυχητικές συνέπειες για το άτομο. Επιπλέον, μπορεί να οδηγήσει και σε άλλες νοητικές διαταραχές, και ιδίως να συμβάλλει στην εκδήλωση της κατάθλιψης ή ακόμη αλκοολισμού και χρήσης ψυχοτρόπων ουσιών.    

Για όλους τους παραπάνω λόγους κρίνεται απαραίτητο για το άτομο να απευθυνθεί το συντομότερο σε έναν ειδικό και να ζητήσει την συνδρομή του πριν το σύμπτωμα πάρει την μορφή μίας αιφνίδιας κρίσης πανικού ή άλλων αγχωδών καταστάσεων που συγγενεύουν με την κατάσταση πανικού.

Έχει παρατηρηθεί ότι ορισμένες φοβίες όπως αυτή της εξόδου από το σπίτι συνδέονται με ένα ιδιαίτερα αγχώδες παρελθοντικό γεγονός, το οποίο έχει αφήσει στο άτομο ένα έντονο συναισθηματικό ίχνος. Στο πλαίσιο της ψυχοθεραπείας είναι ανάγκη το ίχνος αυτό να εντοπιστεί και να «δουλευτεί», έτσι ώστε το άτομο σταδιακά να μπορέσει να αντιμετωπίσει τους φόβους του και να μειώσει την ένταση των αγωνιών του.

Η Μάρω Μπέλλου είναι ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια. Κατά την κλινική της πρακτική ακολουθεί την αυτοσχεδιαστική μέθοδο. Έχει λάβει ειδίκευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία, έχει εμβαθύνει με διατριβή στην Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεία και τα τελευταία χρόνια έχει στραφεί στην Ψυχανάλυση. 

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο της με τίτλο: «Ο γκατζετ-Eros: ο έρωτας στα χρόνια της τεχνολογίας» από τις εκδόσεις Ι. Σιδέρης.

(Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε: http://www.marobellou.gr/el/)

(1072)