Ποιες είναι οι πηγές στρες που επηρεάζουν αρνητικά τον εργαζόμενο;
Η παγκόσμια οικονομική ύφεση, η απώλεια θέσεων εργασίας, η εργασιακή ανασφάλεια, ο μεγαλύτερος φόρτος εργασίας, οι συνεχόμενες αλλαγές και ο ανταγωνισμός, αποτελούν κύριες πηγές στρες με αρνητικά αποτελέσματα τόσο για τον εργαζόμενο, όσο και για τις εταιρίες.
Το στρες μπορεί να οδηγήσει σε ασθένεια (ψυχολογική και σωματική) αλλά και σε απουσία από την εργασία ή σε μια τυπική παρουσία του εργαζόμενου.
Πανευρωπαϊκές έρευνες δείχνουν ότι:
• το συνολικό κόστος των ψυχικών διαταραχών (στον εργασιακό και μη εργασιακό χώρο) εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 240 δις ευρώ ετησίως.
• Το στρες θεωρείται υπεύθυνο για περισσότερο από τις μισές απουσίες (50-60%) των εργάσιμων ημερών.
• Επίσης 4 στους 10 εργαζομένους πιστεύουν ότι η εταιρία τους δεν διαχειρίζεται σωστά το άγχος.
• Λιγότερο από το 30% των επιχειρήσεων στην Ευρώπη διαθέτουν διαδικασίες για την αντιμετώπιση του στρες.
Οι κυριότεροι παράγοντες στρες στον εργασιακό χώρο είναι:
Ρόλοι: Όταν οι ρόλοι δεν είναι ξεκάθαροι, αυτό οδηγεί σε εντάσεις και κούραση. Υπάρχει μια διάθεση παραίτησης και αυξάνονται τα επίπεδα του άγχους, καθώς και οι απουσίες από το χώρο εργασίας.
Εργασιακές σχέσεις: Ίσως να είναι ο κυριότερος παράγοντας. Το να δουλεύουμε με άλλους μπορεί να είναι ικανοποιητικό ή πολύ στρεσογόνο. Όταν οι σχέσεις με τους συναδέλφους δεν είναι καλές, αυτό δημιουργεί μεγάλο άγχος. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν θέλουν να πάνε στη δουλειά για αυτό το λόγο. Σίγουρα γνωρίζετε κάποιον ο οποίος δεν θέλει να πηγαίνει στη δουλειά, γιατί το «κλίμα» όπως λέει ή οι σχέση του με το διευθυντή του δεν είναι καλές. Όταν δεν υπάρχει εμπιστοσύνη, τότε υπάρχει αμφιβολία, φτωχή επικοινωνία, επιφυλακτικότητα, τα προβλήματα δύσκολα λύνονται, η απόδοση επηρεάζεται και υπάρχει μικρή ικανοποίηση από τη δουλειά. Αντίθετα οι καλές σχέσεις συμβάλλουν στο καλό ηθικό των υπαλλήλων και την αύξηση της παραγωγικότητας.
Απαιτήσεις από την εργασία: Αυτό περιλαμβάνει τις ώρες και το φόρτο εργασίας. Σήμερα καθώς οι εργαζόμενοι παραμένουν στο χώρο της εργασίας πολλές ώρες λόγω των συνθηκών, αυτό μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο τόσο στην υγεία τους, όσο και στην προσωπική/ οικογενειακή ζωή τους. Τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει κάποιος στη δουλειά μπορεί να τις μεταφέρει στο σπίτι, αλλά και το αντίθετο (από το σπίτι στην εργασία).
Υποστήριξη: Η υποστήριξη περιλαμβάνει το κατά πόσο η εταιρία έχει κάποια πολιτική για την αντιμετώπιση του στρες, αν υπάρχει εποικοδομητικό feedback, αν η εταιρία παρέχει πληροφορίες και πόρους καθώς και κατά πόσο οι εργαζόμενοι έχουν πρόσβαση σε αυτά.
Συνήθως οι εταιρίες βλέπουν το άγχος ως ένα σύμπτωμα των υπαλλήλων, αγνοώντας πως είναι περίπλοκο και πολύ-επίπεδο βιολογικό, ψυχολογικό, κοινωνικό, οργανωτικό φαινόμενο και για αυτό χρειάζεται μια ολιστική προσέγγιση.
Η πρόληψη είναι ίσως ο καλύτερος τρόπος για τη διαχείριση του εργασιακού άγχους. Oι εταιρίες μπορούν να προωθήσουν και να ενθαρρύνουν ένα περιβάλλον όπου οι εργαζόμενοι αναπτύσσουν δεξιότητες, ώστε να διαχειρίζονται το άγχος τους. Eνα πρόγραμμα πρόληψης για να είναι αποτελεσματικό θα πρέπει να υιοθετεί μια συνολική οπτική και να επικεντρώνεται σε όλο το σύστημα του οργανισμού.
Η διαχείριση του εργασιακού άγχους αλλά και των άλλων ψυχοκοινωνικών κινδύνων είναι σημαντική για τη δημιουργία ενός υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος, όπου οι εργαζόμενοι παραμένουν υγιείς, η εταιρική κουλτούρα είναι περισσότερο θετική, κάτι το οποίο αυξάνει την απόδοση και την παραγωγικότητα.
Γράφει η Ολγα Παπατριανταφύλλου, Leadership & Wellness Coach/ Psychologist
(7772)